1. 6.

1. lipanj/jun (1. 6.) je 152. dan godine po gregorijanskom kalendaru (153. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 213 dana.

Događaji

• 1198. — Vizantijski car Aleksije III Anđeo odobrio srpskom velikom županu Stefanu Nemanji i njegovom sinu monahu Savi da na ruševinama Hilandariona podignu novi manastir Svete Gore, srpski manastir Hilandar.
• 1479. — Osnovan univerzitet u Kopenhagenu.
• 1562. — Rimski car Ferdinand I i turski sultan Sulejman II Veličanstveni potpisali mirovni sporazum kojim se Ferdinand odrekao Erdelja (današnji Banat) u korist turskog vazala Jovana Zapolje.
• 1671. — Turska je objavila rat Poljskoj.
• 1792. — Kentucky postaje 15. država SAD.
• 1796. — Tennessee postaje 16. država SAD.
• 1839. — Srpski knez Miloš Obrenović abdicirao u korist sina Milana i napustio Srbiju.
• 1869. — Španija donela novi ustav kojim je proglašena sloboda veroispovesti i štampe, uveden je sud sa porotom i građanski brak.
• 1880. — U SAD instalirana prva javna telefonska kabina u svetu, u zgradi "Jejl banke" u Nju Hejvnu.
• 1906. — Finska je kao prva zemlja na svijetu novim izbornim zakonom dala ženama pravo glasa i pravo da budu birane.
• 1941. — Drugi svetski rat: Nemci potukli britanske trupe i osvojili Krit, čime su obezbedili važnu bazu za operacije na Bliskom Istoku i u Severnoj Africi. Britanci su se povukli s velikim gubicima, a prilikom evakuacije poginulo je i oko 3.000 Australijanaca.
• 1944. — Jugoslovenski kralj Petar II Karađorđević potpisao je ukaz o imenovanju za predsednika jugoslovenske vlade u izbeglištvu bivšeg hrvatskog bana Ivana Šubašića.
• 1958. — General Šarl de Gol postao je francuski premijer u jeku krize oko budućnosti francuskih kolonija u severnoj Africi.
• 1964. — Osnovana Palestinska Oslobodilačka Organizacija(PLO).
• 1967. — Izašao novi album grupe Beatles - Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band.
• 1969. — Kandidat degolista Žorž Pompidu izabran je za predsednika Francuske nakon što je Šarl de Gol podneo ostavku.
• 1973. — Britanski Honduras promenio naziv u Belize.
• 1973. — Predsednik grčke vojne vlade Georgios Papadopulos ukinuo monarhiju i proglasio republiku.
• 1979. — Poslije devedeset godina ukinuta vladavina bijele manjine u Rodeziji, sada Zimbabve.
• 1980. — Američka kablovska TV mreža CNN počela sa radom.
• 1990. — Predsednici SSSR-a i SAD Mihail Gorbačov i Džordž Buš potpisali su sporazum o prestanku proizvodnje hemijskog oružja i o uništavanju tog oružja do kraja 1992.
• 1992. — Hrvatska postala članica UNESCO-a.
• 1993. — Smenjen predsednik SR Jugoslavije Dobrica Ćosić, prvi predsednik SRJ izabran u junu 1992.
• 1994. — Južna Afrika se nakon 33 godine ponovo vratila u Komonvelt.
• 1994. — Armando Kalderon Sol postao prvi predsednik Salvadora nakon gotovo desetogodišnjeg građanskog rata.
• 1997. — Na parlamentarnim izborima u Francuskoj pobedila je udružena levica, a premijer je postao lider Socijalističke partije Lionel Žospen.
• 2000. — Haški tribunal za zločine počinjene u Ruandi 1994. godine, osudio je belgijskog novinara na 12 godina zatvora jer je podsticao zločine u svojim radio emisijama.
• 2001. — Nepalski prestolonaslednik princ Dipendra ubio je u palati u Katmanduu svoje roditelje, kralja Birendru i kraljicu Ajsvaraju i još šest članova porodice, a potom izvršio samoubistvo. Državna komisija saopštila da je princ bio pod uticajem alkohola i droge.
• 2001. — U eksploziji bombe u noćnom klubu u Tel Avivu, koju je aktivirao palestinski bombaš samoubica, poginula je 21 osoba.
• 2003. — Predsednik Rusije Vladimir Putin doputovao je u posetu Velikoj Britaniji na poziv britanske kraljice Elizabete Druge.
• 2006. — izdata 6.06 (Dapper Drake) verzija Ubuntu Linuxa.
• 2016. - Otvaranje baznog tunela Gotthard, sa 57km najdužeg železničkog tunela na svetu.

Rođenja

• 1265. — Dante Alighieri, italijanski pjesnik.
• 1765. — Christiane von Goethe, žena Johanna Wolfganga von Goethea.
• 1780. — Karl Marija fon Klauzevic, pruski general. .
• 1803. — Mihail Ivanovič Glinka, ruski kompozitor. .
• 1815. — Otto I., kralj Grčke.
• 1875. — Paul Landowski, francuski kipar, poljskog podrijetla († 1961.).
• 1886. — Vladimir Becić, hrvatski slikar († 1954.).
• 1907. — Frenk Vitl, engleski pronalažač. .
• 1926. — Marilyn Monroe, američka glumica († 1962.).
• 1934. — Pat Boone, američki pop pjevač i glumac.
• 1937. — Morgan Freeman, US-američki glumac.
• 1941. — Dragoljub Ojdanić, bivši načelnik Generalštaba VJ i ministar odbrane SRJ.
• 1947. — Ron Dennis, britanski biznismen i ambasador.
• 1955. — Dušan Savić, srpski nogometaš.
• 1956. — Saúl Lisazo, argentinski glumac i bivši nogometaš.
• 1961. — Jasmin Repeša, hrvatski košarkaški trener i izbornik košarkaške reprezentacije.
• 1966. — Abel Balbo, argentinski nogometaš i trener.
• 1967. — Nives Ivanković, hrvatska kazališna, televizijska i filmska glumica.
• 1971. — Mario Cimarro, kubanski glumac i pevač.
• 1973. — Heidi Klum, njemački supermodel.
• 1978. — Aleksandar Šapić, srpski vaterpolista i političar.
• 1982. — Žastin Enan Arden, belgijska teniserka.
• 1985. — Tamara Todevska, makedonska pop-pevačica.
• 1986. — Žarko Marković, crnogorski rukometaš s katarskom putovnicom.
• 1988. — Javier Hernández (Chicharito), meksički nogometaš.

.

Smrti

• 193. — Didije Julijan, rimski car (* 133.).
• 1660. — Mary Dyer, engleski Kveker.
• 1815. — Louis Alexandre Berthier, francuski maršal.
• 1846. — Grgur XVI., Papa.
• 1860. — Charles Goodyear, američki inženjer i pronalazač vulkanizacije (* 1800.).
• 1868. — James Buchanan, 15. predsjednik SAD.
• 1946. — Jon Antonesku, rumunski general. .
• 1948. — Jaša Prodanović, srpski političar i pisac. .
• 1952. — John Dewey, američki filozof, psiholog i reformator obrazovanja.
• 1953. — Emanuel Vidović, hrvatski slikar (* 1870.).
• 1962. — Adolf Eichmann, njemački SS-rukovodilac (* 1906.)
• 1970. — Giuseppe Ungaretti, talijanski pjesnik.
• 1987. — Rašid Karami, libanski premijer.
• 1997. — Zvonimir Golob, hrvatski pjesnik, esejist i kritičar (* 1927.)
• 2008. — Yves Saint Laurent, francuski modni dizajner.

.

Blagdani/Praznici

• Svjetski dan Mlijeka
• Srpska pravoslavna crkva slavi:.
  • Svetog mučenika Patrikija - episkopa bruskog.
  • Svetog Jovana - episkopa gotskog.
  • Svetog kneza Jovana Vologodskog.
  • Duhovski ponedeljak

. .

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar