19. 12.

19. prosinca/decembra (19. 12.) je 353. dan godine po gregorijanskom kalendaru (354. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 12 dana.

Događaji

• 1154. — Na engleski presto došao Henri II, prvi vladar Dinastije Plantagenet. Učvrstio je kraljevsku vlast i ograničio vlasti barona i sudsku vlast crkve, zbog čega je došao u sukob sa Kanterberijskim nadbiskupom Tomasom Beketom, koji je po njegovom nalogu ubijen 1170. Započeo je osvajanje Irske 1171.
• 1187. — Paolo Scolari postao papa pod imenom Clemens III.
• 1793. — General Napoleon Bonaparta dobio je prvu značajnu bitku kada je od Engleza preuzeo Tulon.
• 1842. — SAD su priznale nezavisnost Havaja, ali američki uticaj ostao je dominantan. Havajska ostrva su anektirana 1898, a 31. avgusta 1959. postala su 50. država SAD.
• 1863. — Engleski pronalazač Frederik Volton patentirao je u Londonu podni prekrivač - linoleum.
• 1905. — Usvojen je prvi ustav Crne Gore, "Nikoljdanski ustav", kojim je država konstituisana kao ustavna monarhija.
• 1907. — 239 rudara poginulo u eksploziji rudnika Jacobs Creek, Pennsylvania.
• 1941. — Adolf Hitler otpušta generala Walther von Brauchitsch i preuzima komandu nad armijom.
• 1946. — U Indokini izbio rat između vojske pod vodjstvom Ho Ši Mina i francuskih kolonijalnih trupa.
• 1950. — Savet NATO-a imenovao američkog generala Dvajta Ajzenhauera vrhovnim komandantom snaga NATO u Evropi. Ajzenhauer je bio jedan od najznačajnijih savezničkih komandanata u Drugom svetskom ratu i predsednik SAD 1952. i 1956.
• 1958. — Predsednik SAD Ajzenhauer uputio, prvi put u svetu, božićne čestitke preko satelita.
• 1965. — Sa 54,5 procenata glasova birača Šarl de Gol e pobedio na predsedničkim izborima u Francuskoj Fransoa Miterana.
• 1972. — Južnokorejski tanker "Južna zvezda" ispustio više od sto hiljada tona nafte pored Omana.
• 1972. — Kapsula vasionskog broda "Apolo 17" spustila se u Tihi okean. Time je okončan američki program Apollo letova na Mesec sa ljudskom posadom.
• 1984. — Britanski i kineski premijeri Margaret Tačer i Džao Cijang potpisali su u Pekingu sporazum prema kojem Hongkong od 1. 7. 1997, posle 99 godina britanske uprave, prelazi pod suverenitet Kine.
• 1991. — Republika Srpska Krajina proglasila Knin za glavni grad, a Milan Babić, dotadašnji predsednik vlade, preuzeo je funkciju predsednika Republike.
• 1995. — Prvi vojnici iz Rusije stigli u Bosnu gde će se uključiti u misiju očuvanja mira (IFOR), koja je po odluci Saveta bezbednosti UN poverena snagama NATO.
• 1996. — Švedska postaje članica Schengena.
• 1997. — Singapurski putnički avion "Boing 737-300" srušio se blizu indonežanskog grada Palembangare. Nesreću nije preživeo niko od 104 putnika i članova posade.
• 2001. — U socijalnim nemirima koji su zahvatili Argentinu na hiljade ljudi širom zemlje opljačkalo je oko 100 samoposluga. Protesti u kojima je poginulo više od 20, a ranjeno preko 100 ljudi, izbili su kada je vlada najavila da će uvesti strožije ekonomske mere kako bi otplatila strani dug od 132 milijarde dolara.
• 2002. — Hrvatska vlada usvojila je Rezoluciju o pristupanju EU.
• 2002. — Slovenija dobila novu vladu čiji je premijer Anton Rop.
• 2004. — U nedelju, na dan Svetog Nikolaja Mirlikijskog, počela je da emituje program Televizija Srpske Pravoslavne Eparhije žičke u.Logosu.. Televizija Logos, je prva televizijska stanica Srpske Pravoslavne Crkve.

.

Rođenja

• 1814. — Jean Högqvist, švedski glumac.
• 1831. — Paulina Irby, engleska spisateljica i dobrotvorka (u. 1911.).
• 1852. — Albert Abraham Michelson, američki fizičar poljskog porijekla.
• 1861. — Italo Svevo, talijanski pisac (u. 1928.).
• 1863. — Milka Trnina, hrvatska operna pjevačica (u. 1941.).
• 1882. — Maja Strozzi-Pečić, hrvatska operna pjevačica (u. 1962.).
• 1893. — Harry Blomberg, švedski pisac.
• 1901. — Rudolf Hell, njemački izumitelj (faks i skaner u boji).
• 1902. — Ralph Richardson, britanski glumac.
• 1904. — B.T. Ranadive, indijski političar.
• 1906. — Leonid Brežnjev, sovjetski političar (u. 1982.).
• 1915. — Edith Piaf, francuska pjevačica (u. 1963.).
• 1922. — Blaže Koneski, makedonski pisac.
• 1924. — Cicely Tyson, američka glumica.
• 1925. — Tankred Dorst, njemački dramatičar.
• 1925. — Lepa Radić, partizanka i narodni heroj Jugoslavije.
• 1931. — Dušan Prašelj, hrvatski dirigent, skladatelj i zborovođa (-).
• 1933. — Ivo Serdar, hrvatski glumac (u. 1985.).
• 1935. — Gösta Bredefeldt, švedski glumac i dramatičar.
• 1940. — Phil Ochs, američki pjevač i kompozitor.
• 1942. — Milan Milutinović, bivši srpski političar i predsednik Srbije.
• 1944. — Richard E. Leakey, britanski antropolog.
• 1944. — Anastasia Vertinskaja, ruska glumica.
• 1944. — Zaln Yanovsky, američki muzičar, član The Lovin' Spoonfula.
• 1946. — Robert Urich, američki glumac.
• 1949. — Ivan Čermak, hrvatski poduzetnik, političar i umirovljeni general Hrvatske vojske.
• 1956. — Jens Fink-Jensen, danski pisac i kompozitor.
• 1958. — Veselin Vuković, srpski rukometaš i trener.
• 1964. — Arvydas Sabonis, litvanski košarkaš.
• 1966. — Alberto Tomba, talijanski alpski skijaš.
• 1972. — Alyssa Milano, američka glumica.
• 1974. — Slaven Rimac, bivši hrvatski profesionalni košarkaš i trener.
• 1974. — Jasmila Žbanić, bosanskohercegovačka režiserka.
• 1977. — Tamara Boroš, hrvatska reprezentativka u stolnom tenisu, mađarskog podrijetla.
• 1977. — Jorge Garbajosa, bivši španjolski košarkaš.
• 1980. — Jake Gyllenhaal, američki glumac.
• 1985. — Gary Cahill, engleski nogometaš.
• 1986. — Ryan Babel, nizozemski nogometaš.
• 1987. — Aaron Renfree, britanski muzičar, član S Club 8.
• 1988. — Niklas Landin Jacobsen, danski rukometaš.
• 1988. — Alexis Sánchez, čileanski nogometaš.

.

Smrti

• 401. — Anastasius I, papa 399-401.
• 1075. — Edith od Wessex, engleska kraljica.
• 1370. — Urban V, papa 1362-1370.
• 1741. — Vitus Bering, ruski pomorac i istraživač danskog porekla.
• 1848. — Emily Brontë, književnica (r. 1818.).
• 1851. — William Turner, britanski umjetnik.
• 1898. — Sir Francis Napier, britanski politi čar.
• 1940. — Kyösti Kallio, predsjednik Finske 1937-1940.
• 1953. — Robert Andrews Millikan, američki fizičar (r. 1868.).
• 1954. — Frans G. Bengtsson, švedski pisac.
• 1957. — Julije Benešić, hrvatski književnik, prevoditelj i jezikoslovac (r. 1883.).
• 1964. — Arne Lindblad, švedski glumac.
• 1996. — Marcello Mastroianni, talijanski filmski i kazališni glumac (r. 1923.).
• 1997. — Saga Sjöberg, švedska glumica.
• 2003. — Hope Lange, američka glumica.
• 2003. — Branko Horvat, hrvatski ekonomista.
• 2004. — Herbert C Brown, američki hemičar, dobitnik Nobelove nagrade 1979.
• 2004. — Renata Tebaldi, italijanska operna pjevačica.
• 2004. — Abdul Tebazalwa, ugandski bokser.
• 2013. — Ružica Sokić, bila je srpska glumica (r.1934.).

.

Blagdani

• Nikoljdan
• Sveti Nikolaj, Arhiepiskop mirlikijski Čudotvorac - Nikoljdan

.

Praznici i dani sećanja

.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar