27. 11.

27. novembra/studenog (27. 11.) je 331. dan godine po gregorijanskom kalendaru (332. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 34 dana.

Događaji

• 8. — p.n.e. Umro Flak Kvint Horacije, jedan od najvećih pjesnika antičkog Rima. Njegova poezija imala veoma značajan uticaj na evropsko pjesništvo, a djelo " De arte poetika" bilo uzor Boalovoj poetici koja se smatra estetskim kanonom klasicizma.
• 1701. — Rođen švedski fizičar i astronom Anders Celzijus, tvorac skale za mjerenje toplote koja je po njemu dobila ime. Bio je profesor astronomije u Upsali i direktor prve švedske opservatorije.
• 1874. — Rođen izraelski državnik i hemičar Haim Azrijel Vajcman, pronalazač sintetičkog acetona, prvi predsjednik Izraela od 1948. do smrti 1952. Bio je direktor hemijske laboratorije Britanskog admiraliteta od 1916. do 1919, predsjednik Svjetske cionističke organizacije od 1920. do 1931. i Jevrejske agencije od 1929. do 1931. i od 1935. do 1946.
• 1895. — Alfred Nobel potpisuje oporuku čije će odredbe postati temelj Nobelove nagrade.
• 1895. — Švedski pronalazač i proizvođač eksploziva, milijarder Alfred Nobel u Parizu ostavio plemenitu oporuku. Dio svog velikog imetka namijenio je kao nagradu svima koji su se istakli na polju fizike, hemije, medicine i filozofije. Ta oporuka i danas se izvršava svake godine na dan Nobelove smrti - 10. decembra 1896. godine, dodjeljivanjem Nobelove nagrade.
• 1895. — Umro francuski pisac Aleksandar Dima Sin, koji je udario temelje pozorišne društvene drame. Napisao je 16 pozorišnih komada, uključujući dramatizaciju romana " Dama s kamelijama".
• 1919. — Države Antante i Bugarska potpisuju ugovor u Neuillvju.
• 1919. — U okviru Versajske mirovne konferencije u Parizu poslije Prvog svjetskog rata, poražena Bugarska potpisala je dokument kojim je Dobrudža pripala Rumuniji, zapadna Trakija Grčkoj, a gradovi Strumica, Bosilegrad i Caribrod Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca.
• 1940. — Nacistička Njemačka anektirala u Drugom svjetskom ratu francuske pokrajine Loren i Alzas.
• 1941. — Zauzimanjem tvrđave Gondar u Etiopiji snage Ujedinjenog Kraljevstva i saveznika slomile su u Drugom svjetskom ratu jedinice fašističke Italije u Istočnoj Africi, čime su Etiopija, Somalija i Eritreja oslobođene okupacije. Tada je zarobljeno više od 23.000 italijanskih vojnika.
• 1942. — Francuzi u Drugom svjetskom ratu potopili veći dio svoje ratne flote u luci Tulon da bi spriječili da brodovi padnu u ruke Nijemcima.
• 1942. — Rođen američki rok-pjevač, gitarista i pisac pjesama Džimi Hendriks. Umro je 1970. od prekomjerne doze droge.
• 1953. — Umro američki pisac Judžin Gledston O'Nil, tvorac moderne američke drame, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1936. Njegove drame odlikuju realizam i žestina koja katkad prelazi u brutalnost.
• 1968. — Pripadnici JNA i policija ugušili demonstracije Albanaca na Kosovu na kojima je zahtijevano da pokrajina dobije status republike. Demonstracije su održane na Dan zastave, državni praznik Narodne Republike Albanije.
• 1970. — Drugog dana svog putovanja po zemljama Azije i Oceanije papa Pavao VI. umalo je stradao u atentatu u Manili. U svećenika prerušeni kolumbijski slikar pokušao je nožem ubiti vrhovnog crkvenog poglavara. Očito duševno bolesni čovjek stavljen je pod psihijatrijski nadzor.
• 1978. — U gradskoj vijećnici San Francisca bivši gradski nadglednik Dan White ubija gradonačelnik Georgea Mosconea i gej političara Harveya Milka.
• 1989. — U eksploziji kolumbijskog aviona Boing 727, koji je letio na relaciji Bogota — Kali, poginulo je svih 107 putnika i članova posade. Pretpostavlja se da je u avion bila podmetnuta bomba.
• 1990. — Ministar finansija Džon Mejdžor izabran je za premijera i šefa Konzervativne stranke Ujedinjenog Kraljevstva, poslije ostavke Margaret Tačer.
• 1991. — Savjet bezbjednosti UN-a odobrio slanje mirovnih snaga u Jugoslaviju.
• 1991. — Rat u Hrvatskoj: Vijeće sigurnosti UN izglasava rezoluciju temeljem koje će se u bivšu Jugoslaviju poslati mirovne snage poznate kao UNPROFOR.
• 1996. — U eksploziji gasa u rudniku uglja u kineskoj provinciji Šansi poginulo je 90 rudara.
• 2000. — Na zapadu Norveške otvoren tunel Lerdal, koji je dužinom od 16,9 kilometara nadmašio Sveti Gothard, do tada najduži drumski tunel u svijetu.
• 2001. — NASA saopštila da je Habl, svemirski teleskop, otkrio atmosferu na jednoj planeti udaljenoj 150 miliona svjetlosnih godina. To je prvi put da je atmosfera planete koja se nalazi van Sunčevog sistema direktno opažena.
• 2005. — U eksploziji u rudniku uglja u pokrajini Helionđiang, na sjeveroistoku Kine, poginula su 183 rudara.
• 2005. — U Francuskoj je prvi put u svijetu uspješno izvedena djelimična transplantacija lica.
• 2006. — Prilikom pada iranskog vojnog aviona poginulo 36 ljudi. Dvije osobe su preživjele udes aviona Antonov 74, koji je trebalo da sleti u Širaz, 1.000 kilometara južno od iranske prijestonice Teherana.
• 2006. — Skupština Kanade odlučila je da frankofonsku pokrajinu - Kvebek njenim građanima prizna kao posebnu naciju unutar jedinstvene Kanade. Ovom odlukom je konačno priznata jezička i kulturna posebnost Kvebeka. Separatizam u toj provinciji, jednoj od četiri koje su se 1867. ujedinile i osnovale Kanadu, dovodio je više puta do ozbiljnih kriza, pa i uspostavljanja vanrednog stanja.

.

Rođenja

• 1609. — Juraj Habdelić, hrvatski književnik (u. 1678.).
• 1701. — Anders Celsius, švedski fizičar i astronom (u. 1744.).
• 1920. — Buster Merryfield, britanski glumac (u. 1999.).
• 1921. — Aleksander Dubček, čehoslovački političar.
• 1940. — Bruce Lee, američko-kineski glumac i karatist.
• 1941. — Aimé Jacquet, francuski nogometni izbornik i igrač.
• 1951. — Dražen Dalipagić, jugoslovenski je košarkaš. Bio je jedan od najdominantnijih košarkaša tokom kasnih 1970ih i ranih 1980-ih.
• 1942. — Jimi Hendrix, američki rock-muzičar.
• 1942. — Manolo Blahnik, španjolski modni dizajner.
• 1964. — Adam Shankman, američki plesač, glumac i reditelj.
• 1964. — Roberto Mancini, talijanski nogometni trener i bivši igrač.
• 1960. — Julija Timošenko, ukrajinska političarka.
• 1973. — Tinka Milinović, bosanskohercegovačka operna i pop pjevačica, TV zvijezda i personality, predstavnica Švicarske na Eurosongu 2006. u Atini, magistar opere i solo pjevanja.
• 1978. — Radek Štěpánek, češki tenisač.
• 1980. — Nermin Čeliković, bosanskohercegovački nogometaš.
• 1981. — Branko Jorović, srpski košarkaš.
• 1981. — Bruno Alves, portugalski nogometaš.
• 1981. — Nataša Janjić-Lokas, hrvatska kazališna, televizijska i filmska glumica.
• 1982. — Aleksandar Keržakov, ruski nogometaš.

.

Smrti

• 511. — Klodvig I, franački kralj. (r. 466.).
• 1678. — Juraj Habdelić, hrvatski književnik (r. 1609.).
• 1943. — Ivo Lola Ribar, hrvatski političar.
• 1978. — Harvey Milk, američki političar i LGBT aktivist.
• 1989. — Zuko Džumhur, putopisac, slikar i karikaturista (r. 1921.).
• 1992. — Ivan Generalić, hrvatski slikar (r. 1914.).
• 2011. — Ken Russell, britanski filmski režiser (r. 1927.).
• 2014. — P. D. James, engleska spisateljica (r. 1920.).
• 2020. — Špiro Guberina, hrvatski glumac (r. 1933.).

Blagdani

• Sveti apostol Filip

.

Praznici i dani sećanja

.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar