20. 7.

20. jul/juli/srpanj (20. 7.) je 201. dan godine po gregorijanskom kalendaru (202. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 164 dana.

Događaji

• 1402. — mongolski kan Tamerlan u bici kod Angore, sadašnje Ankare, pobedio tursku vojsku i zarobio sultana Bajazita I, koji je 1403. umro u ropstvu.
• 1654. — potpisan anglo-portugalski sporazum kojim su počeli dugogodišnji saveznički odnosi Engleske i Portugala.
• 1810. — nezavisnost Kolumbije.
• 1866. — u austrijsko-pruskom ratu, u kojem je Italija bila na strani Pruske, Austrijanci kod ostrva Vis potpuno razorili italijansku flotu. Poginulo više od 600 ljudi. Vidi Bitka kod Visa.
• 1917. — potpisana Krfska deklaracija o stvaranju zajedničke države Srba, Hrvata i Slovenaca. Deklaraciju potpisali premijer Srbije Nikola Pašić i predsednik Jugoslovenskog odbora Ante Trumbić.
• 1944. — nemački pukovnik Klaus Šenk, grof fon Štaufenberg, izvršio atentat na nacističkog lidera Adolfa Hitlera podmetanjem bombe pod njegov sto u bunkeru „Vučja jama“ kod Berlina. Hitler lakše povređen, a zaverenici pogubljeni.
• 1951. — u jerusalimskoj džamiji Al Aksa ubijen jordanski kralj Abdulah. Kralj Jordana postao 1946.
• 1954. — u Ženevi sklopljen sporazum o primirju u Indokini, kojim je završen rat protiv francuske kolonijalne uprave u tom delu sveta.
• 1969. — američki kosmonaut Nil Armstrong postao prvi čovek koji je stupio na Mesec. Armstrong na Mesecu bio dva sata i 21 minut, posle čega se vratio na svemirski brod „Apolo 11“.
• 1974. — turske snage izvršile desant na Kipar, zauzele luku Kireniju i krenule prema Nikoziji.
• 1976. — američki kosmički brod bez ljudske posade „Viking 1“ spustio se, posle 11 meseci leta, na Mars i počeo da šalje na Zemlju jasne snimke te planete.
• 1988. — Južna Afrika, Angola i Kuba prihvatile sporazum o povlačenju stranih trupa iz Angole i o priznavanju nezavisnosti Jugozapadne Afrike, današnje Namibije.
• 1994. — šef izraelske diplomatije Šimon Peres doputovao u posetu Jordanu kao najviši izraelski funkcioner koji je do tada posetio Jordan.
• 1996. — pobunjenici iz plemena Hutu napali izbeglički logor suparničkog plemena Tutsi u Burundiju i pobili oko 320 osoba, mahom žena i dece.
• 2000. — posle devet dana pregovora završen bliskoistočni mirovni samit u Kemp Dejvidu. Rešenje za višedecinijski sukob nije nađeno, a sukobi Izraela i Palestinaca nastavljeni.
• 2000. — korzikanski nacionalisti prihvatili, posle pregovora u Parizu, ponudu francuske vlade o autonomiji ostrva. Time okončane 20-godišnje tenzije između separatista i vlasti.
• 2001. — posle 20 godina pauze iz Bagdada krenuo prvi putnički voz ka Turskoj, koji je narednog dana stigao u Gaziantep.
• 2001. — nemački lideri polaganjem venaca zvanično odali poštu oficirima za atentat na Adolfa Hitlera pre 57 godina.

.

Rođenja

• 1304. — Frančesko Petrarka, italijanski pisac († 1374.).
• 1519. — Inocencije IX, rimski papa 1591 - 1591.
• 1785. — Mahmud II, osmanski sultan 1808 - 1839.
• 1822. — Gregor Mendel, bio je češki sveštenik, biolog, botaničar i matematičar koji se smatra začetnikom klasične genetike († 1884.).
• 1847. — nemački postimpresionistički slikar Maks Liberman. Kao pobornik novih ideja 1898. osnovao berlinsku secesiju, pokret koji je na prekretnici XIX i XX veka u evropskim metropolama okupljao protivnike umetničkog akademizma.
• 1855. — vojvoda Živojin Mišić, jedan od najvećih srpskih vojskovođa. Učesnik ratova od 1876. do 1878 i 1885, a u Prvom svetskom ratu komandovao operacijama u Kolubarskoj bici, drugoj velikoj pobedi Srba nad austrougarskom vojskom. Napisao nekoliko vojnih rasprava, od kojih je najpoznatije delo „Strategija“. († 1921.).
• 1858. — Ivan Vučetić (Juan Vucetich), hrvatski izumitelj daktiloskopije († 1925.).
• 1873. — Alberto Santos-Dumont, brazilski pronalazač i pionir avijacije († 1932.).
• 1887. — Fran Galović, hrvatski književnik († 1914.).
• 1916. — Dragiša Nedović - srpski kantautor.
• 1919. — novozelandski planinar Edmund Persival Hilari, koji je 1953, sa Šerpom Tensingom Norgejom prvi osvojio Mont Everest, najviši planinski vrh na svetu.
• 1928. — Pavel Kohout, češko-austrijski književnik.
• 1930. — Chuck Daly, američki profesionalni košarkaški trener († 2009.).
• 1938. — Diana Rigg, britanska glumica.
• 1938. — Natalie Wood, američka glumica.
• 1947. — Carlos Santana, meksički skladatelj.
• 1962. — Primož Ulaga, bivši slovenski i jugoslavenski skakač skijaš.
• 1964. — Sebastiano Rossi, talijanski nogometaš.
• 1964. — Dražen Žerić, jugoslavenski i bosansko-hrvatski muzičar, pjevač i klavijaturista, član grupe Crvena Jabuka.
• 1973. — Haakon, norveški princ i prijestolonasljednik.
• 1975. — Ray Allen, američki profesionalni košarkaš.
• 1976. — Tamás Kásás, bivši mađarski vaterpolista.
• 1979. — Miklós Fehér, mađarski nogometaš.
• 1980. — Gisele Bündchen , brazilska manekenka.

.

Smrti

• 1031. — Robert II, francuski kralj.
• 1514. — György Dózsa, vođa bune mađarskih seljaka (* 1470.).
• 1973. — Bruce Lee, američko-hongkoški glumac i majstor borilačkih vještina.
• 1998. — Ibrahim ef. Halilović, banjalučki muftija.
• 1908. — Demetrios Vikelas - prvi predsjednik MOO-a.
• 1923. — ubijen meksički revolucionar, vođa seljačke revolucije 1910. Francisco Pancho Villa.
• 1937. — italijanski inženjer Đuljelmo Markoni, jedan od osnivača bežične telegrafije. Prvi poslao radio-signal preko Atlantika. Za radove na bežičnoj telegrafiji 1909. s Karlom Ferdinandom Braunom podelio Nobelovu nagradu za fiziku..
• 1945. — Paul Valéry, francuski književnik (* 1871.).

.

Praznici i dani sećanja

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar