1621
- Ovo je članak o godini 1621.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 16. vijek – 17. vijek – 18. vijek |
| Decenija: | 1590-e 1600-e 1610-e – 1620-e – 1630-e 1640-e 1650-e |
| Godine: | 1618 1619 1620 – 1621 – 1622 1623 1624 |
| Gregorijanski | 1621. (MDCXXI) |
| Ab urbe condita | 2374. |
| Islamski | 1030–1031. |
| Iranski | 999–1000. |
| Hebrejski | 5381–5382. |
| Bizantski | 7129–7130. |
| Koptski | 1337–1338. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1676–1677. |
| • Shaka Samvat | 1543–1544. |
| • Kali Yuga | 4722–4723. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4257–4258. |
| • 60 godina | Yin Metal P(ij)etao (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11621. |
p • r • u | |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Godina 1621 (MDCXXI) bila je redovna godina koja počinje u petak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u ponedjeljak po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.
1621 na Wikimedijinoj ostavi
Događaji
- 9. 2. - Kardinal Alessandro Ludovisi izabran za papu pod imenom Grgur XV. (do 1623).
- 9. 2. - Ban Nikola Frankopan zauzeo grad Grebengrad, koji je pripadao Betlenovom pristalici Franji Baćanu (kralj mu kasnije tokom godine daje taj grad sa imanjem u zalog za zaostalu plaću)[1].
- 16. 3. - Samoset je prvi indijanac koji je kontaktirao Hodočasnike u koloniji Plymouth (pozdravio ih na engleskom!); ubrzo sklopljen ugovor sa wampanoaškim poglavicom Massasoitom.
- 31. 3. - Filip IV započinje vladavinu Španijom (do 1665) i Portugalom (do 1640); prvi ministar do 1643 mu je grof-vojvoda od Olivaresa.
- april - Isteklo Dvanaestogodišnje primirje u Osamdesetogodišnjem ratu Holandije i Španije.
- 7. 5. - Habsburzi (de Longueval) uzeli Požun Gabrijelu Betlenu.
- 24. 5. - U Nemačkoj raspuštena Protestantska unija.
- maj - Hugenotske pobune: kralj Luj XIII zauzima grad Saumur i započinje opsadu Saint-Jean-d'Angély-ja kojeg uzima sledećeg meseca.
- 3. 6. - Čartirana Holandska zapadnoindijska kompanija.
- 21. 6. - "Krvavi dan" u Pragu: Na Starogradskom trgu pogubljeno 27 čeških velikaša, predvodnika pobune 1618-20. Car Ferdinand tokom godine naredio neluteranskim protestantima da pređu u katoličanstvo ili napuste Češku u roku od tri dana.
- 5. 7. - U prepadu Franje Baćana u Austriji stradala četa Jurja Zrinskog[1].
- 25. 7. - Tridesetogodišnji rat: Bitka kod Novog Jičina je protestantska pobeda.
- 8. 9. - Afera sa odvjetnikom Ivanom Krušeljom: banovi ljudi ga uhvatili i tukli po optužbi za saučesništvo u čedomorstvu, ali pošto je zastupao Anu Mariju Erdedi, grofovi se žale kralju[1].
- 25. 9. - Poljsko-švedski rat (1621-25): Šveđani uzeli Rigu (do 1710).
- septembar/oktobar - Bitka kod Hotina: poljsko-litvanske i kozačke snage sprečili Turke da zauzmu tvrđavu.
- Događaj ostavio utisak u Srbiji: "Va leto 7129 hodiše Turci na Leha i ne poluči ničto i vazvratiše se drehli, Gospodi pospeši"[2]; Ivanu Gunduliću će ovo biti početna inspiracija za ep "Osman".
- 5. 10. - Bitka kod Trnave je u kojoj Betlen nanosi poraz habsburškim trupama (von Tiefenbach), a nakon čega on ubrzo započinje mirovne pregovore.
- 9. 10. - Poljsko-turski rat (1620-21) je okončan Hotinskim mirom.
- oktobar - Hodočasnici i Wampoanazi u Plymouthu proslavili žetvu, što se danas smatra prvim Danom zahvalnosti.
- 8. 11. - Hrvatski sabor: nema izmirenja između bana Frankopana i plemstva, koje od kralja traži drugog bana[1].
- 31. 12. - Nikolsburški mir: Gabrijel Betlen se odrekao ugarskog prestola u zamenu za nekoliko okruga.
Kroz godinu
- Georgije Mitrofanović u ovo vreme obnovio freske u pećkoj crkvi sv. Dimitrija, takođe i u hilandarskoj trpezariji ("najljepše srpske freske turskog perioda"[3]).
- Ferdinand II utvrdio da se austrijske zemlje Habsburga nasljeđuju kao jedinstven "majorat"[4].
- Seljaci iz Vardina se žale bitoljskom kadiji na zelenašenje upravnika vakufa i sakupljača poreza[5]; takođe u bitoljskom kraju zbog otkupa velike količine žita nastupila glad, pa je iduće godine zabranjen pristup stranih trgovaca[6].
- Kaluđeri iz Dalmacije dolaze u manastir Grabovac u Baranji[7].
- Jan Pieterszoon Coen poslao vojsku VOC na ostrva Banda na kome se gaji oraščić - ubrzo zatim ubijena većina stanovnika.
- Tamblotov ustanak na Filipinima.
- Fondaco dei Turchi, svratište i geto za turske trgovce u Veneciji.
- Janičarski oficir Subaši Bakr se pobunio u osmanskom Bagdadu (drži ga do 1623).
Rođenja
- Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1621.
- 30. 1. - Đorđe II Rakoci, erdeljski knez († 1660)
- 5. 6. - Petar Zrinski, hrvatski ban, vojskovođa i pjesnik († 1671)
- 8. 7. - Jean de La Fontaine, pisac basni († 1695)
- 8. 9. - Louis II de Bourbon-Condé, francuski vojskovođa († 1686)
Smrti
- Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1621.
- 28. 1. - Pavao V., papa (* 1552)
- 28. 2. - Cosimo II de' Medici, veliki vojvoda Toskane (* 1590)
- 28. 3. - Ottavio Rinuccini, pesnik, libretista (* 1562)
- 31. 3. - Filip, kralj Španije i Portugala (* 1578)
- 21. 6. - Jan Jesenius, ćeški ljekar, filozof i diplomat (* 1566)
- 10. 7. - Charles Bonaventure de Longueval, vojskovođa u habsburškoj službi (* 1571)
- 17. 9. - Robert Bellarmino, svetac, crkveni naučitelj (* 1542)
Reference
- Literatura
- Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
- Rudolf Horvat, Ban Nikola Frankopan Tržački (hr Wikisource)
