1508

Ovo je članak o godini 1508.
Milenijum: 2. milenijum
Vjekovi: 15. vijek – 16. vijek – 17. vijek
Decenija: 1470-e  1480-e  1490-e  – 1500-e –  1510-e  1520-e  1530-e
Godine: 1505 1506 1507 – 1508 – 1509 1510 1511
1508. po kalendarima
Gregorijanski 1508. (MDVIII)
Ab urbe condita 2261.
Islamski 913–914.
Iranski 886–887.
Hebrejski 5268–5269.
Bizantski 7016–7017.
Koptski 1224–1225.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat 1563–1564.
• Shaka Samvat 1430–1431.
• Kali Yuga 4609–4610.
Kineski
• Kontinualno 4144–4145.
• 60 godina Yang Zemlja Zmaj
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11508.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1508 (MDVIII) bila je prijestupna godina koja počinje u subotu (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).

Događaji

  • siječanj - Oduzeta hrvatska banovska čast Andriji Botu i Marku Mišljenoviću i dodeljena Jurju Kanižaju i Ivanu Ernuštu od Čakovca (ali vlast starih banova se još dvije godine priznaje u južnim krajevima).
  • 15. 1. - Pokušaj doturanja zaire iz mletačkog Splita u Sinj - vojvoda Žarko Dražojević poginuo u borbi sa turskom četom.
  • 4. 2. - Uz dozvolu pape Julija II., Maksimilijan I. Habsburški se u Trentu proglašava "izabranim rimskim carem" - zatim napada Mletačku Republiku koja ga nije htela propustiti prema Rimu.
  • mart - Bitka kod Čaula, mamelučko-indijska pobeda nad Portugalcima, poginuo Lourenço de Almeida, sin vicekralja.
  • april - Umro vlaški vojvoda Radu IV Veliki, nasleđuje ga brat od strica Mihna Zli (do 1509); monah Maksim Branković poslat u diplomatsku misiju u Budim, odakle se vraća u Srem.
  • 6. 5. - Mletački komandant Bartolomeo d'Alviano osvojio Trst od Habsburga, nakon što je prošlog mjeseca uzeo Goricu, Divin i Vipavu.
  • 26. 5. - Rijeka se predala Mlečanima, koji su uzeli i najveći dio austrijske Istre s Pazinom, a flota im je u Kvarneru; dva dana kasnije uzimaju Trsat a predaju se i mjesta između Rijeke i Raše.
    • Krsto Frankopan se istakao u opsadi jednog mletačkog kaštela u Istri.
  • 27. 5. - Ugarski sabor: kralj Vladislav II., prinuđen od staleža, izdao ispravu u sinovljevo ime da će poštivati slobode naroda i da neće poslije smrti predati sina nekom stranom vladaru (misli se na Maksimilijana).
  • 4. 6. - Krunisan dvogodišnji Ljudevit II Jagelović.
  • 6. 6. - Maksimilijan I poražen u Furlaniji, sklapa trogodišnje primirje sa Mletačkom Republikom kojoj ostaje Istra sa Rijekom i Trsatom.
  • 26. 7. - U Dubrovniku donesena odluka da trgovci iz Turske trebaju plaćati carinu za uvoz i izvoz isto kao i Dubrovčani - mnogi turski trgovci nakon ovoga nose robu na ušće Neretve[1].
  • 31. 7. - U sukobu sa muslimanima poginuo etiopski car Na'od, nasleđuje ga Dawit II (do 1540).
  • 6. 12. - Afonso de Albuquerque stigao u Indiju gde bi trebao postati novi vicekralj, ali završava u zatvoru jer Almeida želi osvetiti sina.
  • 10. 12. - Formirana Cambrajska liga, zvanično protiv Turaka, u stvari protiv Venecije: papa Julije II., Francuska (Luj XII), car Maksimilijan i Ferdinand II Aragonski.
  • decembar - Michelangelo Buonarotti počinje rad na tavanici Sikstinske kapele (do 1512).
  • 29. 12. - Bitka kod Dabula: portugalski vicekralj Indije Francisco de Almeida porazio snage kraljevina Cambay na putu prema Diuu.

Kroz godinu

  • Izgrađen je Zvonik Ivana Velikog u moskovskom Kremlju.
  • 1507-08? - Portugalci zauzeli Muscat u Omanu (do 1650).
  • Juan Ponce de León istražuje unutrašnjost Portorika, osnovao grad Caparra (San Juan).
  • Ashikaga Yoshitane ponovo šogun Japana (do 1521).
  • Prvo štampano izdanje viteškog romana Amadis de Gaula ("Amadisa od Galije").
  • "Korizmenjak" Silvestra Bedričića i Pera Jakovčića (završava se aktivnost senjske tiskare).
  • 1508-09 - Rafaelove sobe u Apostolskoj palači u Vatikanu.
  • Manastir Tvrdoš kod Trebinja.

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1508.

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1508.
  • 15. 1. - Žarko Dražojević, poljički vojvoda (* ca. 1439)
  • mart - Lourenço de Almeida, portugalski moreplovac (* ca. 1480)
  • april - Radu IV Veliki, vladar Vlaške (* 1462)
  • 27. 5. - Ludovico Sforza, bivši firentinski vladar (* 1452)
  • 23. 9. - Beatrica Aragonska, bivša ugarsko-hrvatska kraljica (* 1457)
  • 9. 11. - Gracija Kotorski, katolički blaženik (* 1438)
  • Na'od, etiopski car
  • Elizabeta Korvin, kći bana Ivaniša (* 1496)
  • Nil Sorski, ruski svetac (* ca. 1433)

Reference

  1. ↑ Istorija s. n. 1537-1699, 594
Literatura
  • Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio treći.... Treća knjiga: Doba kralja Matijaša Korvina i Jagelovića (1458-1526) (archive.org)
  • Istorija srpskog naroda, Treća knjiga, prvi tom, Srbi pod tuđinskom vlašću 1537-1699, SKZ Beograd 1993, ISBN 86-379-0383-5