Herta Müller
Herta Müller | |
---|---|
Biografske informacije | |
Rođenje | 17. kolovoza 1953. Niţchidorf, Rumunjska |
Nacionalnost | Njemica |
Opus | |
Znamenita djela | |
Niederungen Sve svoje sa sobom nosim | |
Nagrade | |
Herta Müller rođena je u Niţchidorfu, u okrugu grada Temišvara u Rumuniji 17. august 1953. godine. Dobitnica je Nobelove nagrade za književnost 2009. godine, za svoja djela o životu u Rumuniji, Istočnoj Evropi nakon Drugog svjetskog rata, progonima njemačke manjine u rumunskom dijelu Banata, kao i svojim esejeima o posljedicama rata i svog izbjeglištva u Njemačkoj.
Biografija
Herta Müller rođena je na selu u bogatoj porodici, kojoj je nakon Drugog svjetskog rata oduzeta imovina, zbog članstva njenog oca u nacističkoj organizaciji Waffen-SS.[1] Nakon završene mature, studirala je germanistiku i rumunsku književnost na univerzitetu u Temišvaru. Od 1976- godine radila je kao prevodilac u jednoj fabrici, iz koje je izbačena, zbog odbijanja suradnje sa rumunskom tajnom službom Securitate. Prvi roman Niederungen izlazi u Rumuniji, cenzurisan od tadašnje rumunske vlasti. 1987. godine sa mužem književnikom Richardom Wagnerom odlazi u Njemačku, gdje živi do danas. Nobelova nagrada u iznosu od 10 miliona švedskih kruna, dodijelit će joj se u Stockholmu 10. decembra 2010. godine.
Bibliografija
- Niederungen, Bukurešt 1982, Berlin 1984
- Drückender Tango, Bukurešt 1984
- Der Mensch ist ein großer Fasan auf der Welt, Berlin 1986
- Barfüßiger Februar, Berlin 1987
- Reisende auf einem Bein, Berlin 1989
- Wie Wahrnehmung sich erfindet, Paderborn 1990
- Der Teufel sitzt im Spiegel, Berlin 1991
- Der Fuchs war damals schon der Jäger, Reinbek bei Hamburg 1992
- Eine warme Kartoffel ist ein warmes Bett, Hamburg 1992
- Der Wächter nimmt seinen Kamm, Reinbek bei Hamburg 1993
- Angekommen wie nicht da, Lichtenfels 1994
- Herztier, Reinbek bei Hamburg 1994
- Remen, prozor, orah i uže Zagreb, 2002 ISBN 953-6561-22-0 ((hr))
- Hunger und Seide, Reinbek bei Hamburg 1995
- In der Falle, Göttingen 1996
- Heute wär ich mir lieber nicht begegnet, Reinbek bei Hamburg 1997;
- Da mi je danas bilo ne susresti sebe, Zagreb, 2005 ISBN 953-7056-29-5 ((hr))
- Der fremde Blick oder Das Leben ist ein Furz in der Laterne, Göttingen 1999
- Im Haarknoten wohnt eine Dame, Reinbek bei Hamburg 2000
- Heimat ist das, was gesprochen wird, Blieskastel 2001
- Der König verneigt sich und tötet, München 2003
- Die blassen Herren mit den Mokkatassen, München 2005
- Este sau nu este Ion, Iaşi 2005
- Atemschaukel, München 2009
Nagrade
- 1984: Književna nagrada Aspekte
- 1987: Nagrada Ricarda Huch
- 1989: Nagrada Marieluise Fleißer
- 1990: Nagrada Roswitha
- 1997: Književna nagrada grada Graza
- 2009: Nobelova nagrada za književnost
Vanjske veze
Reference
- ↑ Literaturnobelpreis für Herta Müller, Članak u austrijskom dnevniku Die Presse 9. oktobra 2009. godine[mrtav link] ((de))
- p
- r
- u
1901. Sully Prudhomme • 1902. Theodor Mommsen • 1903. Bjørnstjerne Bjørnson • 1904. Frédéric Mistral / José Echegaray y Eizaguirre • 1905. Henryk Sienkiewicz • 1906. Giosuè Carducci • 1907. Rudyard Kipling • 1908. Rudolf Eucken • 1909. Selma Lagerlöf • 1910. Paul von Heyse • 1911. Maurice Maeterlinck • 1912. Gerhart Hauptmann • 1913. Rabindranath Tagore • 1915. Romain Rolland • 1916. Verner von Heidenstam • 1917. Karl Adolph Gjellerup / Henrik Pontoppidan • 1919. Carl Spitteler • 1920. Knut Hamsun • 1921. Anatole France • 1922. Jacinto Benavente • 1923. William Butler Yeats • 1924. Władysław Reymont • 1925. George Bernard Shaw
1926. Grazia Deledda • 1927. Henri Bergson • 1928. Sigrid Undset • 1929. Thomas Mann • 1930. Sinclair Lewis • 1931. Erik Axel Karlfeldt • 1932. John Galsworthy • 1933. Ivan Bunjin • 1934. Luigi Pirandello • 1936. Eugene O'Neill • 1937. Roger Martin du Gard • 1938. Pearl S. Buck • 1939. Frans Eemil Sillanpää • 1944. Johannes Vilhelm Jensen • 1945. Gabriela Mistral • 1946. Hermann Hesse • 1947. André Gide • 1948. Thomas Stearns Eliot • 1949. William Faulkner • 1950. Bertrand Russell
1951. Pär Lagerkvist • 1952. François Mauriac • 1953. Winston Churchill • 1954. Ernest Hemingway • 1955. Halldór Laxness • 1956. Juan Ramón Jiménez • 1957. Albert Camus • 1958. Boris Pasternak1 • 1959. Salvatore Quasimodo • 1960. Saint-John Perse • 1961. Ivo Andrić • 1962. John Steinbeck • 1963. Jorgos Seferis • 1964. Jean-Paul Sartre2 • 1965. Mihail Šolohov • 1966. Šmuel Josef Agnon / Nelly Sachs • 1967. Miguel Ángel Asturias • 1968. Yasunari Kawabata • 1969. Samuel Beckett • 1970. Aleksandar Solženjicin • 1971. Pablo Neruda • 1972. Heinrich Böll • 1973. Patrick White • 1974. Eyvind Johnson / Harry Martinson • 1975. Eugenio Montale
1976. Saul Bellow • 1977. Vicente Aleixandre • 1978. Isaac Bashevis Singer • 1979. Odiseas Elitis • 1980. Czesław Miłosz • 1981. Elias Canetti • 1982. Gabriel García Márquez • 1983. William Golding • 1984. Jaroslav Seifert • 1985. Claude Simon • 1986. Wole Soyinka • 1987. Joseph Brodsky • 1988. Naguib Mahfouz • 1989. Camilo José Cela • 1990. Octavio Paz • 1991. Nadine Gordimer • 1992. Derek Walcott • 1993. Toni Morrison • 1994. Kenzaburō Ōe • 1995. Seamus Heaney • 1996. Wisława Szymborska • 1997. Dario Fo • 1998. José Saramago • 1999. Günter Grass • 2000. Gao Xingjian
2001. Vidiadhar Surajprasad Naipaul • 2002. Imre Kertész • 2003. J. M. Coetzee • 2004. Elfriede Jelinek • 2005. Harold Pinter • 2006. Orhan Pamuk • 2007. Doris Lessing • 2008. Jean-Marie Gustave Le Clézio • 2009. Herta Müller • 2010. Mario Vargas Llosa • 2011. Tomas Tranströmer • 2012. Mo Yan • 2013. Alice Munro • 2014. Patrick Modiano • 2015. Svetlana Aleksijevič • 2016. Bob Dylan • 2017. Kazuo Ishiguro • 2018. Olga Tokarczuk3 • 2019. Peter Handke • 2020. Louise Glück • 2021. Abdulrazak Gurnah • 2022. Annie Ernaux • 2023. Jon Fosse