1687
- Ovo je članak o godini 1687.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 16. vijek – 17. vijek – 18. vijek |
| Decenija: | 1650-e 1660-e 1670-e – 1680-e – 1690-e 1700-e 1710-e |
| Godine: | 1684 1685 1686 – 1687 – 1688 1689 1690 |
| Gregorijanski | 1687. (MDCLXXXVII) |
| Ab urbe condita | 2440. |
| Islamski | 1098–1099. |
| Iranski | 1065–1066. |
| Hebrejski | 5447–5448. |
| Bizantski | 7195–7196. |
| Koptski | 1403–1404. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1742–1743. |
| • Shaka Samvat | 1609–1610. |
| • Kali Yuga | 4788–4789. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4323–4324. |
| • 60 godina | Yin Vatra Zec (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11687. |
p • r • u | |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Godina 1687 (MDCLXXXVII) bila je redovna godina koja počinje u srijedu po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u subotu po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.
1687 na Wikimedijinoj ostavi
Događaji
Januar/Siječanj – Mart/Ožujak
- januar - Austrijski dvor uputio svog predstavnika u Dubrovnik, kao znak protektorata[1]. To je Dominiko Koradini koji će stupati u kontakte sa Hercegovcima[2].
- Nakon gubitka Budima, Osmanlije su osnovale Beogradski pašaluk, pod komandom muhafiza u rangu vezira i sa samostalnom defterhanom.[3]
- februar/mart - Patrijarh Arsenije III boravi u Komarnu[4].
- mart - septembar - U Eperješu (Prešovu) pogubljena 24 protestanta (Antonio Caraffa na čelu vanrednog suda).
April/Travanj – Jun/Lipanj
- 4. 4. - Kralj James II izdao Deklaraciju indulgencije koja predviđa slobodu religije i poništenje kaznenih zakona protiv katolika i nekih protestanata.
- 6. 5. - Higashiyama je novi japanski car (do 1709).
- maj-jun - Rusko-turski rat 1686.-1700. - Krimske bitke: neuspeli prvi rusko-kozački pohod prema Perekopu, do kojeg nisu ni stigli.
- 9-10. 6. - Hrvatski sabor izabrao svetog Josipa za nebeskog zaštitnika hrvatskog kraljevstva, odnosno hrvatskog naroda.
- jun, krajem - Dabrovi ratovi: Francuzi sa Huronskim saveznicima napali Senece[5].
Jul/Srpanj – Septembar/Rujan
- 5. 7. - Objavljeni Njutnovi Philosophiae Naturalis Principia Mathematica, temelj moderne fizike.
- 23. 7. - Morejski rat: iskrcavanje mletačkih snaga kod Patrasa i zauzeće grada nakon što su poraženi Turci. Zatim padaju tvrđave Moreja i Rumelija na ulazu u Korintski zaliv, Lepanto, Korint, Kastel Torneze, Mistra[6].
- 4. 8. - Ivan Mazepa postaje hetman Levoobalne Ukrajine (do 1708) nakon što je potisnuo Ivana Samojloviča.
- 12. 8. - Mohačka bitka (kod Nađharšanja, "brda Zmajeva") je težak osmanlijski poraz: Karlo Lorenski je porazio vojsku velikog vezira Sari Sulejman-paše - dolazi do pobune u osmanskoj vojsci.
- 18. 8. - Mletački Senat dao 1.400 lira za restauraciju pravoslavne crkve sv. Nikole u Puli[7].
- 21. 8. - Mlečani, Francesco Morosini i Otto Wilhelm von Königsmarck, slomili Turke na Moreji (Peloponezu), kojima je ostala samo Monemvasija[8].
- 23. 8. - Mletačko-uskočki napad na Duvno, poginuo vojvoda Stojan Janković[1]. Pre ovoga, Janković je napadao i Mostar, "popalio današnji Prethum, mahale Džabovinu i Rajevinju, ali preko stare ćuprije nije mogao preći"[9].
- septembar - Mogulski vladar Aurangzeb potčinio Sultanat Golkonda, poslednji od Dekanskih sultanata.
- ca. rujan-listopad? - U Hrvatskoj oslobođeni, Kostajnica, Novi na Uni, Zrin (vojsku u užoj Hrvatskoj vodio ban Nikola Erdödy)[10].
- 12. 9. - Austrijanci osvojili Sombor.
- septembar, polovinom - General grof Johann Heinrich von Dünewald, komandant austrijske vojske između Save i Drave osvojio Voćin (Šarengrad) kod Iloka[11].
- 18. 9. - Abaza Sijavuš-paša novi veliki vezir, nije u stanju smiriti vojsku (ubijen u februaru) - raniji vezir Sari Sulejman-paša je pogubljen.
- 21. 9. - Mlečani se iskrcali u Pireju (Porto Lion)[12].
- 26. 9. - Partenon teško oštećen u mletačkoj opsadi.
- 28. 9. - Turski garnizon u Atini se predao nakon što je poražen pokušaj deblokade iz Tebe.
- septembar, krajem - Dinevald i grof Ivan Drašković osvojili Valpovo i Osijek. Srbi iz Srema i kaluđeri beže preko Save u Šabac i na Cer (vraćaju se godinu dana kasnije)[11][13].
- 30. 9. - Mlečani (Girolamo Cornaro) i lokalni ljudi osvojili Herceg Novi nakon jednomjesečne opsade[14]. Kasnije će zauzeti Carinu između Dubrovnika i Trebinja, i ući u Cavtat, zbog čega Dubrovčani pomažu Turcima[1].
Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac
- listopad - Seoba Hrvata iz Rame 1687.: uskočki odred prodro do Rame[1], franjevci i dio katolika odlaze za njima u Sinj, donose sliku Gospa Sinjska.
- oktobar - U Kataloniji počinje Pobuna Baretina (Revolta dels Barretines), revolt pretežno seoske sirotinje zbog kvartiranja vojnika nakon loše žetve.
- oktobar, polovinom - Dinevald osvaja Orahovicu i Požegu, ulazi u napušteni Vukovar, zatim u Erdut, Palanku i Đakovo[11].
- 27. 10. - Ugovor iz Balázsfalvija između Karla Lorenskog i Mihalja I Apafija: priznaje se nezavisnost Erdelja u zamenu za pomoć vojsci.
- oktobar, krajem - Dinevald zauzima Cernik, Pakrac, Kamengrad, Belu Stenu i Kraljevu Veliku[11].
- 31. 10. - Umro zagrebački biskup Martin Borković.
- 8. 11. - Sultan Mehmed IV zbačen (ranije se u Beogradu pobunili janičari i došli u Carigrad[2]). Postavljen brat Sulejman II (do 1691). Mustafa Ćuprilić nakratko postao drugi vezir.
- 10. 11. - Ugarski sabor u Požunu prihvata Habsburge za nasledne vladare. Na ovom saboru je ukinut članak Zlatne bule Andrije II. (1222.) koji je dozvoljavao pobunu protiv neustavne kraljeve vlade[10] - habsburški apsolutizam. Car obećava ugarskom i hrvatskom plemstvu da će krajišnici postati kmetovi[15].
- novembar/decembar - Kuči razbili jednu kaznenu ekspediciju skadarskog Sulejman-paše Bušatlije, previranje među istočnohercegovačkim plemenima[1].
- 4. 12. - Mletačka Republika uvodi novac liretta za Dalmaciju i Albaniju[16].
- 9. 12. - Mali carević Josip proglašen za ugarsko-hrvatskog kralja.
- 17. 12. - Osvojen Eger.
- decembar - Osvojen Petrovaradin[11] (Maximilian II. Emanuel).
- zima 1687-88 - Hrišćani iz Srema i Bosne se preseljavaju u okolinu Darde u Baranji i oko Đakova[11].
Kroz godinu
- Srbi iz temišvarskog kraja digli ustanak protiv Turaka, kapetan Novak Petrović sa 4.892 vojnika prelazi preko Tise u Bačku[17].
- 1687-89 - Srbi se u velikom broju preseljavaju u Bansku i Karlovačku vojnu granicu (okolina Petrinje, Skrada, Vojnića, Krstinje i Budačkog); zagrebački biskup ove godine naselio Srbe u Bović i Kirin[18].
- Pod vođstvom franjevaca opservanata, mnogi Bunjevci iz Primorja, Hercegovine i Bosne se doseljavaju u Suboticu i okolinu[17].
- Savatije Ljubibratić, zahumski i poluhercegovački mitropolit u Tvrdošu, se ističe u borbi protiv Osmanlija[18].
- Episkop Dionisije okupio hercegovačka plemena protiv Turaka uz Mlečane[2].
- Jegen-paša, bivši rumelijski beglerbeg se odmetnuo od novog sultana, zlostavlja stanovništvo u Makedoniji[19].
Rođenja
- Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1687.
Smrti
- Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1687.
- 28. 1. - Johannes Hevelius, astronom (* 1611)
- 3. 2. - François de Créquy, maršal Francuske (* 1629)
- 19. 3. - René-Robert Cavelier de La Salle, istraživač, kolonijalista (* 1643)
- 22. 3. - Jean-Baptiste Lully, kompozitor (* 1632)
- 23. 8. - Stojan Janković, vođa uskoka (* ca. 1635)
- 14. 10. - Sari Sulejman-paša, bivši veliki vezir
- 31. 10. - Martin Borković, zagrebački biskup (* 1597)
- 14. 11. - Nell Gwyn, ljubavnica Charlesa II, glumica (* 1650)
Reference
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Vladimir Ćorović, Dalje borbe s Turcima, rastko.rs
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Istorija s. n. III-1, 501
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 89
- ↑ Cerović, Ljubivoje. Srbi u Slovačkoj. rastko.rs
- ↑ Spencer Tucker; James R. Arnold; Roberta Wiener (30 September 2011). The Encyclopedia of North American Indian Wars, 1607–1890: A Political, Social, and Military History. ABC-CLIO. str. 722–. ISBN 978-1-85109-697-8.
- ↑ Setton, 299
- ↑ Barbalić, Fran (1933). Peroj - srpsko selo u Istri. rastko.rs
- ↑ Setton, 300
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 482
- ↑ 10,0 10,1 Šišić, Hrvatska povijest 2-V
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 Istorija s. n. III-1, 498
- ↑ Setton, 305
- ↑ Istorija s. n. III-1, 544
- ↑ Čoralić, Lovorka (2001). Boka kotorska u doba Morejskoga rata (1684-1699). Matica hrvatska
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 75
- ↑ Search results for "liretta". coinarchives.com
- ↑ 17,0 17,1 Istorija s. n. III-1, 500
- ↑ 18,0 18,1 Istorija s. n. III-1, 495
- ↑ Historija n. J., 817
- Literatura
- Ferdo Šišić. Hrvatska povijest. Drugi dio /Poglavlje V.. (hr Wikizvor)
- Kenneth Meyer Setton. Venice, Austria, and the Turks in the Seventeenth Century. American Philosophical Society; 1991. ISBN 978-0-87169-192-7.
- Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
- Istorija srpskog naroda, Treća knjiga, prvi tom, Srbi pod tuđinskom vlašću 1537-1699, SKZ Beograd 1993, ISBN 86-379-0383-5 (III-1)
- Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1)
