1503

Ovo je članak o godini 1503.

Godina 1503 (MDIII) bila je redovna godina koja počinje u nedjelju (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).

Događaji

• 20. 1. - U Sevilli osnovana Casa de Contratación s namerom kontrole španskog istraživanja i kolonizacije; od ove godine do 1650. u seviljsku luku je ušlo 16.000.000 kg srebra i 185.000 kg zlata.

• februar - Da Gamina flota razbila udruženu flotu kalikutskog zamorina i arapskog gusara Hodže Ambara.
• 13. 2. - Turnir Disfida di Barletta - 13 italijanskih vitezova porazilo 13 francuskih.
• 23. 2. - Franko-španski rat u Italiji: bitka kod Ruva, španska pobeda.

• 28. 3. - Ivan III., moskovski veliki knez sklopio šestogodišnje primirje sa Poljsko-Litvanijom, dobio proširenja na severoistoku i istoku.

• 6. 4. - Prvi eskadron pete indijske armade (Afonso de Albuquerque) kreće iz Lisabona.
• 28. 4. - Drugi italijanski rat, Bitka kod Cerignole: odlučujuća španska pobeda (Gonzalo Fernández de Córdoba), smatra se da je ovo prva velika bitka dobijena pretežno vatrenim oružjem (taktika Pike and shot).

• 10. 5. - Kristofor Kolumbo otkrio Kajmanske Otoke.
• 13. 5. - Španci ulaze u Napulj, gde ostaju do 1714.
• maj - Portugalska karaka Esmeralda, dio Da Gamine flote, potonula kod obala Omana - na njoj će u 21. stoljeću biti pronađen najstariji tada poznati jedan tip astrolaba.
• 20. 5. - Afonso de Albuquerque definitivno locirao otok Ascension.
• 28. 5. - Venčali se preko posrednika škotski kralj James IV i engleska princeza Margaret Tudor (lično 8. 8.); istog dana sklopljen Ugovor o večnom miru između Škotske i Engleske (zapravo potrajao 10 godina).
  • Na osnovu ovoga, njegov praunuk James VI i I će 1603. naslediti englesku krunu.

• 15. 6. - Povelja kralja Vladislava II. potvrđuje pravo Kraljevine Slavonije da se za podžupane i plemićke sudce smiju birati samo domaći plemići.
• 21. 6. - Ismail I odlučujuće porazio Murada, vladara Ak Kojunlua, kod Hamadana^[1].

• 20. 8. - Sklopljeno sedmogodišnje primirje između Vladislava II. i Bajazita II., sporazum obuhvata Moldaviju (Stefan III Veliki očuvao samoupravu po cenu danka), Vlašku i Dubrovnik^[2].

• septembar - Sabor ruske crkve: pristalice Josifa Volockog oborile predlog nestjažatelja ("neimućnih") na čelu sa Nilom Sorskim da se ukine manastirsko vlasništvo.
• 22. 9. - 18. 10. - Čitav pontifikat pape Pija III. (Francesco Todeschini Piccolomini).

• 30. 10. - Španska kraljica Izabela zabranjuje nasilje nad domorocima (od ove godine počinje sistem encomienda-i za eksploataciju indijanske radne snage).

• 1. 11. - Izabran papa Julije II. (Giuliano della Rovere), prozvan "Strašni papa" (vl. do 1513).

• 29. 12. - Pobedom kod Garigliana Španci osigurali posed nad Napuljom.

Tokom/tijekom godine

• Leonardo počinje rad na Mona Lisi.
• Prvi pomen Maglaja.
• Francuz Binot Paulmier de Gonneville plovio pored Brazila.

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1503.

• 11. 1. - Parmigianino, italijanski slikar († 1540)
• 10. 3. - Ferdinand I., car Svetog Rimskog Carstva († 1564)
• 23. 7. - Ana Jagelonska, kraljica Ugarske i Češke († 1547)
• 14 - 21. 12. - Nostradamus, lekar i autor "Proročanstava" († 1566)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1503.

• 7. 4. - Sofija Paleolog, moskovska velika kneginja
• 3. 7. - Pierre d'Aubusson, Veliki majstor Hospitalera (* 1423)
• 18. 8. - Aleksandar VI., papa (* 1431)
• 18. 10. - Pio III., papa (* 1439)
• 28. 12. - Piero di Lorenzo de' Medici, bivši vladar Firence (* 1472)

Reference

• Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio treći.... Treća knjiga: Doba kralja Matijaša Korvina i Jagelovića (1458-1526) (archive.org)