1476

Ovo je članak o godini 1476.

< | 14. vijek | 15. vijek | 16. vijek | >
< | 1440-e | 1450-e | 1460-e | 1470-e | 1480-e | 1490-e | 1500-e | >
<< | < | 1472. | 1473. | 1474. | 1475. | 1476. | 1477. | 1478. | 1479. | 1480. | > | >>

**1476. po kalendarima**
Gregorijanski	1476. (MCDLXXVI)
Ab urbe condita	2229.
Islamski	880–881.
Iranski	854–855.
Hebrejski	5236–5237.
Bizantski	6984–6985.
Koptski	1192–1193.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1531–1532.
• Shaka Samvat	1398–1399.
• Kali Yuga	4577–4578.
Kineski
• Kontinualno	4112–4113.
• 60 godina	Yang Vatra Majmun (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11476.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1476 (MCDLXXVI) bila je prijestupna godina koja počinje u ponedjeljak (1. 1. po julijanskom kalendaru).

Događaji

15. 2. - Posle 33 dana opsade kralj Matija Korvin zauzeo turski Šabac.
- Vuk Grgurević zatim hara do Srebrenice gde je poharao vašar (pet tovara srebra i 127.000 aspri), zatim i Kučlat i Zvornik, gde je ranjen.

2. 3. - Burgundijski ratovi: Bitka kod Grandsona je švajcarska pobeda nad Karlom Smelim.
4. 3. - Andrea Vendramin izabran za novog venecijanskog dužda (1476-78).

maj - Seljačka buna u nemačkom Niklashausenu, podstaknuta propovedima Hansa Bohma o jednakosti (Bohm pogubljen u julu).

22. 6. - Bitka kod Murtena, Švajcarci potukli Karla Smelog.
jun, krajem - Odeljenje mađarske vojske spaslo "kralja" Bosne Matiju Vojsalića, čije su gradove Turci napali zbog kontakta sa Mađarima - poslednji put se spominje u istoriji.
- Sultan Mehmed nudi primirje kralju Matiji Korvinu na 7 - 12 godina u zamenu za slobodan prolaz prema mletačkim posedima - Matija odbija.

srpanj - Turski upad u zemlje Fridriha III (Slovenija), stradali Slavonija i Zagorje (i još jedan u listopadu)^[1].
26. 7. - Mehmed II porazio moldavskog kneza Stefana Velikog kod Razbojenija (Valea Alba ili Akdere), ali mora se povući već sledećeg meseca.

avgust - Smederevski sandžakbeg Ali-beg upao u Banat do Temišvara, ali Vuk Grgurević ga na povratku razbio kod Požežene^[2] (s njim su i "Dojčin Petar" i Dmitar Jakšić).
- Ugarsko-srpske snage opsedaju Smederevo, podignute tri kule oko tvrđave.

15. 9. - Matija Korvin se preko posrednika (Ivan Pongrac) u Napulju venčao s princezom Beatrisom.

26. 11. - Vlad III Dracula dolazi, zahvaljujući ugarskoj intervenciji, po treći put na čelo Vlaške, ali je ubrzo ubijen.

8. 12. - Nemački car Fridrih III sklopio savez sa češkim kraljem Vladislavom protiv Matije Korvina i pobunjenih austrijskih plemića.
12. 12. - Beatrisa Napuljska okrunjena za kraljicu u Stolnom Biogradu^[3].
26. 12. - Ubijen milanski vojvoda Galeazzo Maria Sforza, nasleđuje ga mladi sin Gian Galeazzo Sforza - za regentstvo se sukobljavaju majka Bona Savojska i stric Ludovico.
decembar - Mehmed II deblokirao Smederevo i rasturio ugarsko-srpsku vojsku.

Tokom/tijekom godine

Ugarski primas Ivan Beckenslaher prebjegao njemačkom caru Fridriku III.
Andrija Banić (Bánffy) hrvatski ban 1476-77 - spajaju se titule hrvatsko-dalmatinskog i slavonskog bana.
Bosanski sandžak-beg Bali-beg Malkočević (1475-76) podigao zadužbinu na Bistriku (mesdžid, banja, most)^[4].
Turci (Hasan-paša) izgradili Podgoricu.
Pokušaj hercega Vlatka da uz pomoć Ivana Crnojevića povrati Hercegovinu, ali između njih dolazi do sukoba.
Četvorojevanđelje popa Stefana u Zeti.
Katolički nadbiskup Andrija Jamometić postavljen u Prečistu Krajinsku^[5], posle grčkog unijate Jovana s Krita (moguće da nikada nije došao u dodeljeno područje^[6]).
Prvi spomen: Bošnjaci kod Županje; Guča (u turskom katastarskom popisu).
Izbjeglice iz Cetinske krajine dolaze na Olib.
Gradi se kaštel frankopanskog Omišlja.
Ivan III., moskovski veliki knez, posle više od dva stoleća prekinuo isplatu danka Mongolima (Velikoj Hordi), što će 1480. dovesti do Ugoršćine.
Španci zauzeli područje Ifni u južnom Maroku (do 1524).
Štampa/Tiskarstvo:
- Nemački štampar Erhard Ratdolt došao u Veneciju i stvara Calendarium, jednu od prvih knjiga sa naslovnom stranom.
- Prva knjiga na češkom (Novi zavet).
- William Caxton osnovao prvu štampariju u Engleskoj.

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1476.

28. 6. - Giovanni Pietro Carafa, papa Pavao IV. († 1559)
21. 7. - Alfonso I d'Este, ferarski vojvoda († 1534)
28. 8. - Kanō Motonobu, japanski slikar († 1559)
Juan Sebastián Elcano, prvi koji je oplovio svet († 1526)
Josel von Rosheim, zastupnik nemačkih i poljskih Jevreja († 1554)
Ivan I. Ernušt, slavonski ban
Matija Morović, poslednji potomak porodice^[7]

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1476.

23. 2. - Pietro Mocenigo, mletački dužd (* ca. 1406)
26. 4. - Simonetta Vespucci, slikarska muza (* 1453)
6. 7. - Regiomontanus, nemački matematičar, astronom i dr. (* 1436)
19. 7. - Hans Bohm, "dobošar iz Niklashausena", socijalni agitator
9. 10. (ili 1477?) - Stefan Branković, bivši srpski despot i srpski svetac
28. 11. - Giacomo della Marca, italijanski fratar i svetac (* ca. 1391)
decembar - Vlad III Dracula, vlaški vojvoda (* 1431)
26. 12. - Galeazzo Maria Sforza, milanski vojvoda (* 1444)

Reference

↑ V. Klaić, str. 102
↑ Dr Ž. Fajfrić, Sveta loza Brankovića, rastko.rs
↑ V. Klaić, str. 100
↑ Sarajevo u osmanskom periodu Arhivirano 2011-05-21 na Wayback Machine-u, sarajevo.ba
↑ Istorija Crne Gore, str. 328
↑ JAMOMETIĆ, Andrija, Hrvatski biografski leksikon
↑ V. Klaić, str. 149

Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio treći.... Treća knjiga: Doba kralja Matijaša Korvina i Jagelovića (1458-1526) (archive.org)
Vladimir Ćorović, Historija Bosne
Grupa autora, Istorija Crne Gore