1554
- Ovo je članak o godini 1554.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 15. vijek – 16. vijek – 17. vijek |
| Decenija: | 1520-e 1530-e 1540-e – 1550-e – 1560-e 1570-e 1580-e |
| Godine: | 1551 1552 1553 – 1554 – 1555 1556 1557 |
| Gregorijanski | 1554. (MDLIV) |
| Ab urbe condita | 2307. |
| Islamski | 961–962. |
| Iranski | 932–933. |
| Hebrejski | 5314–5315. |
| Bizantski | 7062–7063. |
| Koptski | 1270–1271. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1609–1610. |
| • Shaka Samvat | 1476–1477. |
| • Kali Yuga | 4655–4656. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4190–4191. |
| • 60 godina | Yang Drvo Tigar (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11554. |
p • r • u | |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Godina 1554 (MDLIV) bila je redovna godina koja počinje u ponedjeljak (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).
Događaji
- 25. 1. - U Brazilu osnovan Sao Paulo (tj. selo i jezuitska misija São Paulo dos Campos de Piratininga).
- 9. 2. - Predao se Thomas Wyatt, čime je okončana Wyattova pobuna protiv udaje kraljice Mary I za španskog princa Filipa.
- 12. 2. - Lady Jane Grey pogubljena.
- 25. 2. - Ferdinandov kućni red: iz nepoverenja prema sinu Maksimilijanu zbog njegove sklonosti ka protestantizmu, Ferdinand određuje da se habsburške nasledne zemlje mogu podeliti među njegovim sinovima Maksimilijanom, Ferdinandom i Karlom.
- ožujak - Ugarski sabor: Toma Nádasdy izabran za palatina (položaj bio upražnjen još od smrti Stjepana VII. Batorija 1531)[1].
- 18. 3. - Princeza Elizabeta zatvorena u londonski Tower (od maja u kućnom pritvoru).
- 12. 4. - Marie de Guise, majka engleske kraljice Mary, postaje regentkinja Škotske (do 1560).
- pribl. srpanj - Petar Erdedi preuzeo obranu Kostajnice i Novigrada na Uni (ban Zrinski ih ne može sam braniti)[2].
- 25. 7. - Kraljica Mary se udala za španskog princa Filipa, koji tako jure uxoris postaje kralj Engleske i Irske do 1558 - nastavlja se pokušaj rekatolizacije Engleske.
- 2. 8. - Italijanski rat 1551–1559: Bitka kod Marciana: carsko-špansko-firentinska pobeda nad Francuzima i Republikom Sienom koja će dogodine biti apsorbovana u Firentinsko Vojvodstvo.
- 12. 8. - Bitka kod Rentyja: Francuzi odbili Karlovu invaziju u Pikardiji.
- 23. 8. - Ban Nikola Šubić Zrinski došao u Đurđevac na dvoboj sa bosanskim sandžakbegom Sofi Mehmed-pašom, ali ovaj nije došao[3].
- septembar - Bitka kod Tadle: Mohammed ash-Sheikh iz dinastije Saadida porazio poslednjeg Wattasida i povratio grad Fes.
- 23. 11. - Kralj Ferdinand prvi put poslao Ogier Ghiselin de Busbecqa u Carigrad.
Tokom/tijekom godine
- Pijale paša postao zapovednik osmanske mornarice.
- Izbija Rusko-švedski rat (1554–57).
- Kod teksaškog ostrva Padre potonula tri španska galeona.
- Sebestyén Tinódi pominje guslara Dimitrija Karamana, "najboljeg u Mađarskoj"[4].
Rođenja
- Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1554.
- siječanj - Alessandro Ludovisi, papa Grgur XV. († 1623)
- 20. 1. - Sebastião I, kralj Portugala i Algarvesa († 1578)
- 30. 11. - Philip Sidney, engleski dvoranin († 1586)
- pribl. Walter Raleigh, istraživač i pomorac († 1618)
Smrti
- Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1554.
- 21. 2. - Hieronymus Bock, botaničar (* 1498)
- 22. 9. - Francisco Vázquez de Coronado, konkistador (* 1510)
- Leon Afrikanac, arapski putopisac i geograf
Reference
- Vjekoslav Klaić, Svezak treći: dio prvi..... Prva knjiga: Doba kraljeva Ferdinanda I., Maksimilijana i Rudolfa (1527-1608) (archive.org)
