Belegiš

Belegiš
Centar u Belegišu
Osnovni podaci
Država	Srbija
Pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Sremski
Opština	Stara Pazova
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	3116
Gustina stanovništva	70 st./km²
Geografija
Koordinate	45°01′11″N 20°20′05″E / 45.019666°N 20.334666°E / 45.019666; 20.334666
Nadmorska visina	86 m
Površina	44,2 km²
Belegiš Belegiš (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod	22306
Pozivni broj	022
Registarska oznaka	ST

Koordinate: 45° 01′ 11" SGŠ, 20° 20′ 05" IGD

Belegiš je naselje u opštini Stara Pazova u Sremskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 3116 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 2605 stanovnika).

Geografija

Belegiš se nalazi u istočnom delu Srema, na desnoj obali Dunava, oko 36 km severno od Beograda. Smešteno je na teritoriji opštine Stara Pazova. Belegiški ribolovni tereni spadaju u poznatije u regionu.

Istorija

U starom veku područje Belegiša je verovatno spadalo u teritoriju Basijane. U blizini sela pronađen je velik fond praistorijske i rimske keramike.

Belegiš je nastao u XVI veku, kad su se 23 porodice doselile na desnoj obali Dunava. Sagradili su malu crkvu od pletera, pokrivenu trskom. Godine 1731. izgrađena je druga, modernija crkva. Tada je selo već brojalo 230 kuća.

Pošto je Dunav odnosio breg na kom je bila druga crkva, zidovi su počeli da pucaju i tonu u zemlju. Sadašnja crkva u Belegišu je treća koja je podignuta otkako je selo nastalo. Crkva ima dva tornja i najveća je u sremskoj eparhiji, izgrađena 1927. godine, u centru sela. Crkva je počela da propada i saniranje je počelo 1998. godine.

Crkva je posvećena prenosu moštiju svetoga oca Nikolaja i slavi se 22. maja.

Za vreme Drugog svetskog rata Belegiš je bio partizanska baza. A 14. marta 1944. godine u Belegišu je formiran Glavni Narodnooslobodilački odbor Vojvodine.

U Belegišu je 1925. rođena Vera Miščević, partizanka i borac Treće vojvođanske brigade. Vera je poginula oktobra 1944. godine, kod Obrenovca, tokom borbi u sklopu Beogradske operacije. Godine 1953. proglašena je za narodnog heroja, a 1974. u selu joj je podignut spomenik, ispred Osnovne škole, koja nosi njeno slavno ime.

Demografija

U naselju Belegiš živi 2521 punoletni stanovnik, a prosečna starost stanovništva iznosi 40,4 godina (39,2 kod muškaraca i 41,7 kod žena). U naselju ima 1016 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,07.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	2366	^[1]
1953.	2505
1961.	2633
1971.	2440
1981.	2430
1991.	2605	2542
2002.	3220	3116

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi	2910	93.38%
Romi	100	3.20%
Slovaci	14	0.44%
Hrvati	10	0.32%
Makedonci	8	0.25%
Crnogorci	7	0.22%
Mađari	7	0.22%
Jugosloveni	3	0.09%
Ukrajinci	1	0.03%
Nemci	1	0.03%
Bugari	1	0.03%
nepoznato	54	1.73%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[2]


	m	ž
?	14	26
80+	25	44
75-79	25	59
70-74	89	75
65-69	80	127
60-64	96	88
55-59	70	79
50-54	123	107
45-49	144	133
40-44	115	130
35-39	92	88
30-34	83	79
25-29	120	95
20-24	121	105
15-19	121	100
10-14	94	86
5-9	77	83
0-4	61	62
prosek	39.2	41.7

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	564	640	665	670	731	790	1016

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	173	265	183	218	101	58	13	2	1	2	3.07

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	1318	381	812	65	45	15	1335

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	237	801	238	49	10

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	676	273	1	2	153	13	24	64	8	29
Ženski	369	132	-	-	66	2	3	52	15	9
Oba	1045	405	1	2	219	15	27	116	23	38
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	-	9	12	4	8	9	-	-	67
Ženski	4	10	7	17	35	8	-	-	9
Oba	4	19	19	21	43	17	-	-	76

Kultura

„Srpsko ratarsko pevačko društvo“ osnovano je 1927. godine na inicijativu učiteljice Milice Marinković. Društvo je na pevačkim takmičenjima postizalo zapažene rezultate i steklo veliki ugled. U poklonstvenoj deputaciji staropazovačkog sreza na Oplenac pevalo je u kripti na pomenu Kralju Aleksandru u novembru 1934. godine. Opelo je prenosio radio Beograd. Na pevačkom takmičenju u Novom Sadu 1936. godine Srpsko ratarsko pevačko društvo je osvojilo prvo mesto. Spasovdan, slava društva, zbog masovnog okupljanja omladine iz Belegiša i susednih mesta, postao je i ostao seoska slava.

Zanimljivosti

Na adi preko puta Belegiša sniman je film Emira Kusturice „Crna mačka, beli mačor“.

Galerija

Pravoslavna crkva u Belegišu
Pravoslavna crkva u Belegišu
Pravoslavna crkva u Belegišu
Pravoslavna crkva u Belegišu
Pravoslavna crkva u Belegišu
Zalazak sunca u Belegišu
Belegiški breg kod čamaca
Visoki vodostaj Dunava
Crkvica kapela na Belegiškom groblju

Vidi još

Izvori

↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Vanjske veze

Portal Srbija

Belegiš na Wikimedijinoj ostavi

Srpska Pravoslavna Crkvena Opština Belegiš Arhivirano 2006-12-07 na Wayback Machine-u (sh)
Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
Satelitska mapa (Wikimapia)
Gugl satelitska mapa (Maplandia)
Plan naselja na mapi (Mapquest)