1784

Ovo je članak o godini 1784.
Milenijum: 2. milenijum
Vjekovi: 17. vijek – 18. vijek – 19. vijek
Decenija: 1750-e  1760-e  1770-e  – 1780-e –  1790-e  1800-e  1810-e
Godine: 1781 1782 1783 – 1784 – 1785 1786 1787
Regent Frederik od Danske.
1784. po kalendarima
Gregorijanski 1784. (MDCCLXXXIV)
Ab urbe condita 2537.
Islamski 1198–1199.
Iranski 1162–1163.
Hebrejski 5544–5545.
Bizantski 7292–7293.
Koptski 1500–1501.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat 1839–1840.
• Shaka Samvat 1706–1707.
• Kali Yuga 4885–4886.
Kineski
• Kontinualno 4420–4421.
• 60 godina Yang Drvo Zmaj
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11784.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1784 (MDCCLXXXIV) bila je redovna godina koja počinje u srijedu po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u nedjelju po julijanskom kalendaru.

Događaji

  • 15. 1. - Rad britanskog naučnika Henryja Cavendisha dostavljen Kraljevskom društvu je prvi koji opisuje kemijski sastav vode.
  • 14. 4. - U Danskoj izveden dvorski puč prilikom koga, nakon što se sa njime fizički obračunao, 16-godišnji princ Frederik preuzima vlast od svog strica Frederika koji je dotada vladao kao regent umjesto svog brata, mentalno nestabilnog Christiana VII.
  • 20. 4. - Sporazumom u Londonu formalno završen Četvrti anglo-nizozemski pomorski rat.
  • 26. 4. - Naredba Josipa II. predviđa uvođenje njemačkog jezika kao isključivog jezika državne uprave i javnog života u roku od tri godine.[1]
  • 27. 4. - U Parizu održana premijera izuzetno gledanog Beaumarchaisovog komada Le Mariage de Figaro koji osuđuje aristokratsku privilegiju.
  • proleće-leto - U Bosni i dalje vlada kuga i anarhične prilike zbog raspuštenih janičara, baša i zulumćara, više desetina iz Krajine prešlo na austrijsku stranu, upućeni su u Šajkašku.[2]
  • 15. 5. - Umro crnogorski vladika Arsenije Plamenac, nasleđuje ga, trenutno odsutni Petar I Petrović Njegoš, koji će biti hirotonisan u oktobru u Sremskim Karlovcima - vladika do 1830.
  • 18. 5. - Austrijski car Josip II izdaje ukaz kojim se njemački uvodi kao službeni jezik u Mađarskoj (Josip je povukao jezičnu politiku 1790). Car je dao pohraniti krunu sv. Stjepana u dvorskoj riznici, što je značilo da ga ne zanima ugarski staleški ustav.[1]
  • avgust-novembar - Trojica austrijskih oficira u Srbiji radi kartografskog izviđanja: zastavnik Pokorni, potporučnik Miteser i zastavnik Peretić, dobili su unapređenje od cara.[3]
  • 22. 9. - Ruski trgovci uspostavljaju prvo naselje na otoku Kodiak na Aljasci.
  • 13. 10. - Petar I Petrović Njegoš hirotonisan u Sr. Karlovcima od mitropolita Mojsija Putnika i trojice episkopa, zatim odlazi u Beč, pa u Rusiju.[4]
  • 22. 10. - Ugovor iz Fort Stanwixa je prvi između nezavisnih SAD i Indijanaca: potpisnici Iroquiske konfederacije se odriču teritorije Ohio, ali savet Šest nacija odbija ratifikaciju, kao i Severozapadna konfederacija - narednih godina če biti potpisani novi ugovori, a izbiće i Severozapadni indijanski rat.
  • 31. 10. - Buna Horije, Kloške i Krišana: u Transilvaniji rumunjski seljaci dižu ustanak protiv austrijske vlasti - ugušen je u decembru. Izvesno vrenje je i u Banatu; potaknut ovim, Josip II. će ukinuti lično kmetstvo i u Ugarskoj - kmet se može odseliti sa vlastelinova imanja nakon izmirenih obaveza.[5]

Kroz godinu

David: Zakletva Horacija
  • Dositej Obradović izdao "Sovjete zdravago razuma" u Lajpcigu.
  • Zemunski major Miteser na izviđačkoj misiji u Srbiji.[6]
  • Defterdar Husni Jusuf piše kako je "beogradski serhat odvajkada čas pobunjen, čas miran, jer se nijedan poredak u njemu ne drži duže od tri meseca". Neredi u beogradskom pašaluku i susednim oblastima dostižu vrhunac u ovom dobu.[7]
  • Prema izveštaju austrijskih obaveštajaca, Negotinska krajina liči na oazu od 47 sela, između Beogradskog i Vidinskog pašaluka.[8]
  • Mitropolit Mojsije Putnik šalje predstavku caru u kojoj se zalaže za održanje ćirilice (car sledeće godine odustaje od odluke iz 1781. da se u srpske škole uvede latinica).[9]
  • 1784-87 - Treće naseljavanje Švaba dovodi 6.000 nemačkih porodica u Banat.[10] Nemci grade selo Torža u Bačkoj, dan. Savino Selo.

Rođenja

Smrti

Reference

  1. ↑ 1,0 1,1 Historija n. J. II, 1101
  2. ↑ Istorija s. n. IV-1, 355
  3. ↑ Istorija s. n. IV-1, 359
  4. ↑ Istorija s. n. IV-1, 525
  5. ↑ Historija n. J. II, 1172
  6. ↑ "Politika", 6-9. jan. 1941
  7. ↑ Istorija s. n. IV-1, 315
  8. ↑ Istorija s. n. IV-1, 337
  9. ↑ Istorija s. n. IV-2, 92
  10. ↑ Banat Timeline. dvhh.org
Literatura
  • Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
  • Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1), drugi tom (IV-2)
1784 na Wikimedijinoj ostavi