Pneumatski motor

Pneumatski motor je pneumatski rotacijski izvršni uređaj kojima se ostvaruje kontinuirano kružno gibanje vratila. U odnosu na kompresore, u motorima se vrši suprotna pretvorba energije (pretvorba energije tlaka zraka u mehanički rad). Konstrukcija motora i kompresora je slična, a ponekad jednaka, tada se isti stroj može koristiti kao motor i kompresor. Kod nekih konstrukcija motora je smjer vrtnje proizvoljan, a promjena smjera se postiže promjenom priključka za stlačeni zrak. U pneumatske pogonske strojeve ubrajaju se:

klipni pneumatski motori (aksijalni i radijalni),
lamelni pneumatski motori,
zupčasti pneumatski motori,
vijčani pneumatski motori,
zračne turbine,
koračni pneumatski motori. ^[1]

Pneumatski klipni motor

Kod pneumatskih klipnih motora često se ne koriste ventili, nego se raspodjela zraka ostvaruje putem upravljačke ploče (obično ima raspor u obliku polumjeseca). Moguća je vrtnja u oba smjera. Omjer mase i snage ovih motora je relativno nepovoljan, odnosno mali, a volumetrički gubici su mali. Postižu snagu od 1 do 20 kW, uz brzinu vrtnje od 500 do 5000 okr/min.

Kod aksijalnih pneumatskih klipnih motora pretvaranje pravocrtnog gibanja klipa u kružno gibanje vratila ostvaruje se nagibnom ili oscilirajućom pločom (aksijalni ekscentar).

Radijalni pneumatski klipni motori imaju vanjski mirujući ekscentar po kojem se kližu klipovi koji rotiraju zajedno s blokom motora.

Pneumatski lamelni motor

Kod pneumatskog lamelnog motora, rotor se postavlja ekscentrično u odnosu na stator. Zrak je zarobljen u prostoru između lamela, površine rotora i površina statora (cilindar i 2 bočne površine). Ponekad se i kod lamelnih motora koriste dvije radne komore i centralni položaj rotora. Neke izvedbe imaju na sredini hoda dodatni otvor za odzračivanje. Uobičajene brzine vrtnje su od 6000 do 30 000 okr/min. Omjer snage i mase ovih motora je relativno velik.