Nikšić

Za ostale upotrebe, v. Nikšić (razvrstavanje).

Nikšić
Pogled na Nikšić
Grb
Koordinate: 42°46,4′N 18°56,5′E / 42.000°N 18.000°E / 42.000; 18.000
Država	Crna Gora
Statistička regija	Nikšić
Vlast
- Granonačelnik	Marko Kovačević (NSD)
Površina
- Ukupna	2.065 km2
Visina	647 m. n. v.
Stanovništvo (2011)
- Grad	56.970 stan.
- Gustoća	37 stan./km2
Vremenska zona	UTC+1 (UTC)
- Ljeto (DST)	UTC+2 (CEST) (UTC)
Poštanski broj	81400
Pozivni broj	+382 40

Nikšić je grad i opština u Crnoj Gori. Grad broji oko 80.000 stanovnika. Nikšić je najviša opština u Crnoj Gori, a drugi grad po broju stanovnika, poslije Podgorice. Nikšić je privredni i industrijski centar Crne Gore.

Istorija

Nikšić je stvoren u četvrtom vijeku od strane Gota. Prvo ime Nikšića je bilo „Anderva”, pa „Anagastum”, a kasnije se zvao „Onogošt”. Ime „Onogošt”, po Milanu Šuflaju je od Gota. On na 114. str. knjige "Srbi i Arbanasi", u fusnoti piše:

Materijalna uspomena na tu vladavinu (Gota) jest sredovječna tvrđava Anagostum, Onogastum, danas Onogošt, Nikšić u Crnoj Gori.

Kod arhiđakona Tome, pak, Goti su Slaveni. Ostaci starog grada, danas predstavljaju kulturni i istorijski spomenik.

Prije nego što su ga Crnogorci osvojili i pripojili, grad je pripadao Hercegovini i bio naseljen islamskim stanovništvom. Godine 1878. nastupa masovnije iseljavanje muslimana iz gradova, koji su odlukama Berlinskog kongresa pripali Knjaževini Crnoj Gori. Samo iz Nikšića, od 410 muslimanskih obitelji, prema podacima iz 1877. godine, iselila se 391.^[1]

Djelovi grada

Dijelovi grada:

• Centar
• Skver
• Stara Varoš
• Grudska Mahala
• Podtrebjesa
• Integralovo naselje
• Dragova Luka
• Bistričko naselje
• Humci
• Kvart iza bolnice
• Aleksa Backović
• Mušovina
• Oštrovci
• Mrkošnica
• Veterinarsko
• Rastoci
• Naselje Buda Tomovića
• Željezara
• Rudo Polje

Prigradska naselja:

• Kočani
• Gvozdenice
• Vitalac
• Rubeža
• Straševina
• Kličevo
• Ćemenca
• Rastoci
• Ozrinići

Naseljena mjesta

Balosave, Bare, Bastaji, Bjeloševina, Bobotovo Groblje, Bogetići, Bogmilovići, Brezovik, Brestice, Broćanac Viluški, Broćanac Nikšićki, Bršno, Bubrežak, Busak, Carine, Cerovo, Crni Kuk, Crnodoli, Dolovi, Donja Trepča, Donje Crkvice, Donje Čarađe, Dragovoljići, Donji Nikšić, Drenoštica, Dubočke, Duga, Dučice, Glibavac, Gornja Trepča, Gornje Crkvice, Gornje Čarađe, Gornje Polje, Goslić, Gradačka Poljana, Granice, Grahovac, Grahovo, Grebice, Gvozd, Ivanje, Jabuke, Javljem, Jasenovo Polje, Jugovići, Kazanci, Kamensko, Kapino Polje, Kočani (Koćani), Kruševice, Klenak, Klenje, Kličevo, Kovači, Koprivice, Koravlica, Kunak, Kuside, Kuta, Laz, Liverovići, Lukovo, Macavare, Mačak, Međeđe, Milojevići, Miločani, Miljanići, Miolje Polje, Miruše, Mokra Njiva, Mokri Do, Morakovo, Nikšić, Nudo, Oblatno, Ozrinići, Orah, Orlina, Palestina, Pandurica, Petrovići, Pilatovci, Povija, Podbožur, Podvrš, Poljica, Ponikvica, Počekovići, Praga, Prigradina, Prisoje, Rampa, Rastovac, Riđani, Riječani, Rubeža, Rudine, Sjenokosi, Slunj, Smrduša, Somina, Spila, Srijede, Staro Selo, Straševina, Stuba, Stubica, Studenca, Šipačno, Štedim, Štitari, Tupan, Ubli, Vasiljevići, Velimlje, Vidne, Vilusi, Vir, Vitasojevići, Višnjića Do, Vitalac, Vraćenovići, Vrbica, Vučji Do, Zavrh, Zagora, Zagrad, Zaljutnica, Zaslap, Zlostup, Zverinjak i Župa Nikšićka.

Stanovništvo

Demografkske statistike

Grafik promjene broja stanovnika tokom 20. veka Godina Stanovnika 1948. 9485 [2] 1953. 14804 1961. 26569 1971. 40107 1981. 50399 1991. 56141 55718 2003. 58212 59179 2011. Etnički sastav prema popisu iz 2003.[3] Crnogorci    36890 63.37% Srbi    14766 25.36% Muslimani    691 1.18% Romi    321 0.55% Jugosloveni    215 0.36% Bošnjaci    147 0.25% Hrvati    123 0.21% Egipćani    106 0.18% Makedonci    60 0.10% Albanci    28 0.04% Mađari    18 0.03% Slovenci    16 0.02% Rusi    16 0.02% Nemci    1 0.00% Italijani    1 0.00% nepoznato    549 0.94% Stanovništvo prema polu i starosti [4] m ž ? 183       185 80+ 243       519 75-79 463       650 70-74 842       1005 65-69 1257       1430 60-64 1145       1466 55-59 1209       1349 50-54 1868       1850 45-49 2072       2120 40-44 2180       2094 35-39 2105       2074 30-34 2040       2073 25-29 2152       2321 20-24 2316       2393 15-19 2316       2296 10-14 2123       2001 5-9 2112       2046 0-4 1933       1781 prosek 2073 416 Domaćinstva Broj domaćinstava po popisima od 1948-2003. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2003. Broj domaćinstava 2588 3968 7577 9947 12685 14543 16503 Domaćinstva po broju članova po popisu od 2003. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 16400 2234 2674 2808 4063 2829 1140 416 151 46 39 Domaćinstva Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 22391 8604 12573 668 316 230 23825 Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 6976 12628 3286 748 187 Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja Pol Ukupno Poljoprivreda, lov i šumarstvo Ribarstvo Vađenje rude i kamena Prerađivačka industrija Proizvodnja i snabdevanje... Građevinarstvo Trgovina Hoteli i restorani Saobraćaj, skladištenje i veze Muški 9611 200 4 715 2993 553 592 871 241 621 Ženski 6470 115 2 184 822 164 121 1454 428 160 Oba 16081 315 6 899 3815 717 713 2325 669 781 Pol Finansijsko posredovanje Nekretnine Državna uprava i odbrana Obrazovanje Zdravstveni i socijalni rad Ostale uslužne aktivnosti Privatna domaćinstva Eksteritorijalne organizacije i tela Nepoznato Muški 54 155 1177 386 198 439 - 1 411 Ženski 104 112 500 1071 719 343 - 1 170 Oba 158 267 1677 1457 917 782 - 2 581

Saobraćaj

Nikšić ima za crnogorske prilike izvrsnu saobraćajnu mrežu. Gradske ulice su široke i njima dnevno cirkuliše i do 30000 motornih vozila. Veliko rasterećenje gradskog saobraćaja predstavljaju novoizgrađene obilaznice. Glavni saobraćajni pravci, koji poraaze kroz grad Nikšić, su Podgorica-Nikšić-Sarajevo(BiH),Risan-Nikšić-Žabljak, Nikšić-Plužine-Šćepan Polje, Nikšić-Kolašin, Nikšić-Trebinje(BiH), Nikšić -Bileća-Mostar(BiH), Nikšić-Krstac-Gacko(BiH). Na teritoriji opštine postoji industrijska obilaznica, dvije saobraćajne petlje (Brlja i Garnizon), kao i biciklističke staze u dužini od 30 kilometara, koje povezuju izletišta i spomenike kulture, a neke su još uvijek u izgradnji.

Željeznički saobraćaj je najmoderniji u Crnoj Gori, a rekonstruisana elektrifikovana pruga koja povezuje dva najveća i najvažnija grada u Crnoj Gori, Podgoricu i Nikšić, puštena je u saobraćaj 13.jula 2012. godine. Novi elektromotorni vozovi, jedinstveni na crnogorskim prugama, promet ljudi i roba čine bržim i sigurnijim. U planovima je i izgradnja nekada bitne pruge, koja bi Crnu Goru povezala sa lukom Ploče, a išla bi od Nikšića do Čapljine(BiH). U gradu postoje dvije željezničke stanice, putnička i teretna u blizini Željezare Nikšić. Industrijski kolosjeci su zastupljeni i nalaze se u krugovima najvećih industrijskih kolektiva (Željezare, Pivare "Trebjesa", Boksita i Metalca. Nekada je postojala ideja da se svi kolosjeci spoje u jedinstveni industrijski prsten, ali ta ideja još uvijek nije zaživjela.

Vazduhoplovni saobraćaj vezuje se za izgradnju aerodroma Kapino Polje, (u istorijskim knjigama poznat i kao aerodrom Alabama, tajno šifrovan od strane izraelske vojske, a istoričari smatraju da je na njemu bila smještena vojna avijacija i zaslužan je velikim dijelom za stvaranje palestinske države). Danas je tu savremeni sportski aerodrom sa asfaltnom pistom i stajnicima i kao takav predstavlja jedan od najmodernijih malih aerodroma Jugoistočne Evrope. Nekada je tu postojala čuvena jugoslovenska škola za pilote i padobrance, jednako čuvena kao ona u Mostaru. Aerodoromom gazduje država Crna Gora i Aero klub Nikšić (prvi osnovani aero klub u Crnoj Gori). Zato i ne treba da čudi podatak da je većina pilota u bivšoj Jugoslaviji, a pogotovo u tada jakom avio preduzeću JAT, bilo baš iz Nikšića.

Istaknute ličnosti

• Andrija Milošević, crnogorski kazališni, televizijska i filmski glumac, kao i televizijski voditelj.
• Milo Đukanović, predsjednik Crne Gore
• Mirko Vučinić, profesionalni fudbaler
• Miladin Šobić, pjevač
• Dragomir Bečanović, bivši judoka
• Vojin Lazarević, bivši fudbaler
• Vesna Zmijanac, pjevačica narodne muzike
• Željko Petrović, fudbaler i trener
• Rajko Žižić, bivši košarkaš
• Petar Božović, glumac
• Veljko Mandić, glumac

Reference

Vanjske veze

Nikšić na Wikimedijinoj ostavi

Portal Crna Gora

• Opština Nikšić Arhivirano 2018-04-25 na Wayback Machine-u
• Nikšićko pivo
• Radio Televizija Nikšić Arhivirano 2013-06-14 na Wayback Machine-u
• Fakultet za sport i fizičko vaspitanje - Nikšić
• JZU OPŠTA BOLNICA NIKŠIĆ Arhivirano 2013-05-30 na Wayback Machine-u
• Nikšić Moj Grad
• Tv - centar Goranović Nikšić
• Mjesna industrija "Goranović" - Nikšić
• Filozofski fakultet - Nikšić
• Prodaja odjeće , obuće i nakita Nikšić