Hilel

Serija članaka na temu:
Jevreji / Židovi
Ko je Jevrej?  • Etimologija  • Kultura
Religija
Bog u judaizmu (Imena)
Principi vjere • Mitzvot (613)
Halakha • Shabbat • Praznici
Molitva • Tzedakah
Brit • Bar / Bat Mitzvah
Brak • Žalovanje
Filozofija • Etika • Kabbalah
Običaji • Sinagoga • Rabin
Tekstovi
Tanah (Tora  • Nevi'im  • Ketuvim)  • Talmud (Mišna  • Gemara)  • Rabinski (Midraš  • Tosefta)  • Mišna Tora  • Tur  • Šulhan Aruh  • Zohar  • Tanija
Etniciteti
Aškenazi  • Sefardi  • Mizrahi  • Romanioti  • Italki  • Jemeniti  • Afrički  • Beta Israel  • Buharski  • Gruzijski  • Njemački  • Planinski  • Kineski  • Indijski  • Hazari  • Karaim  • Krimčaci  •
Samaritanci  • Kripto-Jevreji
Populacija
SAD  • Izrael  • Rusija
Irak  • Španija  • Portugal  • Gibraltar
Italija  • Poljska  • Njemačka  • BiH
Latinska Amerika  • Francuska
Engleska  • Nizozemska  • Kanada
Australija  • Mađarska  • Indija
Turska  • Grčka  • Afrika
Iran  • Kina  • Pakistan  • Rumunija
Denominacije
Alternativni  • Konzervativni
Humanistčki  • Karaite  • Liberalni  •
Ortodoksni  • Rekonstructionistički
Reformski  • Obnova  • Tradicionalni
Jezici
Hebrejski  • Jidiš
Judeo-perzijski  • Ladino
Judeo-aramejski  • Judeo-arapski
Historija
Kronologija  • Vođe
Drevna  • Kraljevina Juda
Hram
Babilonsko izgnanstvo
Yehud Medinata
Jeruzalem
(u Judaizmu  • Kronologija)
Hasmonejci  • Sanhedrin
Šizme  • Farizeji
Jevrejsko-rimski ratovi
Kršćanstvo i judaizam
Islam i judaizam
Dijaspora  • Srednji vijek
Sabatejci  • Hasidizam  • Haskalah
Emancipacija  • Holokaust
Alija (arapska  • sovjetska)
Izrael (historija)
sukob sa Arapima  • Zemlja Izrael
Baal teshuva  • Progoni
Antisemitizam (historija)
Politika
Cionizam
(radnički  • revisionistički
religijski  • zeleni  • opći)
Bundizam  • Svjetski Agudath Israel
Jevrejski feminizam  • Izraelska politika
Jevrejska ljevica  • Jevrejska desnica
v  • r  • u

Hillel (הלל) (Babilon, cca. 110. pne. - Jeruzalem, 10. n.e., po tradiciji)[1] je bio znamenitni jevrejiski vjerski vođa i jedan od najvažnijih ličnosti jevrejske historije. Povezuje ga se s razvojem Mishnaha i Talmuda. U judaizmu ga se slavi kao mudraca i učenjaka, odnosno Hilelove škole za Tannaïm (Mudraci Mishnaha) te osnivača dinastije mudraca koji su vodili Jevreje u zemlji Izrael do otprilike 5. vijeka n.e.

Poznat je kao autor dvije popularne poslovice: "Ako nisam za sebe,ko će biti za mene? Ako sam samo za sebe,šta sam? A ako ne sada,kada?" [2] i opisa etike reciprociteta ili "Zlatnog pravila": "Ono što sam mrziš, ne učini bližnjem svome. To je cijela Torah; ostalo je objašnjenje; idi i uči."[3]

Hilel je živio u Jeruzalemu u doba kralja Heroda i rimskog cara August. U Midraškoj kompilaciji Sifre (Deut. 357) periodi Hilelovog života su učinjeni istovjetnim periodima Mojsijevog života. Obojica su živjela 120 godina (Deut. 34:7), i u dobi od 40 godina Hilel je otišao u Zemlju Izrael; četrdeset godina je proveo učeći; a posljednju trećinu života je bio duhovni vođa jevrejskog naroda. Na temelju toga se stvorila biografska rekonstrukcija po kojoj je Hilel otišao u Jeruzalem u najboljim godinama te doživio duboku starost. Vjeruje se da je njegov 40-godišnji period počeo oko 30. pne. a završio 10. n.e.

Napomene

  1. ↑ Jewish Encyclopedia: Hillel: "His activity of forty years is perhaps historical; and since it began, according to a trustworthy tradition (Shab. 15a), one hundred years before the destruction of Jerusalem, it must have covered the period 30 B.C.E. -10 C.E."
  2. ↑ Pirkei Avot 1:14
  3. ↑ Babilonski Talmud, traktat Shabbat 31a. V. Etika reciprociteta ili "Zlatno pravilo."

Izvori

  • Hertz J.H. (1936) The Pentateuch and Haftoras. Deuteronomy. Oxford University Press, London.

Eksterni linkovi

  • Jewish Encyclopedia: Hillel
  • Jewish Encyclopedia: Bet Hillel and Bet Shammai
Prethodi:
Sh'maya 		Nasi
c. 31. pne. – 9. n.e. 		Slijedi:
Shimon ben Hillel