1601

Ovo je članak o godini 1601.
Milenijum: 2. milenijum
Vjekovi: 16. vijek – 17. vijek – 18. vijek
Decenija: 1570-e  1580-e  1590-e  – 1600-e –  1610-e  1620-e  1630-e
Godine: 1598 1599 1600 – 1601 – 1602 1603 1604
1601. po kalendarima
Gregorijanski 1601. (MDCI)
Ab urbe condita 2354.
Islamski 1009–1010.
Iranski 979–980.
Hebrejski 5361–5362.
Bizantski 7109–7110.
Koptski 1317–1318.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat 1656–1657.
• Shaka Samvat 1523–1524.
• Kali Yuga 4702–4703.
Kineski
• Kontinualno 4237–4238.
• 60 godina Yin Metal Vo(l)
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11601.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1601 (MDCI) bila je redovna godina koja počinje u ponedjeljak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u četvrtak po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.

"Kraljevstvo Slavena"

Prvi januar 1601. je osnova koju Microsoft Windows koristi za datume fajlova[1] i za Active Directory Logon datume[2]. Sve verzije MS Windowsa mere vreme u stotinama nanosekundi od ove epohe[3]. Navedeni datum je takođe prvi dan za ANSI datume i celobrojne COBOL datume.

Događaji

  • 17. 1. - Lionski ugovor: razmena teritorija između Francuske i Savoje, prva dobija Bugey, Valromey, Gex i Bresse u zamenu za Saluzzo.
  • 29. 1. - Carski komesar Josip Rabata odjedrio u Senj da umiri uskoke[4].
  • 2. 2. - Rabata pogubio kneza Martina Posedarskog i vojvodu Marka Margitića; Dubrovčanin Juraj Maslarda ubijen na ulici[5].
    • Mletački podanici uglavnom izručeni Veneciji, oko 200 Uskoka premješteno u unutrašnjost.
  • 3. 2. - Sabor u Klužu opet izabrao Žigmunda Batorija za erdeljskog vojvodu (stiže 27. 3.[6]).
  • 5. 2. - Baba Novak/Starina Novak brutalno pogubljen u Klužu.
  • 8. 2. - Robert Devereux, 2nd Earl of Essex pokušao državni udar protiv Elizabete I. - pogubljen 25. 2..
  • 22. 4. - Iz Engleske krenula prva flota Istočnoindijske kompanije, na čelu sa Jamesom Lancasterom, prema današnjoj Indoneziji.
  • proleće - Moguće vreme prve izvedbe Šekspirovog "Hamleta".
  • proleće - Patrijarh Jovan ponovo poslao Damjana Ljubibratića u Rim, s ovlašćenjem da prihvati uniju što je i učinio ali bez efekta[7].
  • 15. 5. - Papa Klement VIII. skupio 10.000 vojnika za obranu od Turaka, za komandanta postavio nećaka G. F. Aldobrandinija[8].
  • 8. 6. - Umro Juraj Lenković, general hrvatske krajine, za novog će biti postavljen Vid Kisel od Fužine (Vid Khisl).
  • 10. 7. - Umro veliki vezir Damad Ibrahim-paša, koji je bio sklon miru sa Ugarskom[8] (nasleđuje ga Jemišči Hasan-paša).
  • 3. 8. - Bitka kod Guruslăua: austro-vlaška pobeda (Giorgio Basta i Mihaj Hrabri) nad Žigmundom Batorijem u Erdelju.
  • 9. 8. - Vlaški vojvoda Mihaj Hrabri ubijen po Bastinom nalogu.
  • 17. 8. - Pedeset kuća Morlaka iz Korenice bi prešlo na kršćansku stranu[9].
  • 10. 9. - Kršćanska vojska došla pod Veliku Kanižu[8].
  • 20. 9. - Podvojvoda Rusworm iz Mercœurove vojske zauzeo tvrđavu Stolnog Biograda[8].
  • 13. i 15. 10. - Dvije kršćanske pobjede kod Stolnog Biograda, što deset dana kasnije dovodi do pobune janičara, veliki vezir se mora vratiti iz Ugarske.
  • listopad - Senjski biskup izvještava da je naveo kršćane iz turske Like, Krbave i Korenice da se presele u dolinu Gacke kod Otočca[9].
  • 24. 10. - Tycho Brahe umro u Pragu, njegov rad nastavlja Johannes Kepler.
  • 28. 10. - Neuspješni juriš na Veliku Kanižu, veliki broj kršćanskih žrtava.
  • 15 - 17. 11. - U neredu raspuštena opsada Velike Kaniže[10].
  • 31. 12. - U uskočkoj pobuni ubijen Josip Rabata (povod je bilo zatočenje hajduka Juriše)[11].

Kroz godine

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1601.
  • 31. 3. - Jakov Mikalja, jezikoslovac († 1654)
  • 13. 9. - Jan Brueghel mlađi, slikar († 1678)
  • 22. 9. - Ana Austrijska, supruga Luja XIII i regent († 1666)
  • 27. 9. - Luj XIII, kralj Francuske i Navare († 1643)
  • ? - Jacques Gaffarel, astrolog i bibliotekar († 1681)
  • ? - Muhamed Hevaija Uskufija, pjesnik, leksikograf iz Bosne
  • pribl. - Pierre de Fermat, matematičar († 1665)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1601.
  • 2. 2. - Martin Posedarski, senjski uskok
  • 5. 2. - Starina Novak, borac protiv Turaka
  • 8. 6. - Juraj Lenković, general hrvatske krajine i poglavar Kranjske
  • 10. 7. - Damad Ibrahim-paša, veliki vezir (* 1517)
  • 9. 8. - Mihaj Hrabri, vlaški vojvoda (* 1558)
  • 17. 9. - Giovanni Francesco Aldobrandini, komandant papinske vojske
  • 24. 10. - Tycho Brahe, astronom (* 1546)
  • 31. 12. - Joseph von Rabatta, austrijski general, povjerenik u Senju

Reference

  1. ↑ (en) Microsoft Windows technical note on file dates, referencing year 1601. http://support.microsoft.com/kb/188768
  2. ↑ (en) Microsoft Windows technical note on file dates, referencing year 1601. http://www.microsoft.com/technet/scriptcenter/topics/win2003/lastlogon.mspx
  3. ↑ (en)Decimal Time.net Arhivirano 2004-02-22 na Wayback Machine-u
  4. ↑ Klaić, 435
  5. ↑ Klaić, 436
  6. ↑ Klaić, 444
  7. ↑ Istorija s. n., 325
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Klaić, 430
  9. ↑ 9,0 9,1 Klaić, 441
  10. ↑ Klaić, 431
  11. ↑ Klaić, 438
  12. ↑ Historija n. J., 531
  13. ↑ Historija n. J., 622
Literatura
  • Vjekoslav Klaić, Svezak treći: dio prvi..... Prva knjiga: Doba kraljeva Ferdinanda I., Maksimilijana i Rudolfa (1527-1608) (archive.org)
  • Istorija srpskog naroda, Treća knjiga, prvi tom, Srbi pod tuđinskom vlašću 1537-1699, SKZ Beograd 1993, ISBN 86-379-0383-5
  • Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
1601 na Wikimedijinoj ostavi