1546
- Ovo je članak o godini 1546.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 15. vijek – 16. vijek – 17. vijek |
| Decenija: | 1510-e 1520-e 1530-e – 1540-e – 1550-e 1560-e 1570-e |
| Godine: | 1543 1544 1545 – 1546 – 1547 1548 1549 |
| Gregorijanski | 1546. (MDXLVI) |
| Ab urbe condita | 2299. |
| Islamski | 952–953. |
| Iranski | 924–925. |
| Hebrejski | 5306–5307. |
| Bizantski | 7054–7055. |
| Koptski | 1262–1263. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1601–1602. |
| • Shaka Samvat | 1468–1469. |
| • Kali Yuga | 4647–4648. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4182–4183. |
| • 60 godina | Yang Vatra Konj (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11546. |
p • r • u | |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Godina 1546 (MDXLVI) bila je redovna godina koja počinje u petak (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).
Događaji
- 18. 2. - Umro Martin Luther.
- veljača - Ugarski sabor u Požunu (Bratislavi), doneseni i zaključci za obranu Hrvatske; kralj Ferdinand odredio novog vrhovnog kapetana u Ugarskoj i Slavoniji (Nikola Salmo ml.) odn. kapetana u Slavoniji (Luka Sekelj od Kevenda i Ormuza)[1].
- 15. 3. - Ferdinand ustupio Nikoli Zrinskom Čakovec i Štrigovu na ime prošlih i budućih dugova (gradovi pripadali Ernuštima a sad ih drži odmetnik Petar Keglević), Zrinski se obavezao da će u kraljevo ime zauzeti i ostale Keglevićeve posjede[1].
- 17. 4. - Dionisije II Carigradski je novi vaseljenski patrijarh (do 1556).
- lipanj - Turci iz Bosne prešli preko Save, haraju oko Lendave.
- 7. 6. - Mir iz Ardresa između Engleske i Francuske predstavlja kraj Italijanskog rata 1542-1546.
- 10. 7. - Počinje Schmalkaldski rat između katoličkog cara Karla V. i luteranskog Schmalkaldskog saveza (do 1547).
- jul - Mehmed-paša Sokolović postaje kapudan-paša (zapovednik osmanske mornarice) nakon smrti Hajrudina Barbarose.
- 1. 9. - Ban Zrinski zauzeo Čakovec, Keglević zarobljen sa sinovima (na jesen Keglevićevi sinovi predali kralju Ferdinandu sporne gradove - Koprivnica, Đurđevac i Prodavić tj. Virje)[3].
- novembar - Francisco de Orellana stradao na drugoj ekspediciji u Amazoniji.
- decembar - Henry VIII osnovao Trinity College, Cambridge; tokom godine i Christ Church, Oxford.
Tokom/tijekom godine
- Između Ugarske i Osmanskog carstva je zvanično primirje, ali krše ga i Turci (bosanski i požeški paša) i uskoci iz Senja i Vinodola.
- Vicko Vuković i Bartolomeo Da Schio preštampali u Veneciji Psaltir s posledovanjem, izdanje Božidara Vukovića[4].
- Mikelanđelo postavljen za glavnog arhitektu na Bazilici sv. Petra u Rimu.
- Zvanično okončano Špansko osvajanje Jukatana (Francisco de Montejo (el Mozo)), još dugo izbijaju povremene pobune.
- pribl. - Ivan Lenković postaje zapovjednik uskoka.
Rođenja
- Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1546.
- 4. 7. - Murat III, osmanski sultan, sin Selima II († 1595)
- 14. 12. - Tycho Brahe, astronom († 1601)
- Dionisije sa Zakinta, svetac († 1624)
Smrti
- Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1546.
- 13. 1. - Jeremija I Carigradski, vaseljenski patrijarh
- 18. 2. - Martin Luther, reformator (* 1483)
- 4. 7. - Hajrudin Barbarosa, admiral (* ca. 1478)
- 3. 9. - Petru Rareș, vojvoda Moldavije (* ca. 1487)
- novembar - Francisco de Orellana, istraživač, konkistador (* 1511)
- ca. Jelena Štiljanović (monahinja Jelisaveta), svetiteljka
Reference
- Vjekoslav Klaić, Svezak treći: dio prvi..... Prva knjiga: Doba kraljeva Ferdinanda I., Maksimilijana i Rudolfa (1527-1608) (archive.org)
