1533
- Ovo je članak o godini 1533.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 15. vijek – 16. vijek – 17. vijek |
| Decenija: | 1500-e 1510-e 1520-e – 1530-e – 1540-e 1550-e 1560-e |
| Godine: | 1530 1531 1532 – 1533 – 1534 1535 1536 |
| Gregorijanski | 1533. (MDXXXIII) |
| Ab urbe condita | 2286. |
| Islamski | 939–940. |
| Iranski | 911–912. |
| Hebrejski | 5293–5294. |
| Bizantski | 7041–7042. |
| Koptski | 1249–1250. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1588–1589. |
| • Shaka Samvat | 1455–1456. |
| • Kali Yuga | 4634–4635. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4169–4170. |
| • 60 godina | Yin Voda Zmija (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11533. |
p • r • u | |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Godina 1533 (MDXXXIII) bila je redovna godina koja počinje u srijedu (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).
Događaji
- 25. 1. - Engleski kralj Henry VIII se ženi sa Anne Boleyn (krunisana 1. 6.).
- maj - Španska flota preti turskom gradu Novom[1].
- 23. 5. - Nadbiskup Thomas Cranmer proglasio ništavnim brak Henryja VIII sa Katarinom Aragonskom.
- 24. 6. - Sabor hrvatskih i slavonskih staleža u Zagrebu.
- 11. 7. - Papa Klement VII. ekskomunicirao kralja Henryja VIII i nadbiskupa Cranmera.
- 22. 7. (ili 23. 6.?[2])- Carigradski ugovor (poslanici su bili Jerolim Zadranin i Kornelij Schepper): Ferdinand se odriče pretenzija na veći deo Ugarske, Ivan Zapolja legitimiran kao njen kralj pod Sulejmanovim sizerenstvom; Austrija plaća 30.000 guldena godišnje (u Hrvatskoj objavljeno u listopadu).
- Međusobni upadi oko Klisa se nastavljaju (Kružićevi uskoci na tursko područje i obratno).
- 26. 7. - Car Inka Atahualpa pogubljen u Kahamarci po Pizzarovom naređenju; postavljen Túpac Hualpa ali umro u oktobru od boginja.
- 28. 10. - U Marseju se venčali francuski princ Anri i Katarina de Medici (oboje imaju 14 godina).
- 3. 12. - Trogodišnji Ivan IV (Grozni) nasleđuje oca Vasilija III., velikog kneza Moskve.
- decembar - Hernando de Grijalva otkrio meksička ostrva Reviljahihedo (Revillagigedo); istovremeno pobunjenik Fortún Ximénez se iskrcao na Baja California-u gde je poginuo.
Kroz godinu
- Petar Keglević imenovan od Ferdinanda za komesara Hrvatske i Slavonije.
- Pobune kod Metlike i Žumberka protiv uskoka koji, zbog gladi, pljačkaju imanja[3].
- Engleska reformacija: u Engleskoj donet Zakon o crkvenim prizivima, ili Statut o uzdržanju priziva, kojim se zabranjuju prizivi Papi po verskim i drugim pitanjima, a najviši autoritet daje Kralju.
Rođenja
- Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1533.
- februar - Andrija Dudić (András Dudith), biskup i astronom († 1589)
- 28. 3. - Michel de Montaigne, književnik († 1592)
- 7. 9. - Elizabeta I., kraljica Engleske i Irske († 1603)
- 27. 9. - Stefan Batori, kralj Poljske († 1586)
Smrti
- Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1533.
- siječanj-lipanj? - Andrija Tuškanić, kninski biskup i banski namjesnik
- 10. 4. - Frederik I, kralj Danske i Norveške (* 1471)
- 6. 7. - Ludovico Ariosto, književnik (* 1474)
- 26. 7. - Atahualpa, car Inka (pogubljen)
- 8. 8. - Lucas van Leyden, slikar (* 1494)
- oktobar - Túpac Huallpa, marionetski vladar Inka
- 3. 12. - Vasilije III., veliki knez Moskve (* 1479)
- Ivan Banić od Lendave i Virovitice, Zapoljin palatin
- poslije 1533 - Girolamo del Pacchia, slikar (* ca. 1477)
Reference
- Vjekoslav Klaić, Svezak treći: dio prvi..... Prva knjiga: Doba kraljeva Ferdinanda I., Maksimilijana i Rudolfa (1527-1608) (archive.org)
