Chiến tranh giành độc lập Angola

Một phần của the Chiến tranh thuộc địa Bồ Đào Nha, Phi thực dân hóa và Chiến tranh lạnh

Quân đội Bồ Đào Nha đi tuần tra ở Angola

Thời gian

4 tháng 2 năm 1961 – 25 tháng 4 năm 1974 (ngừng bắn)
(13 năm, 2 tháng và 3 tuần)
11 tháng 11 năm 1975 (độc lập)

Địa điểm

Angola

Kết quả

MPLA, FNLA, và UNITA chiến thắng

Thỏa thuận ngừng bắn sau Cách mạng hoa cẩm chướng
Hiệp định Alvor và Angola độc lập năm 1975
Bắt đầu Nội chiến Angola^[1]

Tham chiến

MPLA

FNLA

UNITA

FLEC

Bồ Đào Nha

Cộng hòa Nam Phi^[16]^[17]

Material support:

Liên Xô^[2]
Cuba^[3]^[4]
Trung Quốc^[5]^[6]^[7]
Somalia ^[8]^[9]
Hoa Kỳ^[10]
Israel^[11]
Zaire^[12]
Congo
Algérie^[13]
Tunisia^[14]
Tanzania^[15]

Chỉ huy và lãnh đạo

Agostinho Neto

Lúcio Lara

Holden Roberto

Jonas Savimbi

Francisco da Costa Gomes

Lực lượng

90.000

65.000

Thương vong và tổn thất

~10.000 bị giết^[18]

2.991 bị giết (1.526 KIA & 1.465 cái chết không chiến đấu)^[19](Theo chính phủ Bồ Đào Nha)
9.000+thương vong (ước tính khác)
4.684 với sự thiếu hụt vĩnh viễn (thể chất hoặc tâm lý)

30.000–50.000 thường dân bị giết ^[20]

Bài này nằm trong loạt bài về

Lịch sử Angola

Lịch sử địa phương	cho đến 1575
Thuộc địa	1575–1641
Hà Lan chiếm đóng	1641–1648
Lịch sử thuộc địa	1648–1951
Cấu thành của Bồ Đào Nha	1951–1961
Chiến tranh giành độc lập	1961–1974
Quốc gia xã hội chủ nghĩa có chủ quyền	1975–1992
Nội chiến	1975–2002

Angola sau chiến tranh

Thập niên 2000
Thập niên 2010
Thập niên 2020

Xem thêm

Năm ở Angola

Chiến tranh giành độc lập Angola là sự mâu thuẫn mà phản đối việc Bồ Đào Nha để nổi loạn ly khai của năm 1961 đến năm 1975. Sau những mâu thuẫn, Angola khi người Bồ Đào Nha đã có mặt từ thế kỷ 15 và là một sở hữu Bồ Đào Nha kể từ khi xix thứ thế kỷ, được giải phóng khỏi chủ nghĩa thực dân và mua lại độc lập chính trị của nó.

Trong gần 15 năm, Bồ Đào Nha đã cố gắng giành lại quyền kiểm soát sau các cuộc nổi dậy đầu tiên của năm 1960. Những nỗ lực kinh tế và quân sự mà điều này đại diện cho đô thị và áp lực của hai cường quốc trong chiến tranh lạnh trong bối cảnh phi hạt nhân hóa, là những yếu tố thúc đẩy Bồ Đào Nha từ bỏ thuộc địa của mình.

Từ những năm 1950, trong bối cảnh chuẩn bị cho việc phi thực dân hóa của hầu hết các nước châu Phi, sự áp bức của người dân Angola bởi chế độ thực dân Bồ Đào Nha đã dẫn đến sự xuất hiện của các phong trào chống thực dân. Những phong trào này là những người đóng vai trò lớn trong sự phản đối của thực dân Bồ Đào Nha, nhưng họ không thống nhất trong nỗ lực phi thực dân hóa và đụng độ trong cuộc chiến giành độc lập. Đảng MPLA của Agostinho Neto phải đối mặt với FNLA của Holden Roberto và UNITA của Jonas Savimbi. Khi người dân Angola dẫn đầu bởi các phong trào khác nhau cuối cùng đã giành được độc lập vào năm 1975, căng thẳng giữa MPLA và UNITA, được thúc đẩy bởi bối cảnh Chiến tranh Lạnh quốc tế, đã dẫn đến cuộc nội chiến Angola.

Xem thêm

Tham khảo

^ Crocker, Chester A.; Fen Osler Hampson; Pamela R. Aall (2005). Grasping The Nettle: Analyzing Cases Of Intractable Conflict. tr. 213.
^ The Soviet Union and Revolutionary Warfare: Principles, Practices, and Regional Comparisons, 1988, pp. 117–118.
^ Cuba: The International Dimension, 1990, pp. 155–157.
^ Cuba in the World, 1979, pp. 95–96.
^ Foreign Intervention in Africa: From the Cold War to the War on Terror, 2013, p. 81.
^ China and Africa: A Century of Engagement, 2012, p. 339.
^ Armed Forces and Modern Counter-insurgency, 1985, p. 140.
^ MOSCOW’S NEXT TARGET IN AFRICA by Robert Moss
^ FRELIMO. Departamento de Informação e Propaganda, Mozambique revolution, Page 10
^ The Flawed Architect:Henry Kissinger and American Foreign Policy, 2004, p. 404.
^ Beit-Hallahmi, Benjamin. The Israeli connection: Whom Israel arms and why, pp. 63-64. IB Tauris, 1987.
^ “FNLA – um movimento em permanente letargia, guerracolonial.org (tiếng Bồ Đào Nha)”. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 7 năm 2019. Truy cập ngày 12 tháng 8 năm 2019.
^ Algeria: The Politics of a Socialist Revolution, 1970, p. 164
^ Southern Africa in Transition, 1966, p. 171
^ Angola-Ascendancy of the MPLA
^ THE BORDER WAR
^ Regional Orders: Building Security in a New World, 1997, p. 306.
^ “Portugal Angola War 1961–1975”. Onwar.com. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 8 năm 2019. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2017.
^ Portugal Angola
^ Tom Hartman, A World Atlas of Military History 1945–1984.

Liên kết ngoài

(tiếng Bồ Đào Nha) Thuộc địa Guerra: 1961–1974 - Địa điểm lịch sử được Nhà nước ủng hộ trong Chiến tranh thuộc địa Bồ Đào Nha (Bồ Đào Nha) Lưu trữ 2008-10-24 tại Wayback Machine
OnWar timeline Lưu trữ 2012-07-28 tại Wayback Machine
Sự tham gia của Hoa Kỳ vào Xung đột Angola từ Dean Peter Krogh Lưu trữ kỹ thuật số đối ngoại

x t s Chiến tranh Lạnh
Hoa Kỳ Liên Xô NATO Khối Warszawa ANZUS METO SEATO NEATO Hiệp ước Rio Phong trào không liên kết
Thập niên 1940	Kế hoạch Morgenthau Cuộc nổi loạn của Quân đội Nhân dân kháng Nhật Xung đột chính trị Jamaica Dekemvriana Chiến tranh du kích ở các nước Baltic Chiến dịch Priboi Chiến dịch Jungle Chiếm đóng các nước Baltic Những người lính bị nguyền rủa Chiến dịch Unthinkable Vụ đào tẩu của Gouzenko Chia cắt Triều Tiên Cách mạng Dân tộc Indonesia Nam Bộ kháng chiến Chiến dịch Beleaguer Chiến dịch Blacklist Forty Khủng hoảng Iran 1946 Nội chiến Hy Lạp Kế hoạch Baruch Sự kiện Eo biển Corfu Khủng hoảng eo biển Thổ Nhĩ Kỳ Restatement of Policy on Germany Chiến tranh Đông Dương Bầu cử Quốc hội Ba Lan 1947 Thuyết Truman Hội nghị Quan hệ châu Á Khủng hoảng tháng 5 năm 1947 Chia cắt Ấn Độ Chiến tranh Ấn Độ-Pakistan 1947–1948 Chiến tranh Palestine 1947–1949 Nội chiến Lãnh thổ Ủy trị Palestine 1947–1948 Chiến tranh Ả Rập – Israel 1948 Cuộc di cư Palestine, 1948 Kế hoạch Marshall Hội đồng Tương trợ Kinh tế Đảo chính Tiệp Khắc năm 1948 Cuộc nổi dậy Al-Wathbah Chia rẽ Tito – Stalin Cuộc phong tỏa Berlin Sáp nhập Hyderabad Sự kiện Madiun Sự phản bội của phương Tây Bức màn sắt Khối phía Đông Khối phía Tây Nội chiến Trung Quốc Tình trạng khẩn cấp Malaya Đảo chính Syria tháng 3 năm 1949 Chiến dịch Valuable
Thập niên 1950	Bức màn tre Chủ nghĩa McCarthy Chiến tranh Triều Tiên Chiến tranh Lạnh Ả Rập (1952–1979) Cách mạng Ai Cập 1952 Đình công và biểu tình Iraq 1952 Nổi dậy Mau Mau Nổi dậy tại Đông Đức 1953 Đảo chính Iran 1953 Hiệp ước Madrid Tu chính án Bricker Đảo chính Syria 1954 Vụ Petrov Thuyết domino Hiệp định Genève 1954 Đảo chính Guatemala năm 1954 Bắt giữ tàu chở dầu Tuapse Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 1 Chiến tranh Jebel Akhdar Chiến tranh Algérie Kashmir Princess Hội nghị Bandung Hội nghị thượng đỉnh Genève (1955) Chiến tranh Việt Nam Tình trạng khẩn cấp Síp "Về sùng bái cá nhân và những hậu quả của nó" Biểu tình Poznań 1956 Sự kiện năm 1956 ở Hungary Tháng Mười Ba Lan Khủng hoảng Kênh đào Suez "Chúng tôi sẽ chôn vùi các ông" Chiến dịch Gladio Khủng hoảng Syria 1957 Khủng hoảng Sputnik Chiến tranh Ifni Cách mạng Iraq 14 tháng 7 Khủng hoảng Liban 1958 Khủng hoảng eo biển Đài Loan lần 2 Nổi dậy Mosul 1959 Nổi dậy Tây Tạng 1959 Nội chiến Lào Tranh luận nhà bếp Cách mạng Cuba Củng cố Cách mạng Cuba Chia rẽ Trung – Xô
Thập niên 1960	Khủng hoảng Congo Nổi dậy Simba Sự cố U-2 năm 1960 Sự kiện Vịnh Con Lợn Đảo chính Thổ Nhĩ Kỳ 1960 Chia rẽ Albania–Liên Xô Trục xuất Liên Xô khỏi Albania Xung đột Iraq - Kurd Chiến tranh Iraq – Kurd lần thứ nhất Khủng hoảng Berlin 1961 Bức tường Berlin Sáp nhập Goa Xung đột Papua Đối đầu Indonesia–Malaysia Chiến tranh cát Chiến tranh thuộc địa Bồ Đào Nha Chiến tranh giành độc lập Angola Chiến tranh giành độc lập Guinea-Bissau Chiến tranh giành độc lập Mozambique Khủng hoảng tên lửa Cuba El Porteñazo Chiến tranh Trung–Ấn Nổi dậy cộng sản Sarawak Cách mạng Ramadan Chiến tranh giành độc lập Eritrea Nội chiến Bắc Yemen Đảo chính Syria 1963 Vụ ám sát John F. Kennedy Tình trạng khẩn cấp Aden Khủng hoảng Síp 1963–1964 Chiến tranh Shifta Chiến tranh bẩn thỉu México Thảm sát Tlatelolco Nội chiến Guatemala Xung đột Colombia Đảo chính Brazil 1964 Nội chiến Dominica Chiến tranh du kích Rhodesia Các vụ giết người tại Indonesia 1965–1966 Chuyển sang Trật tự mới (Indonesia) Tuyên bố ASEAN Đảo chính Syria 1966 Đại Cách mạng Văn hóa vô sản Cách mạng Argentina Chiến tranh giành độc lập Namibia Xung đột Khu phi quân sự Triều Tiên Sự kiện 3 tháng 12 Chính quyền Quân sự Hy Lạp 1967–1974 Bạo loạn Hồng Kông 1967 Bạo lực chính trị Ý 1968–1988 Chiến tranh Sáu Ngày Chiến tranh Ai Cập–Israel Chiến tranh Dhofar Chiến tranh Al-Wadiah Nội chiến Nigeria Làn sóng biểu tình 1968 Bất ổn tại Pháp tháng 5 năm 1968 Mùa xuân Praha Sự cố USS Pueblo Khủng hoảng chính trị Ba Lan 1968 Nổi dậy cộng sản Malaysia (1968–1989) Khối Warszawa tấn công Tiệp Khắc Cách mạng 17 tháng 7 Đảo chính Peru 1968 Đảo chính Sudan 1969 Cách mạng Libya 1969 Chủ nghĩa cộng sản Gulyás Xung đột biên giới Trung–Xô Nổi dậy Quân đội Nhân dân mới (Philippines)
Thập niên 1970	Giảm căng thẳng Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân Tháng Chín Đen (Jordan) Alcora Exercise Đảo chính Syria 1970 Xung đột Tây Sahara Nội chiến Campuchia Nổi dậy cộng sản Thái Lan Biểu tình Ba Lan 1970 Bạo loạn Koza Realpolitik Ngoại giao bóng bàn Cuộc nổi dậy của JVP ở Sri Lanka (1971) Cách mạng sửa đổi (Ai Cập) Biên bản quân sự Thổ Nhĩ Kỳ 1971 Đảo chính Sudan 1971 Thoả thuận bốn cường quốc về Berlin Chiến tranh giải phóng Bangladesh Chuyến thăm Trung Quốc của Richard Nixon Chiến tranh Yemen lần thứ nhất Thảm sát München Nổi dậy ở Bangladesh 1972–1975 Nội chiến Eritrea lần thứ nhất Đảo chính Uruguay 1973 Đảo chính Afghanistan 1973 Đảo chính Chile 1973 Chiến tranh Yom Kippur Khủng hoảng dầu mỏ 1973 Cách mạng hoa cẩm chướng Tây Ban Nha chuyển sang chế độ dân chủ Metapolitefsi Đàm phán hạn chế vũ khí chiến lược Chiến tranh Iraq – Kurd lần thứ hai Thổ Nhĩ Kỳ xâm lược Síp Nội chiến Angola Diệt chủng Campuchia Biểu tình tháng 6 năm 1976 Nội chiến Mozambique Xung đột Oromo Chiến tranh Ogaden Nỗ lực đảo chính Somalia 1978 Chiến tranh Tây Sahara Nội chiến Ethiopia Nội chiến Liban Chia rẽ Trung Quốc-Albania Chiến tranh Đông Dương lần thứ ba Chiến tranh biên giới Việt Nam – Campuchia Chiến dịch Condor Chiến tranh bẩn thỉu Argentina Đảo chính Argentina 1976 Chiến tranh Ai Cập–Libya Mùa Thu Đức Chuyến bay 902 của Korean Air Lines Cách mạng Nicaragua Chiến tranh Uganda–Tanzania Nổi dậy NDF Chiến tranh Tchad–Libya Chiến tranh Yemen lần thứ hai Chiếm giữ Al-Masjid al-Haram Cách mạng Hồi giáo Cách mạng Saur Chiến tranh biên giới Việt–Trung 1979 Phong trào New Jewel Nổi dậy Herat 1979 Tập trận chung Seven Days to the River Rhine Đấu tranh chống lạm dụng chính trị về tâm thần học ở Liên Xô
Thập niên 1980	Nội chiến El Salvador Chiến tranh Liên Xô–Afghanistan Tẩy chay Olympic năm 1980 và năm 1984 Yêu cầu Gera Cách mạng Peru Thỏa thuận Gdańsk Nội chiến Eritrea lần thứ hai Đảo chính Thổ Nhĩ Kỳ 1980 Chiến tranh du kích Uganda Sự kiện Vịnh Sidra Thiết quân luật ở Ba Lan Xung đột Casamance Chiến tranh Falkland Chiến tranh biên giới Ethiopia–Somalia 1982 Chiến tranh Ndogboyosoi Hoa Kỳ xâm lược Grenada Tập trận Able Archer 83 "Chiến tranh giữa các vì sao" Hội nghị thượng đỉnh Genève (1985) Chiến tranh Iran-Iraq Nổi dậy Somalia Hội nghị thượng đỉnh Reykjavík Sự kiện Biển Đen 1986 Nội chiến Nam Yemen Chiến tranh Toyota Thảm sát Liệt Tự 1987 Chiến dịch Denver Cuộc nổi dậy của JVP 1987–1989 Cuộc nổi dậy của Quân kháng chiến của Chúa Sự cố va chạm ở Biển Đen năm 1988 Cuộc nổi dậy 8888 Contras Khủng hoảng Trung Mỹ Chiến dịch RYAN Chuyến bay 007 của Korean Air Lines Cách mạng Quyền lực Nhân dân Glasnost Perestroika Xung đột Bougainville Chiến tranh Nagorno-Karabakh thứ nhất Nội chiến Afghanistan (1989–1992) Hoa Kỳ xâm lược Panama Đình công Ba Lan 1988 Hiệp định bàn tròn Ba Lan Sự kiện Thiên An Môn Cách mạng 1989 Sự sụp đổ của Bức tường Berlin Sự sụp đổ của biên giới nội địa Đức Cách mạng Nhung Cách mạng România Cách mạng Hòa bình
Thập niên 1990	Cách mạng Dân chủ Mông Cổ 1990 Sự cố tàu Min Ping Yu số 5540 Chiến tranh Vùng Vịnh Min Ping Yu số 5202 Tái thống nhất nước Đức Thống nhất Yemen Sự sụp đổ của chủ nghĩa cộng sản ở Albania Nam Tư tan rã Liên Xô giải thể Cuộc đảo chính tháng 8 Sự chia cắt Tiệp Khắc
Xem thêm	Quan hệ Hoa Kỳ-Liên Xô • Quan hệ NATO-Nga
Địa chính trị	Siêu cường quốc • Khối phía Đông • Khối phía Tây • Nhà nước cộng sản • Thế giới tự do • Phong trào không liên kết • Trung Quốc cộng sản • Hội nghị Ba Lục địa 1966 • Địa chính trị dầu mỏ
Tổ chức	Liên Hợp Quốc Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ASEAN ICU CIA Comecon EEC KGB Phong trào không liên kết SAARC Safari Club MI6 Stasi
Chạy đua	Chạy đua vũ trang • Chạy đua hạt nhân • Chạy đua vào không gian
Ý thức hệ	Chủ nghĩa tư bản (Trường phái kinh tế học Chicago • Kinh tế học Keynes • Chủ nghĩa tiền tệ • Kinh tế học tân cổ điển • Kinh tế học trọng cung • Chủ nghĩa Thatcher • Thuyết kinh tế của Reagan) Chủ nghĩa cộng sản (Chủ nghĩa Stalin • Chủ nghĩa Trotsky • Chủ nghĩa Mao • Tư tưởng Chủ thể • Chủ nghĩa Tito • Chủ nghĩa cộng sản cánh tả • Chủ nghĩa Guevara • Chủ nghĩa cộng sản châu Âu • Chủ nghĩa Castro) Dân chủ tự do • Dân chủ xã hội • Chủ nghĩa bảo hoàng
Tuyên truyền	Pravda • Izvestia • Đài Châu Âu Tự do/Đài Tự do • Khủng hoảng đỏ • Tiếng nói Hoa Kỳ • Tiếng nói nước Nga
Chính sách ngoại giao	Học thuyết Truman • Kế hoạch Marshall • Chính sách ngăn chặn • Học thuyết Eisenhower • Thuyết domino • Học thuyết Kennedy • Cùng tồn tại hòa bình • Ostpolitik • Học thuyết Johnson • Học thuyết Brezhnev • Học thuyết Nixon • Học thuyết Ulbricht • Học thuyết Carter • Học thuyết Reagan • Rollback
Mốc sự kiện • Chủ đề • Thể loại • Hình ảnh