Veri sıkıştırma, bilgisayardaki veya belleği olan herhangi bir elektronik cihazdaki verilerin daha az yer kaplaması amacıyla sıkıştırılması anlamına gelir. Bilgisayarda, Windows işletim sistemi altında en yaygın olan veri (dosya) sıkıştırma programları WinZip ve WinRAR iken Linux sisteminde ise Gzip, Bzip2'dır.
Veri sıkıştırma işlemi kayıplı ve kayıpsız olarak gerçekleşebilir. Kayıpsız sıkıştırma işleminde verideki kaba fazlalık daha kısa ifadelere çevrilerek kaydedilir. Veri yeniden orijinal haline getirilirken kısa ifadelerin yeniden eski haline dönüştürülebilir olması önemlidir. Örneğin bir resim dosyasında "kırmızı piksel - kırmızı piksel - kırmızı piksel..." şeklindeki bilgi 273 kırmızı piksel şeklinde ifade edilebilir. Kayıplı sıkıştırma ise verinin önemsiz kısımları kesilerek yapılan sıkıştırma biçimidir. Örneğin ses ve resim dosyalarında insan gözünün göremediği veya insan kulağının fark edemediği varyasyonlar bu yöntemle yok edilebilir.
Ses verisi sıkıştırma
Ses verisi sıkıştırma, sayısal olarak kaydedilmiş ses sinyallerinin kayıplı ya da kayıpsız olarak daha düşük boyutta kaydedilmesi işlemidir. Ses verisi sıkıştırma matematiksel algoritmalarla gerçekleştirilir.
Veri sıkıştırma yazılımları |
---|
Sıkıştırma özellikli arşivleyiciler (karşılaştırma) | Özgür yazılım | - 7-Zip
- Ark
- Expander
- FreeArc
- GNOME Archive Manager
- Info-ZIP
- KGB Archiver
- PAQ
- pax
- PeaZip
- XAD (sadece açma işlemi)
- Xarchiver
- ZPAQ
|
---|
Ücretsiz yazılım | - Filzip
- LHA
- StuffIt Expander (sadece açma işlemi)
- The Unarchiver (sadece açma işlemi)
- TUGZip
- ZipGenius
|
---|
Ticari yazılım | - ARC
- ALZip
- Archive Utility
- ARJ
- BetterZip
- MacBinary
- PKZIP/SecureZIP
- PowerArchiver
- StuffIt
- WinAce
- WinRAR
- WinZip
|
---|
|
---|
Arşivleme yapmayan sıkıştırma yazılımları | Genel | - bzip2
- compress
- gzip
- lzip
- lzop
- pack
- rzip
- Snappy
- XZ yardımcı araçları
- zstd
|
---|
Kod için | UPX |
---|
|
---|
Ses sıkıştırma (karşılaştırma) | Kayıplı sıkıştırma | - AAC
- Fraunhofer FDK AAC
- Nero AAC Codec
- Freeware Advanced Audio Coder (FAAC)
- Helix DNA Producer
- MP3
- TooLAME
- libavcodec
- libcelt
- libopus
- libspeex
- Musepack
- libvorbis
- Windows Media Encoder
|
---|
Kayıpsız sıkıştırma | - ALAC
- FLAC
- libavcodec
- Monkey's Audio
- mp4als
- OptimFROG
- Shorten
- TTA (True Audio)
- WavPack
|
---|
|
---|
Video sıkıştırma (karşılaştırma) | |
---|
- Ayrıca bkz.: sıkıştırma yöntemleri ve sıkıştırma biçimleri
|
|
---|
Türler | - İkili dosya / metin dosyası
- Dosya biçimi
- Dosya biçimleri listesi
- Dosya imzaları
- Sihirli sayı
- Metafile
- Sidecar dosyası
- Sparse dosyası
- Swap dosyası
- Sistem dosyası
- Geçici dosya
- Sıfır-bayt dosya
| |
---|
Özellikler | - Dosya adı
- 8.3 dosya adı
- Uzun dosya adı
- Dosya adı karıştırma
- Dosya uzantısı
- Dosya özniteliği
- Genişletilmiş dosya öznitelikleri
- Dosya boyutu
- Gizli dosya / Gizli dizin
|
---|
Organizasyon | - Dizin/klasör
- Dizin yapısı
- Dosya dizisi
- Dosya sistemi
- Filesystem Hierarchy Standard
- Yol
|
---|
İşlemler | |
---|
Bağlantılar | |
---|
Yönetim | |
---|
| Bilgisayar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |