Sedir (ağaç)

Sedir (ağaç)
Cedrus atlantica
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Plantae
Bölüm: Tracheophyta
Sınıf: Pinopsida
Takım: Pinales
Familya: Pinaceae
Cins: Cedrus
Trew, Traité Arbr. Arbust. 1: 139 (1755).
Türler
metne bakınız.
  • Vikitür'de Cedrus ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Dağılımı

Sedir, çamgiller (Pinaceae) familyasından Cedrus cinsini oluşturan iğne yapraklı ağaç türlerine verilen ad. Ortalama ömürleri 1000 yıl kadardır, 40 metre boya ve 3 metre çapa kadar büyüyebilirler.

Morfolojik özellikleri

Eski bir İtalyan Biyoloji kitabına ait Sedir Çizimi

Tomurcuk çok küçük olup, az sayıda pullarla örtülüdür. İğne yapraklar genellikle üç köşeli, yatay kesitlerinde bitişik iki adet reçine kanalı bulunmaktadır. Yapraklar uzun sürgünler üzerinde tek tek, seyrek ve dağınık olarak dizilirken, kısa sürgünlerde püskül şeklindedir. İğne yapraklar dökülmeden ağaç üzerinde 3-6 yıl kalırlar.

Bir evcikli çiçekler yalnız olarak terminal halde bulunurlar. Erkek çiçekler silindirik yapıda olup 5 cm uzunluğunda, sarı renkli ve kısa sürgün üzerinde dik dururlar. Dişi çiçekler daha küçüktür. 1-1,5 cm, yeşilimsi renkte olup döllenme ilkbaharda oluşmaktadır.

Kozalak ise 26 ayda olgunlaşmaktadır. Kozalak genellikle fıçı görünümündedir. Kısa sürgün üzerinde adeta oturmuş şekildedir. Kısa ve kalın bir sapı vardır. Kozalak pulları olgunlaştığında dağılır.

Tohumların büyük, üçgen biçiminde genişçe kanadı olup, tohumu tek yüzünden örtmüştür. Tohumların üzerlerinde bol sayıda reçine bezeleri vardır. Çenek sayıları 9-14dur.

Ekolojik istekleri

Sedirler yarı ışık ağacıdır. Nem istekleri fazla, sıcaklık istekleri fazladır. Yetiştirilmeleri tohumla olur.

Odun yapısı

Odunlarında reçine kanalı yoktur. Diri odun kısmı sarımsı beyaz, öz odunu kısmı ise koyudur. Yumuşak ve dayanıklı odunları vardır.

Türler

Galeri

  • Lübnan Sediri
    Lübnan Sediri
  • Atlas Sediri
    Atlas Sediri
  • Himalaya Sediri
    Himalaya Sediri

Dış bağlantılar

  • Sedir el kitabı17 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Çamgiller familyasına ait cinsler
Pinus | Picea | Cathaya | Larix | Pseudotsuga | Abies | Cedrus | Keteleeria | Pseudolarix | Nothotsuga | Tsuga
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 4190563-5
  • LCCN: sh85021602
  • NKC: ph391050
  • NLI: 987007284982205171
Takson belirleyicileri
  • Vikiveri: Q128550
  • APDB: 189209
  • APNI: 167164
  • EoL: 34221
  • EPPO: 1CEUG
  • FoC: 105979
  • GBIF: 2685742
  • GRIN: 2217
  • iNaturalist: 69821
  • IPNI: 31965-1
  • ITIS: 183405
  • NBN: NHMSYS0000457000
  • NCBI: 3321
  • NZOR: 2ed57e21-a209-4d3c-8fdc-15875385cb1c
  • Plantarium: 44787
  • PLANTS: CEDRU
  • POWO: urn:lsid:ipni.org:names:331120-2
  • PPE: genus-cedrus
  • Tropicos: 40003345
  • VicFlora: bfc9565f-fa73-439a-beb9-99c1b678485a
  • WCSP: 386517
  • WFO: wfo-4000007119
  • Plantarium: 44787