Sakarya Büyükşehir Belediyesi
| Sakarya Büyükşehir Belediyesi | |
|---|---|
 | |
 | |
| Kuruluş | 1868 yılında Adapazarı Belediyesi kuruldu 8 Mart 2000'den itibaren Adapazarı Büyükşehir Belediyesi 22 Mart 2008'den itibaren Sakarya Büyükşehir Belediyesi[1] |
| Tür | Büyükşehir belediyesi |
| Merkez | Adapazarı, Sakarya |
| Lider | Yusuf Alemdar (AK Parti) |
| Genel sekreter | Mustafa Ak |
| Resmî site | sakarya.bel.tr |
Sakarya Büyükşehir Belediyesi, Sakarya ili sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Yusuf Alemdar'dır.
Tarihçe
Sakarya ilinin eski merkez ilçesi olan Adapazarı; 1573'te Ada adlı köy, 1646'da nahiye, 1658'de Akyazı kazasına bağlı köy, 1692'de Kadılık, 1742 yılında yeniden nahiye olmuştur. 1868 yılında Adapazarı belediyesi kurulmuştur. Kocaeli iline bağlı bir ilçe merkezi iken 1954 yılında kurulan Sakarya ilinin merkez ilçesi olmuştur.
1999 Marmara Depreminde ağır hasar alan şehirde 3.891 kişi ölmüş, 26.551 ev yıkılmış, 100.000 kişi evsiz kalmıştır. Kentin yaralarını sarmasına yardımcı olması amacıyla 6 Mart 2000 tarihine, 593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile Adapazarı Büyükşehir belediyesi kurulmuştur. Yeni kurulan Adapazarı Büyükşehir Belediyesi ile Adapazarı belediyesi (alt kademe) ile isim karışıklığı yaşanmaya başlanmıştır. 2008 yılında Büyükşehir belediyesinin adı Sakarya Büyükşehir Belediyesi olarak değiştirildi. Mersin ve Kocaeli ile birlikte İl-merkez ilçe isim farklılığı son bulmuş oldu. Sakarya ilinin merkezi artık Adapazarı değil, Sakarya şehri oldu. Adapazarı ismi merkezde alt kademe belediyesi ve ilçesi olarak varlığını sürdürmektedir.[2]
22 Mart 2008 tarih ve 5747 sayılı kanunla; Adapazarı Büyükşehir Belediyesinin adı Sakarya Büyükşehir Belediyesi olmuş, merkezde; Adapazarı, Arifiye, Erenler, Serdivan ilçeleri kurulmuştur. Kurtköy ve Kırkpınar belediyeleri Sapanca belediyesine, Yeşilyurt belediyesi Hendek belediyesine, Küçücek belediyesi Akyazı belediyesine bağlanmıştır.[3]
2014 mahalli idareler genel seçimi sonrasında büyük şehir belediyesi Sakarya il mülki idare sınırlarındaki tüm alanda hizmet vermeye başlanmış, ilin tüm ilçe belediyeleri büyükşehire bağlanmıştır.
2018 yılında İller Bankası'nın verilerine göre 805 milyon TL borcu ile Türkiye'deki üçüncü borçlu belediye oldu.[4]
Bağlı iştirakiler
Sakarya Büyükşehir Belediyesi'nin beş anonim şirketi, kamu kuruluşu olarak ise SASKİ olmak üzere bir kuruluşu bulunmaktadır.[5]
- BELPAŞ A.Ş.
- SASAY A.Ş.
- Sera A.Ş.
- Fidan A.Ş.
Belediye başkanları listesi
Osmanlı dönemi
| № | Şehremini | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi |
|---|---|---|---|
| 1 | Osman Bey | 1898 | 1901 |
| 2 | İbrahim Bey | 1902 | 1904 |
| 3 | Murat Bey | 1909 | 1912 |
| 4 | Ömer Bey | 1913 | 1915 |
| 5 | Emin Muharrem Bey | 1916 | 1917 |
| 6 | Salih Bey | 1918 | 1919 |
| 7 | M. Faik Bey | 1920 | 1921 |
| 8 | Hacı Hasan Bey | 1921 | 1923 |
Cumhuriyet dönemi
| Belediye Başkanları (1923-2004) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| № | Belediye Başkanı | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | Parti | |
| 1 | Ahmet Faik Abasıyanık | 1934 | 1945 | Cumhuriyet Halk Partisi | |
| 2 | İhsan Koçak | 1945 | 1946 | ||
| 3 | İzzet Şükrü Enez | 1946 | 1950 | ||
| 4 | Suavi Damalı | 8 Haziran 1950 | 26 Haziran 1955 | Demokrat Parti | |
| 5 | Ali Necdet Güven | 27 Haziran 1955 | 30 Mayıs 1960 | ||
| 6 | Cevat Özsunay | 30 Mayıs 1960 | 4 Temmuz 1960 | Askerî | |
| 7 | Eşref Erkut | 4 Temmuz 1960 | 26 Eylül 1960 | ||
| 8 | Sedat Kirtetepe | 26 Eylül 1960 | 29 Temmuz 1963 | ||
| 9 | Ertuğrul Ünlüer | 29 Temmuz 1963 | 17 Kasım 1963 | ||
| 10 | Mustafa Vedat Önsal | 17 Kasım 1963 | 21 Şubat 1966 | Adalet Partisi | |
| 11 | İbrahim Kangal | 21 Şubat 1966 | 8 Mayıs 1966 | ||
| 12 | Selahattin Gürdrama | 8 Mayıs 1966 | 2 Haziran 1973 | ||
| 13 | Behçet Deryaoğlu | 2 Haziran 1973 | 24 Aralık 1973 | ||
| 14 | Meziyet Sevim Sözer | 24 Şubat 1973 | 14 Nisan 1975 | Cumhuriyet Halk Partisi | |
| 15 | Ünal Ozan | 15 Nisan 1975 | 11 Temmuz 1975 | ||
| 16 | Behçet Deryaoğlu | 14 Aralık 1975 | 11 Aralık 1977 | ||
| (15) | Ünal Ozan | 11 Aralık 1977 | 12 Eylül 1980 | ||
| 17 | Hikmet Oğuş | 13 Ekim 1980 | 31 Aralık 1980 | Askerî | |
| 18 | Turgut Arabacıoğlu | 2 Ocak 1981 | 28 Mart 1984 | ||
| 19 | Erkal Etçioğlu | 28 Mart 1984 | 27 Mart 1989 | Anavatan Partisi | |
| 20 | Ünal Ozan | 25 Mart 1989 | 27 Mart 1994 | Sosyaldemokrat Halkçı Parti | |
| 21 | Aziz Duran | 27 Mart 1994 | 16 Ocak 1998 | Refah Partisi | |
| 16 Ocak 1998 | 22 Haziran 2001 | Fazilet Partisi | |||
| 22 Haziran 2001 | 28 Mart 2004 | Adalet ve Kalkınma Partisi | |||
| Büyükşehir Belediye Başkanları (2004-günümüz) | |||||
| № | Büyükşehir Belediye Başkanı | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | Parti | |
| (21) | Aziz Duran | 28 Mart 2004 | 29 Mart 2009 | Adalet ve Kalkınma Partisi | |
| 22 | Zeki Toçoğlu | 29 Mart 2009 | 31 Mart 2019 | ||
| 23 | Ekrem Yüce | 31 Mart 2019 | 31 Mart 2024 | ||
| 24 | Yusuf Alemdar | 1 Nisan 2024 | Görevde | ||
Kaynak:[6]
Kaynakça
- ^ "5216 Sayılı Kanuna göre Büyükşehir Belediyesinin Görev ve Yetkileri". Sakarya Büyükşehir Belediyesi. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2014.
- ^ "SAKARYA İLİ". İL. www.sakarya.com.tr. 9 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2014.
- ^ "ÖZET BİLGİ". 5216 Sayılı Kanuna göre Büyükşehir Belediyesinin Görev ve Yetkileri. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2014.
- ^ "AK Partili 5 belediye borç rekoru kırdı". Gazete Duvar. 26 Şubat 2018. 30 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2021.
- ^ "Bağlı Kurum ve Şirketler". Sayıştay. 13 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2023.
- ^ "Eski Başkanlar". 19 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2024.
 | Türkiye'deki bir kuruluş ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Sakarya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
