Olumsuz cümle
Olumsuz cümle, olumsuzluk anlamı taşıyan cümledir. Olumsuzluk bazen "me" olumsuzluk ekiyle, bazen de diğer olumsuzluk sözcükleriyle sağlanır.
- O dün okula gitmemiş.
- Bunu duyduğuma hiç şaşırmadım.
- Bana sorarsan bu problemi öğretmen dahi çözemez.
- Bugün hiç güzel bir gün değil.
- Bizim sınıfta hiç kız öğrenci yok.
- Gösteriye ne annem ne de babam gelebildi.
"-mez" eki bazı kaynaklarda ayrı bir olumsuzluk eki gibi gösterilmekle birlikte, özünde geniş zamanın olumsuzudur ve "-me" olumsuzluk eki ile "-z" şahıs ekinden oluşur:
- Dedem fazla uyumayı sevmez. (3. tekil şahıs)
- Ben dondurmayı pek sevmem. (1. tekil şahıs)
Bazı cümleler "yapı bakımından" (görünüşte) olumlu olmakla birlikte, sorular ve bazı kalıplaşmış yapılarla "olumsuz anlam" yüklenir:
- Böyle olmasını ben mi istedim? ("Ben istemedim" anlamında)
- Bunu işittikten sonra, uyu uyuyabilirsen! ("Uyuyamazsın" anlamında)
"-lı" yapım ekinin zıddı olan "-sız" yapım eki isim cümlelerinde yükleme olumsuz anlam kazandırır:
- Görünüşüne aldanıp satın aldığım ayvalar ne kadar da lezzetsiz.
Ayrıca bakınız
 | Dilbilim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
