Davud ez-Zahirî

Makale serilerinden
Fıkıh
Allah
Kavramlar
Şeriat  • Ehl-i Re'y  • İçtihad  • Fetva
Sünnîler'in Dört fıkhî mezhebi:

  • Hanefî (İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe)
  • Malikî (Mâlik bin Enes)
  • Şafi (Şafii)
  • Hanbelî (Ahmed bin Hanbel)

Diğer Sünnilik fıkıh mezhepleri:
  • Zâhirî (Davud el İsbehani ve İbn Hazm)
  • Selefî (Takiy’ûd-Dîn İbn-i Teymiyye)
   Vahhâbîler (İbn-i Abd’ûl-Vahhâb)

Şiîliğin İmamiye fıkhından Üç mezhep:
  • Zeyd’îyye (Zeyd bin Ali bin Zeynelâbidîn)
  • İsmâ‘îl’îyye/Yedicilik (Nizârî ve Mustâ‘lî)
  • İsnâ‘aşer’îyye/İmamet (İsnâaşeriyye öğretisi) (Câferî ve Alevî)

Bâtınîlik:
  • Dûrz’îyye
  • Nusayr’îyye
  • Ahmed’îyye

Hariciler:

  • İbadiyye
İslâm'da Siyâsî ekôller

  • Şîʿa-i Muhlîsîn: Sünnîler ve Zeydîler
   • Sünnilik (Sünnilik)
    • Hanefîlik
    • Malikîlik
    • Şafiîlik
     • Zâhîrîler
      • İmâm Dâvud-u Zâhîrî
      • Ebû Muhammed İbn Hazm
    • Hanbelîlik
     • Selefilik
      • Takiy’ûd-Dîn İbn-i Teymiyye
       • Ghulat Selef’îyyûn
        • Vahhabilik
   • Zeydîlik
    • Betr’îyye/Sâlih’îyye
    • Cerîr’îyye/Süleyman’îyye
    • Yemen Zeydiliki
     • Kâsım’îyye
     • Hadâv’îyye
     • Muhteria
     • Mutarrif’îyye
   • Alavîler
    • Hasan el-Utruş
    • Kâsım’îyye
    • Ghulat Zeydilik
     • Cârûd’îyye
     • Nâim’îyye
     • Ya'kûb’îyye
  • Haricîlik
   • Ezarikâ
   • Sufr’îyye
   • Necedât
   • Acrâd’îyye
   • İbâz’îyye
   • Ghulat Hariciler
    • Yezîd’îyye
    • Meymûn’îyye
  • Galiyye
   • Sebe’îyye (ʿAbd Allâh İbn-i Sebe)
   • Hattâbiyye (Ebû’l-Hattâb el-Esedî)
    • Bezîg’îyye
    • Hattâbiyye
   • Keysân’îyye
    • Muhtar es-Sekafi/Keysân’îyyet-ûl-Hullas
    • Hâşim’îyye
     • Harb’îyye
     • Muâv’îyye/Cennâh’îyye
      • Hâris’îyye
     • Beyân’îyye
    • Ravendiyye
     • Rizamiyye
      • Ebû Müslim Horasânî
       • Sinbâd
       • Berkûk’îyye
       • Havâl’îyye
      • Muhammira
       • El-Mukanna
       • Hurremiyye
        • Babekiyye
        • Babekiyye
        • Kızılbaş
       • Kûl’îyye
      • İshâk et-Türk’îyye
     • Riyâh’îyye
    • Kerbiyye
  • Bâtınîlik (İbn-i Meymûn)
   • Hallâc’îyye
   • Hulûl’îyye
   • Alevîler (Tasavvufî-Bâtınîlik)
   • Hulmân’îyye
   • Karmatîlik
    • Ebû Saʿid’îyye
    • Cennâb’îyye
   • Ghulat Ezoterizmyye (Bâtınîlik)
    • Ahmed bin el-Keyyâl bin el-Khasibî
    • Hâkim’îyye (Dürzîlik)
    • Sabbah’îyye (Alamut Kalesi)
  • Şîʿa: İsmâ‘îl’îyye ve İsnâ‘aşer’îyye
   • İmamiye (Şiilik öğretisi)-i Seb’îyye (İsmaililik)/Yedicilik
    • Yediciler (Yediciler)
    • Mustâ‘lîler (Mustali fıkhı)
     • Mecîd’îyye/Hâfız’îyye
     • Tâyyîb’îyye (Tayyib Ebu'l-Kasım)       • Davudî İsmailîlik
       • Süleymanî İsmaililik
       • Alavî Buhra
       • Kutbî Buhra
    • Nizârîler (Nizâr’îyye)
   • İmâmiye-i İsnâ‘aşer’îyye/İmamet (İsnâaşeriyye öğretisi)
    • Câferîlik
     • Ahbâr’îyye
    • Usûl’îyye
    • Alevilik
   • Ghulat İmamet
    • Mûgır’îyye
    • Mansûr’îyye
    • Azâkıra
    • Albâ’îyeyye (Ulyâ’îyye)
    • Zemm’îyye
    • Ayn’îyye
    • Mim’îyye
    • Sîn’îyye
    • Muhammise
    • Şûray’îyye
    • Gurâb’îyye
    • Zübâb’îyye
    • Nusayrilik
  • Şemânîlik’den İslam’e bağlananlar
   • Babailik
    • Vefâ’îyye
   • Kızılbaş
     • Çepniler
     • Tahtacılar
   • Baba Rasûl (İlyâs’îyye)
     • Sarı Saltık Baba (Saltuk’îyye)
     • Behlül Baba
     • Aybek Baba
      • İshâk Baba (İshâk’îyye)
      • Burak Baba (Burak’îyyûn)
     • Lokman Baba (Yesevilik)
      • Haydar Baba (Haydarîlik)
       • Hacı Bektâş (Bektaşilik)
        • Balım Sultan (Dedebabalık)
        • Demir Baba (Âli’îyye)
         • Harabâti Baba (Harabât’îyye)
  • İslam’ten çıkan Dinler
   • Haşhaşiler
   • Ali İlâhîlik
   • Nusayrîlik
   • Dürzîlik
   • Hurûfîlik (Hurûfilik)
    • Nûktâvîlik (Noktacılık)
   • Dîn-i İlâhî
   • Şeyhîlik (Ahisâ’îyye)
    • Babilik (Ali Muhammed Şirazi)
     • Ezelî Bâbîler (Subh Ezel)
     • Bahâîlik (Bahâ’ûl-Lâh)
   • Ahmedîlik
  • İslam dışı dinler
   • Zerdüştlük
    • Zurvanizm
    • Mazdekçilik
   • Mani dini
   • Budizm
   • Sâbiîlik
   • Nebatiler
   • Luviler
   • Hitit mitolojisi
   • Yezdânizm
    • Yâresânîlik
    • Êzîdîlik
    • Işıkçılık

Kaynak: Mustafa Öz, Mezhepler Tarihi ve Terimleri Sözlüğü, Ensar Yayıncılık, İstanbul, 2011.
  • g
  • t
  • d

Davûd ez-Zahirî (Arapça: داود الظاهري; d. 817, Kufe - ö. 884, Bağdat) İslam'daki fıkıh mezheplerinden olan Zahiri mezhebinin kurucusudur.

Hayatı ve Düşüncesi

Fıkıh öğrenimine İmam Şafiî'nin öğrencilerinden ders alarak başlamıştır. Bu onda büyük bir İmam Şafiî hayranlığı yaratmıştır. Her ne kadar en sonunda Şafiilikten çok farklı bir fıkhi mezhep kurmuş olsa da, İmam Şafiî'ye olan hayranlığı ve saygısı hep devam etmiştir. Şafiî fıkhını öğrenirken hadis ilmine de merak sarmış ve buna büyük önem vererek hadis ilmini de öğrenmiştir. Dönemin önemli muhaddislerinden ders almış, eserlerinde kendi rivayet ettiği hadislere yer vermiştir. Hadis ilmi ile olan bu yakın ilgisi mezhebini kurmasıyla belirgin hale gelmiştir. Zahiri mezhebi salt nasslarla hüküm vermeyi ve şeriatın sadece nasslardan oluştuğunu savunur. Re'y kavramını reddeder. Zahiri mezhebinin görüşüne göre, nasslarda illetlere bakılmaz nassın zahirine (görünüşüne) bakılarak hüküm verilir.

Fıkhi görüşlerinin yanı sıra, itikadi Kur'an mahluktur görüşünü de destekler ki bu dönemin alimlerince yoğun biçimde tenkit edilmesine neden olmuştur. Ayrıca bu fıkhi ve i'tikadi görüşleri nedeniyle, kendisi birçok hadis rivayet etmiş olsa da ondan pek fazla hadis rivayet edilmemiştir. Çağdaşı alimler tarafından sevilmemiştir. Yine de çeşitli olumlu özelliklerinden bahseden alimler de olmuştur. Zeki, hazır cevap ve kanaatkar olduğu bazı alimlerce belirtilmiştir.

Davud'un kurduğu Zahiri mezhebi Hicri takvime göre 3. ve 4. yüzyıllarda yayılmıştır. Fakat, daha sonra Hanbeli mezhebinin yaygınlaşmasıyla Zahiri mezhebine olan ilgi azalmış ve böylece bağlılarının sayısı da azalmıştır. Yine de, Zahiri mezhebi bu dönemlerde Batı'da, Endülüs'te yükselişe geçmiştir. Bu yükselişin en büyük sebebi ünlü Zahiri alimi İbn Hazm'dır. Genellikle Zahiri mezhebinden bahsedilirken, Davud mezhebin kurucusu olmasına rağmen, İbn-u Hazm'a Davud'dan daha fazla yer verilir. Bunun en büyük nedeni mezhebin görüşlerini büyük oranda geliştirmesidir.

Kaynakça

  • g
  • t
  • d
Alanlar - İlahiyatçılar - Kitaplar
Alanlar
İlahiyatçılar
Önemli kitaplar
Taslak simgesiBir biyografi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • NLI: 987007520632505171
  • VIAF: 311795204