Chronicon Pictum

Chronicon Pictum

Chronicon Pictum, Mark of Kalt, Kálti Márk, King Louis I of Hungary, Hungarian, medieval, chronicle, book, illumination, illustration, history
Yazar	Kálti Márk
Ülke	Macaristan Krallığı
Dil	Latince
Konu	Macarların tarihi
Tür	Vakanüvis
Yayım	1358
Medya türü	resimli el yazması
Sayfa	146

Chronicon Pictum (Latince "Resimli Chronicle",Chronica Hungarorum, Macarca: Képes Krónika, Slovakça: Obrázková kronika, Almanca: Ungarische Bilderchronik Chronicon Hungarie Pictum, Chronica Picta veya Chronica de Gestis Hungarorum olarak da anılır), 14. yüzyıldan kalma Macaristan Krallığı'na ait bir Orta Çağ resimli kroniktir. Macaristan Kralı I. Lajos'un kraliyet sarayının sanatsal tarzını temsil eder. Eser, sanat, Orta Çağ ve kültür tarihi açısından eşsiz bir kaynaktır.

Chronicon Pictum - Marci de Kalt Chronica de Gestis Hungarorum (Resimli Chronicle - Kalt'ın Macarların Eylemleri Hakkındaki Chronicle'ının İşareti) kroniğin tam adıdır.

Chronicle'ın tarihi

Tarih, Kálti Márk (Latince: Marci de Kalt) tarafından 1358'de Latince yazılmıştır ve tezhiplerin sonuncusu 1370 ile 1373 arasında tamamlanmıştır.

Tarihçi Bálint Hóman'a göre, günümüze ulaşan tüm Macar kroniklerinin orijinal kaynağı, Aziz Ladislaus zamanında yazılan kayıp Gesta Ungarorum idi.^[1] Macar Orta Çağ kronik geleneğinin temel önermesi, Hunların, yani Macarların, İskit bölgelerinden iki kez ortaya çıktığını ve yol gösterici ilkenin Hun-Macar sürekliliği olduğunu belirtir.^[2]

Chronicle, I. Lajos'un kızı Katalin, V. Charles'ın oğlu Orléans Dükü I. Louis ile 1374'te nişanlandığında, Macar kralı I. Lajos tarafından Fransız kralı V. Charles'a verildi.^[3] Chronicledaha sonra Fransız kralı VII. Charles'ın hediyesi olarak Sırp despotu Đurađ Branković'e verildi. Chronicle daha sonra 1462'de kopyalandı. 1458 ile 1490 yılları arasında Macaristan'da Kral Matyas Corvinus'un sarayında saklandı.^[4] Daha sonra kaybedildi ve muhtemelen bir süre Osmanlıların elinde kaldı.^[3] 15. yüzyılın ikinci yarısında, döneme ait birkaç el yazısıyla yazılmış Macarca ve Latince giriş içerdiğinden, vakayinamenin yeniden Macaristan'da olduğunu gösteren kanıtlar var. Araştırmacılar üç yerde Macaristan hakkında çeşitli yorumlar yapan Türkçe yazılara da rastladılar. Bu nedenle araştırmacılar, el yazmasının 15. ve 17. yüzyıllar arasında Türkçeyi çok iyi bilen bir Macar'a ait olduğu sonucuna vardı. Chronicle, 16. yüzyıldaki meşhur Osmanlı kuşatması sırasında Viyana'da mevcut olabilir, en azından 17. yüzyıldan itibaren Viyana'daki kraliyet arşivlerine aitti. Sebastian Tengnagel, 1608'den 1636'ya kadar mahkeme kütüphanesinin el yazması kataloğunda bundan bahseder, bu yüzden bazen Viyana Aydınlatılmış Chronicle olarak anılır. Venedik Kültür Konvansiyonu'nun bir sonucu olarak, kronik 1934'te Macaristan'a iade edildi. El yazması şu anda Macaristan'ın Budapeşte kentindeki Ulusal Széchényi Kütüphanesi'nde saklanıyor.^[3]

Resimler

Chronicle'daki 147 resim, Orta Çağ Macar kültür tarihi, kostümü ve saray hayatı hakkında geniş bir bilgi kaynağını temsil ediyor ve aynı zamanda 14. yüzyıldaki Macar resim uygulamalarının en önemli kayıtlarıdır. Sanatsal değeri oldukça yüksek olup, karakterler detaylı bir şekilde ve anatomi bilgisine sahip sanatçılar tarafından çizilmiştir.^[5] Chronicle 147 minyatür içerir: 10 büyük resim, 29 sütun halinde resim, 4 sayfanın alt kısmında madalyon şeklinde boyanmış daha küçük resim, baş harflerle çevrelenmiş 99 resim ve resimsiz 5 baş harf. Ayrıca kenarlarda boyalı 82 adet süsleme sanatı bulunmaktadır.

Kaynakça

Dış bağlantılar

• Kalt, Marci (1358). Chronicon Pictum (PDF) (Latince). 4 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
• M. Florianus, (Ed.) (1883). Chronica Hungarorum: Chronicon Pictum Vindobonense (Latince). Lipsiae (Leipzig). ss. 100-302. 
• Podhradczky, József (1838) [1365]. Chronicon Budense (Latince). Buda.  – A more readable Latin text, with notes in Latin
• Geréb, László; Dercsinyi, Dezső; Csapodiné Gárdonyi, Klára; Mezey, Lázsló (1964). Képes Krónika [Illuminated Chronicle] (PDF) (Macarca). Budapeşte: Magyar Helikon. 
• Geréb, László (1993). Képes Krónika [Illuminated Chronicle] (Macarca). Magyar Hírlap and Maecenas Kiadó. ISBN 963-8164-07-7.