Çorum Müzesi

Çorum Müzesi, Çorum il merkezinde bulunan bir arkeoloji ve etnografya müzesidir. Müzede Alacahöyük, Boğazköy, Hattuşaş, Pazarlı ve Kuşsaray gibi arkeolojik kazı merkezlerinden çıkarılan buluntular sergilenmektedir. Çorum Müzesi ilk olarak 13 Ekim 1968 tarihinde, günümüzde kullanılmayan ilk binasında hizmete girmiştir. 1968 yılından itibaren 33 yıl hizmet veren müze binası, arkeolojik kazılardan elde edilen eserlerin yoğunluğu nedeniyle ihtiyaca cevap veremez duruma gelmiştir. Bunun üzerine yapımı 1908 yılında başlayıp 1914 yılında tamamlanan^[2] ve yapıldığı günden itibaren hastane, Ziraat Mektebi, Makine Meslek Yüksek Okulu olarak hizmet veren bina, Çorum Müzesi'nin yeni binası olarak kullanılmak üzere 1986 yılında tahsis edilmiştir. 1988 yılında yangın geçiren bina, 1989 yılında müze olarak kullanılmak üzere restore edilmeye başlanmıştır. Restorasyon çalışmalarının tamamlanması ile Çorum Müzesi; 11.03.2003 tarihinde, bu tarihî binada ziyarete açılmıştır.^[3]

Müze “Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı” olarak tescillenmiştir.^[4]

Müze koleksiyonu

Müzede arkeolojik ve etnografik eserler sergilenmektedir. Bu sergilerde Alacahöyük, Kuşsaray ve Eski Tunç Çağı Resuloğlu Mezarlık kazıları sonucu bulunan eserler sergilenmektedir. Müzede bulunan arkeolojik yapılar Alacahöyük, Ortaköy, Boğazköy, Eskiyapar, Pazarlı, Kuşsaray ve Alişar Höyük taraflarındaki kazılar sonucu çıkarılan buluntulardır. Ayrıca, müze bünyesinde Eski Tunç, Kalkolitik, Roma, Doğu Roma ve Osmanlı dönemlerine ait tarihi eserler de bulunduruyor.  ^[2]

Çorum Müzesi 1968 yılında ilk kez açılmış olup 2000 yılında yeni binasına taşınmıştır, takiben 2003 yılında yeni binasında hizmet vermeye başlamıştır. Müzedeki arkeolojik buluntuların çoğunu Alacahöyük, Ortaköy, Boğazköy, Eskiyapar, Pazarlı, Kuşsaray ve Alişar Höyük taraflarında çıkarılan buluntular oluşturuyor. Müze bünyesinde Eski Tunç ve Kalkolitik çağlarından Roma, Doğu Roma ve hatta Osmanlı dönemlerine kadar uzanan tarihi eserler bulunduruyor. Sergilenen buluntularda dikkat çeken özelliklerden biri de çoğunlukla Çorum yöresine yoğunlaşmış, Çorum taraflarında baş gösteren en önemli uygarlıklardan sırasıyla Frig ve Hitit kültürlerinin öğeleri; halı ve kilimler bulunuyor.  “Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı” olarak tescillenmiş olan müze, Arkeolojik ve Etnografik sergi salonları mevcuttur. Arkeoloji salonunda, Alacahöyük ve Kuşsaray arkeolojik kazılarında ele geçirilen Kalkolitik Çağ eserleri ile başlayan kronolojik bir sergi yapılmıştır. Takiben, Eski Tunç Çağı Resuloğlu Mezarlık kazısı buluntuları ile Alacahöyük kazı buluntularının sergilendiği vitrinler bulunur. Ziyaretçilere kolaylık sağlamak babına tahsis edilen dokunmatik ekran ile insanlar Çorum Müzesi serüvenlerini sanal olarak tamamlayabilir ve buradaki tasvir edilen olayları birebir görme fırsatını yakalayabilirler. İnteraktif bir şekilde bilgi edilebilen alanlardan biri de Boğazköy-Hattuşa, Alacahöyük, Ortaköy-Şapinuva, Yörüklü-Hüseyindede’de açığa çıkarılan Hitit dönemi eserleri arasında müze koleksiyonunda özel bir yere sahip kabartmalı vazolardır. Aynı zamanda Hitit mimarisi sergisinde Hitit arabası aracılığıyla Hitit başkenti Hattuşa ören yeri interaktif olarak görülebilmektedir. Müzede, Çorum’un nadide uygarlıklarından Hitit İmparatorluğu dönemine ait üzerinde çivi yazısı girintili Kral II. Tuthaliya’ya ait (M.Ö.1430) eşi olmayan bronz kılıç, Unesco tarafından “Dünya Belleği Listesi”ne alınan Hitit dönemi çivi yazılı tabletler, Boğazköy-Hattuşa ve Ortaköy-Şapinuva kazılarında arşiv halinde bulunan kil mühür baskıları ile çizimler eşliğinde sergilenmektedir.^[5]

Dahası Pazarlı kazısından çıkartılmış Frig Dönemi buluntularını aynı döneme ait Boğazköy-Hattuşa ve Alacahöyük eserleriyle pekiştirilmiştir. Frig dönemini Helenistik, Galatya, Roma ve Doğu Roma dönemi seramik, cam ve madeni eserlerin sergisi takip eder. Bu salonda yaşı Roma Dönemine dayanan bir güneş saati sergilenmektedir. Ayrıca müzede, yine Helenistik, Roma, Bizans ve İslami dönem sikkelerinden oluşan geniş bir sikke koleksiyonu yer almaktadır. Çorum müzesi Etnografya salonu, Türk sanatının Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinden günümüze kadar devam eden örneklerinin sergilendiği bir bölümdür.^[6] Bu salonda Çorumla özdeşleşen sektörlerden bakırcılık, leblebicilik ve kahvehane kültürünü yansıtan üç ayrı dükkân modern müzeciliğin şablonuna uygun olarak canlandırılmıştır. Eski binası ilk 1908 yılında inşaata başlanmış olup 1914 yılında tamamlanıp aslen Hastane olarak yapılmıştır. Binada yer alan kitabede: “1332 Kanunuevvel 1335 Sefer 21 Emraz-ı Umumiye Hasta hanesi Çorum Sancağının hakimiyetinden ahalisinin ve Evkaf-ı Hümayun nezareti celilesinin izmar ve muaveneti ile inşa olunmuştur” yazılıdır. Yapı daha sonra Ziraat Okulu, Sanat Okulu, Ticaret Lisesi, Makine Meslek Yüksek Okulu ve Atatürk Lisesi adıyla kullanılmış, en son da Milli Eğitim Bakanlığından 1986 yılında Kültür Bakanlığına devredilmiştir.^[5]

Müze koleksiyonunda II. Tuthaliya'ya ait olan ünik dökme tekniği ile yapılmış bronz kılıç,^[7] İnandık Vazosu'na benzeyen ve bilinen en eski arp motifini de üzerinde barındıran Hüseyindede Vazosu,^[8] Boğazköy-Hattuşa kazılarında arşiv halinde bulunan kil mühür baskılı bullalar, Ortaköy-Şapinuva kazısında bulunan ve UNESCO tarafından Dünya Belleği Listesi'ne alınan Hitit çivi yazısı tabletler^[9] ve mühür baskılı bullalar, Ortaköy-Şapinuva kazısında bulunan küçük buluntuların yanı sıra Hititler ve çağdaşı dönemlerine ait mühürler, Hellenistik Dönem ve Roma Dönemi'ne ait şehir sikkeleri ile Bizans Dönemi ve İslamî Dönem sikkelerinden oluşan Çorum Müzesi Sikke Koleksiyonu, Roma Dönemi cam eserleri, altın ve gümüş süs eşyaları, heykelcikler, kandiller ile Bizans Dönemi'ne ait çeşitli eserler bulunmaktadır.

Ayrıca Çorum yöresinin özelliklerini yansıtan kadın giysileri, halı ve kilimler, çeşitli takı ve süs eşyaları ile Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait silahlar, ahşap ve madenî eserler, el yazması dinî kitaplardan oluşan etnografik bir koleksiyon da bulunmaktadır.^[10]

Ziyaretçiler müzede bulunan dokunmatik ekranlar ile müzede sanal bir turda yapabilmektedir. Ayrıca, müzede interaktif şekilde bilgi edinilebilen kısımlar bulunmaktadır. Bu kısımlardan bir kısmı Boğazköy-Hattuşa, Alacahöyük, Ortaköy-Şapinuva, Yörüklü-Hüseyindede’de kazılarında bulunan ve Hitit dönemi eserleri arasında müze koleksiyonunda bulunan kabartmalı vazolardır. Ayrıca Hitit mimarisi sergisinde, Hitit arabası aracılığıyla Hitit başkenti Hattuşa ören yeri interaktif olarak görülebilmektedir.^[2][4]

Çorum Müzesinde öğrenciler ve yetişkinlere de müze eğitimi verilmekte olup, eğitim ve uygulama merkezi içerisinde Türkiye’de ilk kez Çorum Müzesinde aynı zamanda 20 yataklı bir yatakhane mevcuttur. Türkiye’nin birbirinden farklı şehirlerinden müze eğitimi için ziyaret eden öğrenciler, eğitimlerini yatılı olarak alabilirler.^[11]

Galeri

• 
  Çorum müzesi küp mezar, pitos pithos
• 
  II. Tuthaliya’ya ait (MÖ 1430) ünik bronz kılıç
• 
  Aslına uygun olarak sergilenen Hitit Mezarı
• 
  Hitit İmparatorluk Dönemi Eserleri
• 
  Sergilenen Takılardan
• 
  Hitit İmparatorluk Dönemi (MÖ 1450-1200) Hiyeroglif yazılı Steel
• 
  Hüseyindede Vazosu (MÖ 16. Yüzyıl)
• 
  Bu, Hititlerin önemli bir bölgesi olan Alaca Höyük'teki bir mezarın kopyası. Mezarın içinde, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde Hatti kültürüne atfedilen çokça görülebilecek türden bronz tören standartları vardır, c. MÖ 2200-2000, daha sonra Hitit kültürüne girmiştir. Bu mezarın ne zaman çıktığını bilmiyorum.

Kaynakça

Dış bağlantılar

• "Çorum Müzesi". 29 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
• "Çorum Müzesi Sanal Tur". 27 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2021. 

Ek Bağlantılar

• https://muze.gov.tr/muze-detay?SectionId=COR01&DistId=MRK
• https://kvmgm.ktb.gov.tr/Eklenti/90906,corum-muzesipdf.pdf?0