Ziridi

Ziridska dinastija

? [[Datoteka:

|border|30px]]

973–1152

Zemlje kojima je nominalno vladala Ziridska dinastija, na svom teritorijalnom vrhuncu cca. 1000.

Glavni grad

Achir (prije 1057)r
Kairouan (do 1057)
Mahdia (iza 1057)

Jezik/ci

berberski , klasični arapski, afrički romanski

Religija

sunitski islam

Vlast

monarhija

Sultan

- 973–984

Buluggin ibn Ziri

- 1121–1152

Abul-Hasan al-Hasan ibn Ali

Historija

- Uspostava

- Prestanak

Valuta

dinar

Ziridska dinastija ili Ziridi (arapski: زيريون‎ Zīryūn) bili su berberska dinastija, rodom iz plemena Sanhaja, koja je vladala dijelovima Sjeverne Afrike od 973. do 1152. Ime su dobili po Ziriju ibn Manadu, berberskom vojskovođi koji se borio u službi ismailitskih (šijitskih) kalifa iz dinastije Fatimida, a koji je kao svoju rezidenciju izgradio Ašir, preteču današnjeg grada Alžira. Nakon što su Fatimidi osvojili Egipat i tamo premjestili svoju prijestolnicu, Zirijevog sina Buluggin ibn Zirija su 973. proglasili svojim namjesnikom, odnosno pot-kraljem Ifrikije, sa područjem koje je otprilike odgovaralo današnjem Tunisu, Alžiru i Siciliji. Odnosi Zirida sa svojim nominalnim fatimidskim sizerenima su se od početka 11. vijeka počeli kvariti, da bi na kraju 1049. došlo do potpunog raskola kada su Ziridi prihvatili sunitski islam i proglasili bagdadske Abaside svojim kalifima. Fatimidi su na to reagirali šaljući arapska plemena Banu Hilal i Banu Sulaym u Ifirkiju. Pod njihovim pritiskom, kao i pritiskom normanskih pljačkaša sa sjevera, Ziridski Emirat se sveo na usko područje oko Mahdije u Tunisu, koje su konačno 1152. zauzeli Almohadi.

Oko godine 1006. su Ziridi osvojili Granadu na jugu al-Andalusa (današnja Španija) i tamo osnovali lokalnu dinastiju koja će se održati do 1090.

U dijelu Alžira je postojao i odmenuti ogranak dinastije poznat kao Hamamidi, a koji je također uništen od Almohada 1152.

Vladari

Abul-Futuh Sayf ad-Dawla Bologhine Ibn Ziri (973-983)
Abul-Fat'h al-Mansur ibn Buluggin (983-995)
Abu Qatada Nasir ad-Dawla Badis ibn Mansur (995-1016)
Sharaf ad-Dawla al-Muizz ibn Badis (1016–1062) proglasio nezavisnost od Fatimida 1048, premjestio glavni grad u Mahdiju 1057 nakon što su Kairouan zauzeli Banu Hilal.
Abu Tahir Tamim ibn al-Muizz (1062–1108); promijenio hutbu na način da se iskazuje štovanje abasidskim kalifima 1087, označivši konačni raskid sa Fatimidima.
Yahya ibn Tamim (1108–1131)
Ali ibn Yahya (1115–1121)
Abul-Hasan al-Hasan ibn Ali (1121–1152)