Teorija zavjere
Konspirativna teorija, konspiracionizam [1] ili teorija zavjere je naziv za spekulacije koje su suprotstavljene široko uvriježenom (ili etabliranom) objašnjenju ili tumačenju nekih događaja ili niza događaja, te pretpostavljaju zavjeru vladajućih struktura s ciljem da se zavara javnost, odnosno uklone svi dokazi koji bi mogli osporiti "službenu" verziju.
Bitna komponenta teorije zavere je da one koji u nju veruju, prema njihovim uverenjima, oslobađa svake odgovornosti za ono što rade.[2]
Konspirativne teorije u pravilu osporavaju mogućnost da se određeni događaj zbio slučajno, ili da su njegovi neposredni sudionici u njemu imali glavnu i odlučujuću ulogu. Konspirativne teorije se nekada mogu razviti u složeni sistem kojim se objašnjava ne samo jedan, nego cijeli niz događaj, uključujući i cijelu historiju nekih država, organizacija ili civilizacija - u tom slučaju se koristi izraz tajna ili alternativna historija.
Moderna sociologija konspirativne teorije ponekad ubraja u tzv. urbane legende. Njihovi zagovornici se često optužuju za širenje paranoje, te izraz konspirativna teorija ima pejorativno značenje.
Najpoznatije teorije zavjere u historiji
- vezane uz eksploziju USS Maine (ACR-1)
- Teorije zavjere o atentatu na Johna F. Kennedyja
- Teorije zavjere o 11. septembru
Povezano
- Cui bono
- Operacija pod lažnom zastavom
Izvori
Vanjske veze
- Zašto racionalni ljudi padaju na teorije zavere
- The Economics of Conspiracy Theories
- An Integral Approach to Conspiracy Theory Arhivirano 2006-05-05 na Wayback Machine-u
- On the hunt for a conspiracy theory, CS Monitor article
- 'The Paranoid Style in American Politics' Richard Hofstadter, Harper's 1964 November
- Amir Butler: Our Credibility Problem is a Conspiracy - A discussion of the spread of conspiracy theories in the Muslim community
- PanicWatch.org Arhivirano 2017-09-19 na Wayback Machine-u - Media panic, health scares, paranoia, and conspiracy theories
