Op art

Op art (od optička umjetnost) je umjetnički stil ^[1] koji je nastao i razvijao se krajem 50-ih i početkom 60-ih godina 20. vijeka

Op art slike daju iluziju kretanja, kad ih gledaoc dulje promatra, pojavljuju se skrivene slike, treperenje i vibracije uzoraka, ponekad mogu izazvati i bol u oku.

Historijski kontekst

Op art se razvio na tragu konstruktivističkih istraživanja Bauhausa iz tridesetih godina 20. vijeka.

Rodonačelnici Op arta

Termin Op art se prvi put pojavio u medijima u časopisu Time u otobru1964,^[2] Već znatno ranije pojavila su se djela koja su bila u duhu op-arta. Mađarski slikar Victor Vasarely je naslikao sliku Zebre (1938), na kojoj su bile samo crne karakteristične pruge bez ičeg drugog. Na tragu op-arta bila su djela John McHalea izložena na izložbi To je jučer 1956 i njegova serija Pandora iz 1962.

Slikar Arnold Alfred Schmidt izložio je 1960-ih svoje velike op-art crno bijele slike u galerijima New Yorka.^[3]

Izložba The Responsive Eye

Za razvoj Op arta kao stila bile su značajne zagrebačke Nove tendencije, osobito prve dvije izložbe 1961 i 1963 na kojem su izlagali brojni Op art slikari. Za planetarnu popularnost stila bila je zaslužna Newyorška izložba pod nazivom The Responsive Eye (Prijemčivo oko), u Muzeju moderne umjetnosti 1965, koju je osmislio William C. Seitz.^[4] Na izložbi su sudjelovali svi veliki slikari tog stila; Frank Stella, Ellsworth Kelly, Alexander Liberman, Victor Vasarely, Richard Anuszkiewicz i Bridget Riley.

Ova izložba je iznimno dobro prihvaćena kod publike, ali ne baš toliko dobro kod likovne kritike.^[5] Kritičari su odbacivali op-art govoriviši da to nije ništa više od optičke iluzije, i gomile jeftinih trikova za varanje oka. Bez obzira na to, op-art je postao izuzetno popularan, i ubrzo masovno korišten u grafičkom dizajnu i industriji, pojavio se i modni stil inspiriran Op artom.

Karakteristike pravca

Slikari Op arta koristili su se znanjima iz geometrije i optike. Oni su ispočetka radili samo crno bijele slike, na njima su tako postavljali geometrijske likove da postignu optičku iluziju i dojam pokreta ili nestabilnosti. Optička iluzija nije bila novost, i prije se koristila u svim vidovima umjetnosti, novost kod op arta je bila njena primjena u svim mogućim pravcima.

Velike izložbe posvećene Op artu

• L'oeil Moteur, art optique et cinetique 1960-1975, Musee D'Art Moderne et Contemporain, Strasbourg, Francuska, 13. maj - 25. septembar 2005.
• Op Art, Schirn Kunsthalle, Frankfurt, Njemačka, 17. februar - 20. maj 2007.
• The Optical Edge, The Pratt Institute of Art, New York, Amerika, 8. mart - 14. april 2007.
• Optic Nerve: Perceptual Art of the 1960s, Columbus Museum of Art, Columbus, Ohio, Amerika, 16. februar - 17. jun 2007.

Poznati umjetnici Op arta

• Getulio Alviani
• Bridget Riley
• Carlos Cruz-Díez
• Günther Uecker
• Jesús Rafael Soto
• John McHale
• Julian Stanczak
• Julio Le Parc
• Richard Allen
• Richard Anuszkiewicz
• Tony DeLap
• Victor Vasarely
• Yaacov Agam
• Youri Messen-Jaschin
• Josef Albers
• Günter Fruhtrunk
• Ludwig Wilding
• Miroslav Šutej
• Ivan Picelj

Izvori

Bibliografija

• Frank Popper: Origins and Development of Kinetic Art, New York Graphic Society/Studio Vista, 1968
• Frank Popper: From Technological to Virtual Art, Leonardo Books, MIT Press, 2007

Eksterni linkovi

Op art na Wikimedijinoj ostavi

• Opartica - Online Op Art Tool (en)
• Op Art na portalu Artcyclopedia (en)
• Bridget Riley and Op Art(en)
• Tate Glossary/Op Art Arhivirano 2012-02-03 na Wayback Machine-u (en)