Mitridatski ratovi

Mitridatski ratovi su bili oružani sukobi koji su se u prvoj polovici 1. vijeka pne. vodili na području Grčke, Male Azije i Bliskog Istoka između Rimske Republike na jednoj te Pontskog Kraljevstva i njegovih saveznika na drugoj strani. Pontsko Kraljevstvo je vodio kralj Mitridat VI, po kome su i dobili ime. Uzrok im je bilo Mitridatovo nastojanje da svoju državu proširi na račun područja u rimskoj interesnoj sferi, ali i duboko nezadovoljstvo njihovih stanovnika rimskom vlašću, koje je Mitridat nastojao iskoristiti. Ratovi su bili dugi i iscrpljujući, ali su završili rimskom pobjedom i daljim širenjem rimske vlasti na istok, odnosno uspostave rimske hegemonije nad Malom Azijom, Sirijom, Levantom i Armenijom. Dugoročne posljedice mitridatskih ratova su, s druge strane, pogodile i sam Rim gdje su postali povod za stranačke sukobe koji će eskalirati u građanske ratove, odnosno omogućile nagli priliv bogatstva i uticaja beskrupuloznim pojedincima koji će dovesti do postepenog nestanka Republike i njene transformacije u Carstvo.

Tri rata su bila:

Prvi mitridatski rat (88. pne. - 84. pne.), u kome je rimskim snagama komandirao Sula, završen rimskom pobjedom i sklapanjem Sporazuma u Dardanu;
Drugi mitridatski rat (83. pne. - 81. pne.), u kome je rimskim snagama komandirao Lucije Licinije Murena, završen rimskim porazom i sporazumom koji je priznao status quo ante bellum.
Treći mitridatski rat (75. pne. - 66. pne.), u kome je rimskim snagama komandirao Lucije Lukul, a potom Pompej; završen je Mitridatovim samoubistvom, te rimskom aneksijom odnosno vazalizacijom njegove države.