Antun Vrančić

Antun Vrančić (lat. Antonius Verantius, 1504 ― 1573), bio je hrvatski humanista, rođen u Šibeniku, gde je i stekao prvo humanističko obrazovanje. Nakon studija u Padovi, Beču i Krakovu, postaje savetnik erdeljskog kneza Ivana Zapolje, ali 1549. godine prelazi na stranu Habsburgovaca te u službi hravatsko-ugarskog kralja Ferdinanda I postiže sjajnu diplomatsku karijeru. Za svoje zasluge nagrađen je mestom ostrogonskog nadbiskupa, zatim primasa Ugarske, a pred kraj života postaje kardinal. Umro je u Prešovu.

Na brojnim putovanjima sakuplja rimske natpise na Balkanu, a tokom jedne diplomatske misije u Otomanskom carstvu, zajedno s poznatim flamanskim humanistom A. B. Busbecqom u Ankari pronalazi Avgustov autobiografski spis Dela božanskog Avgusta (Res gestae divi Augusti), kasnije nazvan Spomenik iz Ankare (Monumentum Ancyrānum).

Pored važnih istorijsko-putopisnih dela, u kojima uglavnom opisuje balkanske i druge istočno-evropske zemlje, za humanističku latinsku književnost značajna je njegova zbirka pesama u elegijskim distisima Pesme u dokolici (Otia, iz 1542. godine), u kojima peva o ljubavi, životnim radostima i društvenim zbivanjima. Za kulturnu i društvenu istoriju važna je Vrančićeva korespondencija sa Erazmom Rotterdamskim, Nikolom Zrinskim i drugim istaknutim ličnostima toga doba.

Antun Vrančić je poznat i kao stric Fausta Vrančića.

Antun Vrančić na Wikimedijinoj ostavi