Abulhasan Banisadr
| Abulhasan Banisadr | |
|---|---|
 | |
| Mandat 4. 2. 1980. – 22. 6. 1981. | |
| Prethodnik | Nitko |
| Nasljednik | Muhamed-Ali Radžai |
| Rođenje | 22. 3. 1933. Hamadan Hamadanska pokrajina  Iran |
| Smrt | 9. 10. 2021. Pariz  Francuska |
| Politička stranka | MEK (1981–1984) |
| Zanimanje | političar, Ekonomist, novinar, esejist, pisac |
| Vjera | šijitizam |
Abulhasan Banisadr (perz. ابوالحسن بنیصدر, Hamadan, Iran, 22. 3. 1933 – Pariz, Francuska, 9. 10. 2021.) bio je iranski političar i prvi predsjednik Islamske Republike Iran. Rođen je u Hamadanu na zapadu Irana i studirao je na Univerzitetu u Teheranu i Sorboni u Parizu. Iako je sin ajatolaha koji je podržavao puč iz 1953. godine, Banisadr je podržavao ideje svrgnutog premijera Muhameda Mosadeka i bio je aktivan u antimonarhističkim organizacijama kao što su Nacionalni Front i Pokret za oslobođenje. Nakon revolucije, Banisadr je 4. 2. 1980. kao nezavisan kandidat izabran za prvog predsjednika Irana. Sredinom sljedeće godine došlo je do unutarnjih političkih sukoba prilikom kojih su marksisti predvođeni MEK-om pokušali srušiti vladu, a Banisadrova podrška neuspješnom puču rezultirala je oduzimanjem predsjedničkih ovlasti od strane parlamenta i rahbara (Homeinija). Banisadr potom uz pomoć MEK-a odlazi u Francusku gdje se angažira kao protuvladin aktivist u tzv. Iranskom nacionalnom vijeću otpora. Njegov nasljednik na mjestu predsjednika Muhamed-Ali Radžai ubijen je u MEK-ovom terorističkom napadu niti mjesec dana nakon preuzimanja dužnosti. Umro je 9. 10. 2021. godine u Parizu nakon duge i teške bolesti.
Povezano
Literatura
- (en) Abrahamian, Ervand (2008). A History of Modern Iran. Cambridge, U.K.; New York: Cambridge University Press, str. xviii, 181. i 187, ISBN 9780521821391, OCLC 171111098.
Vanjske veze
- Ostali projekti
 | U Wikimedijinoj ostavi ima još materijala vezanih za: Abulhasan Banisadr |
- p
- r
- u
- Abulhasan Banisadr (1980–1981)
- Muhamed-Ali Radžai (1981)
- Ali Hamenei (1981–1989)
- Akbar Hašemi Rafsandžani (1989–1997)
- Muhamed Hatami (1997–2005)
- Mahmud Ahmadinežad (2005–2013)
- Hasan Ruhani (2013–2021)
- Ibrahim Raisi (2021–danas)
