Abd ar-Rahman I

Abd al-Rahman I
Emir Córdobe
Vladavina	756 – 788
Nasljednik	Hisham I
Supruga	Hulal
Potomstvo	Sulayman Omar Hisham I Abdallah
Dinastija	Omejadi
Otac	Mu'awiyah ibn Hisham
Majka	Berberska konkubina
Rođen/a	731 kraj Damaska, ash-Sham
Umro/la	788 Córdoba, Al-Andalus
Religija	islam

Abd al-Rahman I, punim imenom Abd al-Rahman ibn Mu'awiya ibn Hisham ibn Abd al-Malik ibn Marwan (731-788) (arapski: عبد الرحمن الداخل) bio je omejadski princ poznat po tome što je 755. godine, nekoliko godina nakon svrgavanja Omejadskog i uspostave Abasidskog Kalifata, kao jedini preživjeli prijestonasljednik, osnovao novu islamsku državu, odnosno emirat sa sjedištem u Córdobi, a koja će kasnije postati poznata kao Kordovski Kalifat.

Bio je unuk kalifa Hišama ibn Abd al-Malika, odnosno sin vojskovođe Muavije ibn Hišama i berberske konkubine. Otac mu je umro 737. godine. Kada su godine 750. Abasidi svrgnuli posljednjeg omejadskog kalifa Marvana II, novi kalif As-Saffah je pozvao sve važne članove omejadske porodice na gozbu, a što je zapravo bio izgovor da ih se masakrira. Mladi Abd al-Rahman je bio jedini član porodice koji je uspio preživjeti, te je počeo bježati na zapad, odnosno u Ifrikiju (Sjeverna Afrika), gdje abasidska vlast još uvijek nije bila konsolidirana. Godine 755. se iskrcao u al-Andalusu (današnja Španija), gdje ga je tamošnji guverner Yusuf ibn 'Abd al-Rahman al-Fihri ispočetka namjeravao priznati kao kalifa, ali se sljedeće godine okrenuo protiv njega. Abd al-Rahman se, međutim, pokazao spretnim političarem te je uspio na svoju stranu dovesti prethodno zavađena sirijska i jemenska plemena; s njima je 756. porazio Al-Fihrija te se proglasio emirom.

Kada je abasidski kalif Al-Mansur 763. pokrenuo veliku vojsku s ciljem da uguši Abd al-Rahmanovu pobunu, ona je doživjela veliki poraz. Abd al-Rahmanovi planovi da pokrene pohod na istok, svrgne Abaside i osveti porodicu, nisu se nikada ostvarili zbog unutrašnjih razmirica, separatističkih pobuna i prijetnje koju je sa sjevera predstavljala Franačka pod Karlom Velikim. Abd ar-Rahman se umjesto toga posvetio unutrašnjoj konsolidaciji države, gradeći puteve i uspostavivši politiku religijske tolerancije prema svojim kršćanskim i jevrejskim podanicima. Nedugo prije smrti je počeo graditi Veliku džamiju u Cordobi. Iako je pred smrt postao paranoičan, njegovi nasljednici su imali dovoljno solidnu političku i materijalnu bazu da se prozovu kalifima.

Vanjske veze

Abd ar-Rahman I na Wikimedijinoj ostavi

•  „Abd-er-Rahman I.”. Collier's New Encyclopedia. 1921.