Ulica Okopowa w Gdańsku

ulica Okopowa
Śródmieście
Ilustracja
Część północna
Państwo

 Polska

Miejscowość

Gdańsk

Długość

800 m

Przebieg
Wały Jagiellońskie
0 ul. Wojciecha Bogusławskiego
światła 270 Węzeł Unii Europejskiej 501
460 ul. Świętej Trójcy
światła 560 Trakt św. Wojciecha 91E75 /
ul. Toruńska
810 ul. Jana Augustyńskiego
Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Okopowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Okopowa”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Okopowa”
Ziemia54°20′50,2″N 18°38′43,3″E/54,347280 18,645370
Multimedia w Wikimedia Commons

Ulica Okopowa w Gdańsku – ważna ulica w gdańskiej dzielnicy Śródmieście. Dzieli się na dwie części - północną (ok. 250 m) oraz południową (ok. 560 m). Na obu odcinkach ul. Okopowa przebiega niemal południkowo. Bierze początek w pobliżu Bramy Wyżynnej.

Odcinek południowy

Gdańsk, ok. 1700 - fosa i wał obronny miasta w miejscu dzisiejszej ul. Okopowej

W pobliżu placu Wałowego ul. Okopowa prowadzi od ulic: Dolna Brama, Pod Zrębem, J. Augustyńskiego, Żabi Kruk i Rzeźnickiej. Przy tym odcinku znajdują się zabudowania osiedla Stare Przedmieście, siedziba Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego oraz Urząd Wojewódzki. Część południowa ul. Okopowej kończy się dużym skrzyżowaniem z Traktem św. Wojciecha.

Odcinek północny

Stanowi fragment drogi krajowej nr 91. Tworzy węzeł drogowy, zwany Węzłem Unii Europejskiej, z drogą wojewódzką 501 przebiegając pod nią tunelem i dzieląc ją na al. Armii Krajowej oraz Podwale Przedmiejskie. Po wyjeździe z tunelu, ul. Okopowa przechodzi w ul. Wały Jagiellońskie na wysokości przejścia podziemnego łączącego Targ Węglowy z Targiem Siennym.

Historia

Karrenwall, ok. 1905

Szeroka ulica, zabudowana reprezentacyjnymi gmachami, powstała według projektu niemieckiego urbanisty Jacoba Stübbena[1]. Północna część nosiła nazwę Karrenwall (Wał Karowy), południowa Wiebenwall (Wał Wijbego)[2]. Ulice zostały utworzone na miejscu zlikwidowanych na przełomie XIX i XX wieku wałów i bastionów, fragmentu umocnień nowożytnych Gdańska[3]. Usunięcie fortyfikacji skutkowało pojawieniem się nowych, atrakcyjnych inwestycyjnie terenów, położonych bezpośrednio przy centrum miasta[4]. Okopowa powstała z połączenia po II wojnie światowej ulic Karrenwall i Wiebenwall. Do 1927 r. na południowym krańcu dzisiejszej ulicy Okopowej istniała Brama Oruńska.

Część środkowa ul. Okopowej
Część południowa ul. Okopowej, z prawej strony siedziba Urzędu Wojewódzkiego oraz Urzędu Marszałkowskiego w Gdańsku

W okolicy Bramy Wyżynnej został założony ogród botaniczny[5]. W latach 1902-03 zostały zbudowane kamienice Okopowa 17 i 17A, w 1905 kamienica Okopowa 3[6]. W latach 1902-1905 powstał budynek Królewskiego Prezydium Policji (Okopowa 9), który zaprojektował Alfred Muttray. Ozdobiony pruskim orłem nad wejściem budynek[7] został oddany do użytku 6 maja 1905[1] i mieścił wszystkie wydziały policji, a także areszt śledczy[8]. W 1906 został oddany gmach Banku Rzeszy (Okopowa 1)[9]. W 1933 stanął pomnik-fontanna grenadierów[10]. W 1936 został ukończony gmach dla Die Deutsche Arbeitsfront, niemieckiego związku zawodowego[11] (obecnie mieści się w nim urząd wojewódzki).

W 1975 powstała estakada i Węzeł Unii Europejskiej[12].

Przypisy

  1. a b ''Najbardziej tajemniczy budynek Gdańska
  2. Dawne nazwy ulic. danzig-online.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-31)].
  3. Instytut Ulicologii Akademii Rzygaczy Okopowa. danzig.at.
  4. Danziger Hof. rzygacz.webd.pl, 5 czerwca 2011.
  5. Gdzie się podziały gdańskie parki i ogrody?. trojmiasto.pl, 26 września 2011.
  6. Rejestr zabytków nieruchomych 2011 woj. pomorskie. kobidz.pl.
  7. Niemiecki napis na budynku ABW. Konserwator zgodził się go przywrócić, ale symbolicznie
  8. Niemiecki napis nad wejściem do budynku ABW w Gdańsku. Konserwator zadecyduje, co z nim zrobić
  9. Z ORŁOWICZEM PO DAWNYM GDAŃSKU. chem.univ.gda.pl.
  10. Pomnik Grenadierów. zdiz.gda.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  11. Brunon Zwarra Wspomnienia gdańskiego bówki tom I., str. 211
  12. Gedanopedia.pl, WĘZEŁ DROGOWY IM. UNII EUROPEJSKIEJ – Encyklopedia Gdańska [online], www.gedanopedia.pl, 23 grudnia 2020 [dostęp 2020-12-24] .