Tyłoskrzelne

Tyłoskrzelne
Opisthobranchia[1]
Milne-Edwards, 1848
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

mięczaki

Gromada

ślimaki

Podgromada

tyłoskrzelne

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hypselodoris bullocki, przedstawiciel nagoskrzelnych

Tyłoskrzelne, tyłoskrzelce (Opisthobranchia) – wyróżniania dawniej podgromada ślimaków. Obejmowała gatunki morskie i nieliczne słodkowodne. Występują głównie w strefach przybrzeżnych, nieliczne są pelagiczne. Pasożyty zewnętrzne wieloszczetów i małży. Około 14 000 gatunków. Ciało okryte muszlą o niewielkich skrętach, przeważnie cienką, delikatną, w stosunku do rozmiarów ciała małą (ciało u większości form nie może się w całości ukryć w muszli). U wielu form muszla mniej lub bardziej okryta płaszczem, albo nie występuje u postaci dojrzałych (jest odrzucana w okresie larwalnym.) W podgromadzie dominują gatunki nagie. Na głowie u większości form dwie pary czułków. Różny stopień detorsji spoideł boczno-trzewiowych, aż do ułożenia symetrycznego. Skutkiem detorsji jama płaszczowa przesunięta nieco w prawą stronę, a skrzele, jeżeli występuje, leży za sercem. Wiele form bez skrzela i jamy płaszczowej. Jeden przedsionek, jedno metanefrydium. Hermafrodyty.

Ze względu na wyniki badań filogenetycznych takson ten nie jest obecnie akceptowany, a wchodzące w jego skład taksony zaliczane są obecnie do podgromady Heterobranchia[2][3].

Systematyka

Wikipedia:Weryfikowalność
Ta sekcja od 2011-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Tradycyjnie tyłoskrzelne rozdzielane były na dwa rzędy:

  • okrytoskrzelne – Tectibranchia
  • nagoskrzelne – Nudibranchia

w zależności, czy skrzela występują w jamie płaszczowej, czy nie, co jest bardzo sztuczne, gdyż w podgromadzie, jak podkreślono, przeważają formy nagie, a w ich obrębie nie ma skrzeli. Większość malakologów rozdziela podgromadę na rzędy, w zależności od wykształcenia muszli, płaszcza, narządów oddechowych i nogi:

a według niektórych również rzędy:

Tyłoskrzelne Bałtyku

Morze Bałtyckie zamieszkuje 12 gatunków ślimaków tyłoskrzelnych. Najpospolitsze z nich są[4]:

Przypisy

  1. Opisthobranchia, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. MolluscaBase eds., Opisthobranchia, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-03-19]  (ang.).
  3. FelipeF. Zapata FelipeF. i inni, Phylogenomic analyses of deep gastropod relationships reject Orthogastropoda, „Proceedings of the Royal Society B”, 281 (1794), 2014, DOI: 10.1098/rspb.2014.1739  (ang.).
  4. a b Ludwik Żmudziński: Świat zwierzęcy Bałtyku. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990, s. 58, 128–129. ISBN 83-02-02374-4.
  • NDL: 00566666
  • J9U: 987007548418705171
  • Britannica: animal/opisthobranch
  • БРЭ: 1985527
  • SNL: bakgjellesnegler
  • Catalana: 0191091
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 46447635
  • identyfikator iNaturalist: 551392
  • ITIS: 78781
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 11890