Trójkąt (instrument muzyczny)

Trójkąt
wł. triangolo
Ilustracja
Klasyfikacja naukowa
111.211

Idiofon uderzany

Klasyfikacja popularna
Instrument perkusyjny
Multimedia w Wikimedia Commons
Przykładowe dźwięki wydawane przez trójkąt

Trójkąt inaczej triangel lub trianguł[1] (wł. triangolo[2]; skróty wł. trg., trgl.[3]) – instrument perkusyjny z grupy idiofonów o nieokreślonej wysokości dźwięku[4].

Trójkąt wykonany jest ze stalowego pręta wygiętego w kształt niedomkniętego trójkąta[5], zawieszonego na strunie kiszkowej[1]. Gra na nim polega na uderzaniu stalową lub żeliwną pałeczką w którąkolwiek część trójkąta, najczęściej w poziomy pręt. Tremolo uzyskuje się szybko uderzając na przemian w dwa boki: piano – bliżej wierzchołka, forte – dalej[1]. Wydaje on wysoki, metaliczny ton[6].

Historia

Znany był już w średniowieczu. W tamtym okresie występował także w formie trapezoidalnej. Wywodzi się prawdopodobnie z sistrum[6]. Około połowy XVIII wieku został przeniesiony z Azji do Europy[4]. Początkowo wchodził w skład orkiestry janczarskiej[4][5], później wprowadzono go do orkiestry operowej, a następnie do symfonicznej[6]. Do początku XIX wieku miał nanizane metalowe pierścienie[6].

Trójkąt jest częścią sekcji instrumentów perkusyjnych orkiestry symfonicznej[4].

Galeria

  • Pogodynka Yle (fińskiego nadawcy publicznego) w latach 30. XX wieku. Obok widoczny trójkąt w charakterze instrumentu sygnałowego.
    Pogodynka Yle (fińskiego nadawcy publicznego) w latach 30. XX wieku. Obok widoczny trójkąt w charakterze instrumentu sygnałowego.
  • Muzycy sekcji perkusyjnej orkiestry symfonicznej. Pośrodku perkusista grający na trójkącie.
    Muzycy sekcji perkusyjnej orkiestry symfonicznej. Pośrodku perkusista grający na trójkącie.
  • Relief przedstawiający anioła grającego na trójkącie (klasztor w Himmelkron).
    Relief przedstawiający anioła grającego na trójkącie (klasztor w Himmelkron).
  • Trójkąt z pałeczką na ilustracji pochodzącej z publikacji Amédée'a Guillemina poświęconej fizyce (wydanie hiszpańskojęzyczne z 1882).
    Trójkąt z pałeczką na ilustracji pochodzącej z publikacji Amédée'a Guillemina poświęconej fizyce (wydanie hiszpańskojęzyczne z 1882).

Przypisy

  1. ↑ a b c Drobner 1997 ↓, s. 233.
  2. ↑ Fortunato Giannini: Polacco-italiano e italiano-polacco con i segni della pronuncia. Warszawa: 1935, s. 403.
  3. ↑ Danuta Gwizdalanka: Słowniczek oznaczeń i skrótów muzycznych. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2014, s. 74-78. ISBN 978-83-224-0551-2.
  4. ↑ a b c d Nowa encyklopedia PWN. T. 6. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s.462 ISBN 83-01-11969-1.
  5. ↑ a b Słownik języka polskiego (red. Mieczysław Szymczak). T. 3, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1981, s. 535, ISBN 83-01-00284-0.
  6. ↑ a b c d Sztuka świata. Słownik terminów L-Ż. T. 18. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 307, ISBN 978-83-213-4726-4.

Bibliografia

  • Instrumentoznawstwo. W: Ulrich Michels: Atlas muzyki. T. I. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2002. ISBN 83-7255-085-9. OCLC 68640733.
  • Mieczysław Drobner: Instrumentoznawstwo i akustyka. Kraków: PWM, 1997, s. 233-234. ISBN 83-224-0469-7.
Kontrola autorytatywna (typ instrumentu muzycznego):
  • GND: 4801084-4
  • BNCF: 49272
  • PWN: 3989362
  • Britannica: art/triangle-musical-instrument
  • Universalis: triangle-musique
  • SNL: triangel_-_slagverk
  • Catalana: 0237709
  • DSDE: triangel