Teleskop Horyzontu Zdarzeń
 Lokalizacja teleskopów projektu | |||
| Państwo |
| ||
|---|---|---|---|
| Zakres widma | fale milimetrowe i submilimetrowe | ||
| Typ | VLBI | ||
| |||
| Strona internetowa | |||
Teleskop Horyzontu Zdarzeń (ang. Event Horizon Telescope, EHT) – międzynarodowy program naukowy, którego zadaniem jest obserwacja przestrzeni kosmicznej znajdującej się w bezpośredniej bliskości czarnej dziury z rozdzielczością kątową porównywalną do rozmiarów horyzontu zdarzeń czarnej dziury[1].
Badania
Celem obserwacji jest najbliższe otoczenie dwóch supermasywnych czarnych dziur znajdujących się w centrach galaktyk – położonej w galaktyce Panna A czarnej dziury M87* i znajdującej się w Drodze Mlecznej czarnej dziury Sagittarius A*[1]. Sagittarius A* jest przynajmniej 30 razy większa od Słońca, ale widziana z Ziemi ma rozmiary kątowe takie same jak pomarańcza na Księżycu oglądana z Ziemi. Obserwacje tak niewielkiego obiektu w zakresie fal milimetrowych i submilimetrowych wymagają niespotykanej jak dotąd precyzji i koordynacji obserwacji[1].
10 kwietnia 2019 zespół programu opublikował pierwsze w historii zdjęcie czarnej dziury, położonej w centrum galaktyki M87[2].
Cele programu
Program ma następujące cele naukowe:
- Weryfikacja niektórych założeń ogólnej teorii względności (OTW). Według OTW horyzont czarnej dziury rzuca okrągły „cień” na otaczającą czarną dziurę plazmę. Naukowcy mają nadzieję sfotografować ten „cień” i wyznaczyć masę czarnej dziury.
- Lepsze zrozumienie procesu akrecji materii wokół czarnej dziury.
- Lepsze zrozumienie procesu powstawania i kolimacji dżetów powstających wokół czarnej dziury[1].
Sieć radioteleskopów
W programie bierze udział szereg radioteleskopów z całego świata pracujących na falach milimetrowych i submilimetrowych przy pomocy techniki znanej jako interferometria wielkobazowa[1]. Do 2017 roku w programie brały udział następujące obserwatoria i radioteleskopy[3]:
- Arizona Radio Observatory/Submillimeter-wave Astronomy (ARO/SMT)
- Atacama Pathfinder EXperiment (APEX)
- IRAM 30m telescope
- James Clerk Maxwell Telescope (JCMT)
- Large Millimeter Telescope (LMT)
- Submillimeter Array (SMA)
- Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA)
- South Pole Telescope
W latach 2018–2020 do sieci dołączyły[3]:
- Greenland Telescope
- IRAM NOEMA Observatory
- Kitt Peak National Observatory (KPNO)
Przypisy
- ↑ a b c d e Key science objectives. eventhorizontelescope.org. [dostęp 2012-01-14]. (ang.).
- ↑ The Event Horizon Telescope Collaboration, et. al. First M87 Event Horizon Telescope Results. I. The Shadow of the Supermassive Black Hole. „The Astrophysical Journal Letters”. 875 (1), s. L1, 2019-04-10. The American Astronomical Society. DOI: 10.3847/2041-8213/ab0ec7. ISSN 1538-4357. (ang.).
- ↑ a b Array/Telescopes. eventhorizontelescope.org. [dostęp 2016-02-15]. (ang.).
- p
- d
- e
Laureaci Nagrody Fizyki Fundamentalnej
| 2012 |
|
|---|---|
| Nagrody specjalne |
|
| 2013 |
|
| 2014 |
|
| 2015 |
|
| 2016 |
|
| Nagroda specjalna |
|
| 2017 |
|
| 2018 |
|
| Nagroda Specjalna | |
| 2019 |
|
| Nagroda Specjalna |
|
| 2020 |
|
| Nagroda Specjalna | |
| 2021 |
|
| 2022 |
|
| 2023 |
|
- p
- d
- e
| Główne artykuły | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Słynne radioteleskopy |
| ||||||||
| Obserwatoria |
| ||||||||
| Ludzie |
| ||||||||
| Powiązane artykuły |
| ||||||||
