Saduceusze
| Ten artykuł od 2015-02 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Saduceusze (hebr. צְדוּקִים Ṣĕdûqîm, gr. Σαδδουκαῖοι) – stronnictwo religijno-polityczne w Judei w starożytnym Izraelu zawiązane wokół kapłanów Świątyni Jerozolimskiej wywodzących się z rodu Sadoka, arcykapłana Świątyni mianowanego przez Salomona. Pojawiło się w II w. p.n.e.[1].
Możliwe, że nie nadali oni sobie tej nazwy sami, lecz że została ona nadana im przez innych z akcentem polemicznym[2].
Saduceusze[3] | Faryzeusze[4] |
---|---|
Grupa kapłańska i arystokratyczna. Stanowili większość w organach decyzyjnych. | Dzięki niższej pozycji w hierarchii społecznej mieli większy kontakt z ludem, który uznawał ich za autorytet duchowo-religijny. Byli liczniejsi od saduceuszy[5]. Mimo że nie stanowili większości w organach decyzyjnych, cieszyli się dość dużą władzą z uwagi na poparcie ludu. |
Zwolennicy hellenizacji. | Przeciwnicy hellenizacji. |
Uznawanie jedynie Tory. Odrzucenie prawa ustnego i proroków. | Uznawanie Tory na równi z prawem mówionym, tradycją i prorokami. |
Niewiara w życie wieczne. Według saduceuszy dusza po śmierci odchodzi. Zaprzeczali karze lub nagrodzie w życiu po śmierci. | Wiara w nieśmiertelność duszy i życie pośmiertne, nagroda lub kara wyrażona jakością życia po śmierci. |
Niewiara w istoty nadprzyrodzone (poza Bogiem) takie jak anioły lub demony. | Wiara w anioły i demony (saduceusze bowiem mówią, że nie ma zmartwychwstania, ani anioła, ani ducha, a faryzeusze uznają jedno i drugie. Dzieje apostolskie 23:8)[6] |
Ostoją saduceuszy były zamożne warstwy społeczeństwa, sprzyjające asymilacji, najpierw w ramach kultury hellenistycznej, potem współpracy z Rzymem.
Byli reformatorskim odłamem ówczesnego judaizmu, dosłownie interpretowali księgi biblijne, odrzucali tradycję ustną. W przeciwieństwie do faryzeuszy odrzucali tendencje mistyczne, koncepcję zmartwychwstania oraz mesjanizmu. Byli także ich przeciwnikami politycznymi[7].
Kapłani przedstawieni w Nowym Testamencie to właśnie przedstawiciele saduceuszy. Stronnictwo zniknęło po przegranym antyrzymskim powstaniu (66–70 n.e.), zburzeniu Świątyni przez Tytusa i rozproszeniu Żydów.
Przypisy
- ↑ saduceusze, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-03-16] .
- ↑ Joachim Gnilka, Jezus z Nazaretu. Orędzie i dzieje, tłum. J. Zychowicz, Kraków Znak 1997, ISBN 83-7006-431-0, s. 83.
- ↑ Żydowski Instytut Historyczny [online], www.jhi.pl [dostęp 2020-11-05] .
- ↑ Żydowski Instytut Historyczny [online], www.jhi.pl [dostęp 2020-11-05] .
- ↑ Kim byli saduceusze i faryzeusze? [online], GotQuestions.org/Polski [dostęp 2020-11-05] (pol.).
- ↑ Biblia Tysiąclecia – Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu – Dz 23 [online], biblia.deon.pl [dostęp 2020-11-06] .
- ↑ Józef Flawiusz, Dawne dzieje Izraela 13,5,9 i 18,1,4; Wojna żydowska 2,8,14.
- p
- d
- e
- p
- d
- e
Jezus Chrystus |
| ||||
---|---|---|---|---|---|
Ewangelie |
| ||||
Apostołowie | |||||
Dzieje Apostolskie Piotr i Paweł |
| ||||
Rzymianie członkowie rodziny Heroda |
| ||||
Listy |
| ||||
Apokalipsa Jana |
- Britannica: topic/Sadducee
- Universalis: sadduceens
- БРЭ: 3527569
- SNL: saddukeer