Represalia : Ograniczenia w stosowaniu represaliów, Warunki dopuszczalności represaliów, Przykłady represaliów, Zobacz też Wikipedia, wolna encyklopedia

Represalia

Represalia (łac. reprensalia^[1]) – symetryczna działalność odwetowa będąca odpowiedzią na bezprawną działalność drugiego państwa środkami takimi samymi (czyli także bezprawnymi), lecz usprawiedliwionymi w konkretnej sytuacji (np. zajęcie majątku drugiego państwa).

Stosowaniem represaliów rządzą zasady proporcjonalności i humanitaryzmu^[2].

Ograniczenia w stosowaniu represaliów

Represalia nigdy nie mogą polegać na:

naruszeniu norm prawa międzynarodowego, określanych jako ius cogens;
naruszeniu praw człowieka;
naruszeniu nietykalności dyplomatów.

Ponadto zakazane są nadmierne represalia oraz represalia siłowe (nie można używać siły ani grozić jej użyciem, jeżeli byłoby to sprzeczne z postanowieniami Karty Narodów Zjednoczonych).

Warunki dopuszczalności represaliów

Aby represalia były dopuszczalne, muszą być łącznie spełnione następujące warunki:

musi nastąpić uprzedni do represaliów akt bezprawny;
represalia muszą być konieczne do tego, by skłonić drugie państwo do zaniechania naruszeń albo do naprawienia skutków naruszenia;
akt represaliów powinien być proporcjonalny do rodzaju naruszenia i wyrządzonej szkody.

Zgodnie z prawem międzynarodowym przed podjęciem działań będących represaliami państwo powinno podjąć próby rozwiązania zaistniałej sytuacji konfliktowej w drodze negocjacji. Stosowanie represaliów w trakcie trwania procesu negocjacyjnego powinno być w jak największym stopniu ograniczone lub całkowicie zaniechane, chociaż nie ma zakazu ich stosowania w tym czasie.

Przykłady represaliów

Jako przykładowe formy represaliów wymienić można:

zajęcie majątku drugiego państwa (np. zamrożenie środków na rachunku bankowym innego państwa);
zawieszenie stosowania umowy międzynarodowej przez jedną ze stron w odpowiedzi na niewykonywanie przez drugą stronę innej umowy między nimi obowiązującej (zgodnie z zasadą Inadimplenti non est adimplendum, nie ma obowiązku szanowania własnych zobowiązań, jeżeli druga strona nie szanuje swoich).