Mięsień skrzydłowy boczny (łac. musculus pterygoideus lateralis) – w anatomii człowieka mięsień twarzoczaszki należący do mięśni żucia i obejmujący dwie głowy głównie poruszające żuchwą[1][2]. Przyczep początkowy głowy dolnej znajduje się na guzie szczęki i powierzchni zewnętrznej blaszki bocznej wyrostka skrzydłowatego kości klinowej. Przyczep początkowy głowy górnej znajduje się na grzebieniu podskroniowym i skrzydle większym kości klinowej (jego powierzchni podskroniowej). Włókna mięśnia przebiegają w kierunku przyczepu końcowego znajdującego się na dołku skrzydłowym wyrostka kłykciowego żuchwy, a także torebce stawowej i krążku stawowym stawu skroniowo-żuchwowego[1][2].
Unaczyniony jest przez wiele drobnych gałązek tętnicy szczękowej, a unerwiony przez nerw skrzydłowy boczny, będący gałązką nerwu żuchwowego (V3) – trzeciej gałęzi nerwu trójdzielnego[1][2].
Skurcz mięśnia wysuwa żuchwę ku przodowi (przy skurczu obustronnym – mięśnia lewego i prawego) lub do boku (jeśli działa tylko jeden z mięśni) w stronę przeciwną działającemu mięśniowi (czyli w stronę mięśnia niepracującego)[1][2]. Głowa górna odpowiada głównie za stabilizację stawu[3].
Jego położenie sprawia wiele trudności w badaniu palpacyjnym, gdyż jedyny dostęp jest możliwy przez badanie opuszką palca okolicy błony śluzowej za guzem szczęki, od strony przedsionkowej.
Przypisy
↑ abcdAdamA.BochenekAdamA., MichałM.ReicherMichałM., Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, wyd. XIII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, s. 777–779, ISBN 978-83-200-4323-5.
↑ abcdJerzyJ.WalochaJerzyJ. (red.), Anatomia prawidłowa człowieka. Szyja i głowa, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013, s. 177–179, ISBN 978-83-233-3581-8.
↑Wang MQ, Yan CY, Yuan YP.. Is the superior belly of the lateral pterygoid primarily a stabilizer? An EMG study.. „Journal of Oral Rehabilitation”, s. 507-510, 2001-06-28.
Bibliografia
Anatomia człowieka – Janina Sokołowska-Pituchowa
Jeffrey P. Okeson: Leczenie dysfunkcji narządu żucia i zaburzeń zwarcia. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2005. ISBN 83-89309-61-0.brak strony w książce
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii. 
