Ludwik Wojtyczko

Ludwik Wojtyczko
Data i miejsce urodzenia

6 sierpnia 1874
Kraków

Data i miejsce śmierci

21 czerwca 1950
Kraków

Narodowość

polska

Uczelnia

Szkoła Przemysłowa w Krakowie

Praca
Budynki

Urząd Wojewódzki w Katowicach
Sejm Śląski

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi
Multimedia w Wikimedia Commons
Cmentarz Rakowicki.
Grób Ludwika Wojtyczki.

Ludwik Wojtyczko (ur. 6 sierpnia 1874 w Krakowie, zm. 21 czerwca 1950 tamże[1]) – polski architekt, tworzący m.in. w stylu secesji i modernizmu, projektant wnętrz i przedmiotów użytkowych.

Życiorys

W 1898 został absolwentem Szkoły Przemysłowej w Krakowie, praktykował u Tadeusza Stryjeńskiego i Sławomira Odrzywolskiego. W 1905 został właścicielem biura architektoniczno-budowlanego. Wykładał w Szkole Przemysłu Artystycznego. W 1906 wygrał konkurs na budowę secesyjnej kamienicy Celestyna Czynciela na Rynku Głównym 4. W latach 1905–1906 zaprojektował małą salę restauracyjną Teatru Starego w Krakowie oraz w latach 1906–1907 budynek Zakładu Witraży S.G. Żeleńskiego. W 1912 wykonał projekt pawilonu głównego na wystawę Architektura Wnętrz w Otoczeniu Ogrodowym, która miała miejsce na krakowskich Oleandrach. W latach 1911–1913 wraz z Kazimierzem Wyczyńskim zaprojektował wystrój Banku Przemysłowego na Rynku Głównym 31. W 1913 wygrał konkurs na projekt nowego gmachu dla Uniwersytetu we Lwowie. Należał do Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana, był jednym z redaktorów miesięcznika „Architekt”.

Po I wojnie światowej stał się jednym z czołowych krakowskich architektów modernizmu. W latach 1922–1923 zaprojektował budynek krakowskiej Giełdy Towarowo-Pieniężnej przy ul. św. Tomasza 43[2] (obecnie siedziba Akademii Muzycznej w Krakowie). W 1927 zaprojektował dom dla profesorów UJ przy pl. Inwalidów 4. W 1928 powstał drugi z domów profesorów UJ przy al. Słowackiego 15a (na rogu z ul. Łobzowską), zyskał on miano trumny lub czarnego domu z uwagi na charakterystyczną dekorację z pasów czarnej i błyszczącej ceramiki wykonaną specjalnie dla tego projektu w Grudziądzu. Fasada tego domu jest jednym z ciekawszych rozwiązań w architekturze międzywojennej.

W latach 1931–1936 wspólnie z Józefem Rybickim zaprojektował Dom Śląski przy ulicy Pomorskiej 2. Najsłynniejszą jednak realizacją Wojtyczki jest kompleks budynków siedzib Sejmu Śląskiego i Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach z 1929. Pod względem kubatury (161 474 m³[3]) jest największą zrealizowaną budowlą w okresie międzywojennym w Polsce.

Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (PAS 61-płd-zach-narożnik)[4].

Ordery i odznaczenia

Projekty

  • Zakład Witrażów S.G. Żeleński (1906), Kraków al. Krasińskiego 23
    Zakład Witrażów S.G. Żeleński (1906),
    Kraków al. Krasińskiego 23
  • Kamienica Czyncielów (1907) Kraków pl. Mariacki 9 (Rynek Główny 4)
    Kamienica Czyncielów (1907)
    Kraków pl. Mariacki 9
    (Rynek Główny 4)
  • Budynek ówczesnego Banku Przemysłowego, ob. banku Pekao SA (1913), Kraków Rynek Główny 31 (ul. Szewska 1)
  • Gmach Sejmu Śląskiego (1920), Katowice ul. Jagiellońska 25
    Gmach Sejmu Śląskiego (1920),
    Katowice ul. Jagiellońska 25
  • Magazyny C. Hartwig S.A. (1920), Kraków ul. Długa 72
    Magazyny C. Hartwig S.A. (1920),
    Kraków ul. Długa 72
  • Kamienica, dawna hutrownia apteczna i wytwórnia leków Spółki Akcyjnej „Pharma” (1920–1923), Kraków ul. Długa 48
    Kamienica, dawna hutrownia apteczna i wytwórnia leków Spółki Akcyjnej „Pharma” (1920–1923),
    Kraków ul. Długa 48
  • Budynek d. Giełdy Towarowo-Pieniężnej (1921) Kraków ul. św. Tomasza 43
    Budynek d. Giełdy Towarowo-Pieniężnej (1921)
    Kraków ul. św. Tomasza 43
  • Willa Kazimierza Lewandowskiego (1923), Kraków ul. J.I. Kraszewskiego 22 (ul. Salwatorska 9)
    Willa Kazimierza Lewandowskiego (1923),
    Kraków ul. J.I. Kraszewskiego 22 (ul. Salwatorska 9)
  • Willa Marii Lewalskiej (1923) Kraków ul. Krupnicza 42
    Willa Marii Lewalskiej (1923)
    Kraków ul. Krupnicza 42
  • Dom Profesorów UJ (1925), Kraków pl. Inwalidów 4
    Dom Profesorów UJ (1925),
    Kraków pl. Inwalidów 4
  • Dom Profesorów UJ (1928), Kraków al. Słowackiego 15
    Dom Profesorów UJ (1928),
    Kraków al. Słowackiego 15
  • Dom Śląski (1932), Kraków ul. Królewska 1 (ul. Pomorska 2)
    Dom Śląski (1932),
    Kraków ul. Królewska 1
    (ul. Pomorska 2)
  • Modernistyczna willa (1935), Kraków ul. św Bronisławy 23
    Modernistyczna willa (1935),
    Kraków ul. św Bronisławy 23

Przypisy

  1. Ludwik Wojtyczko na stronie In memoriam - pamięci Architektów Polskich
  2. Krzysztof Jakubowski: Krakowskie kłótnie o wysokie budynki. Gazeta.pl, 2009-03-20. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-16)].
  3. https://www.katowice.uw.gov.pl/strony/urzad/historia-gmachu
  4. Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2022-03-03] .
  5. M.P. z 1939 r. nr 95, poz. 216 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.

Bibliografia

  • Michał Wiśniewski: Ludwik Wojtyczko. Krakowski architekt i konserwator zabytków pierwszej połowy XX wieku, WAM Kraków 2003.
  • M. Wallis: Secesja, Arkady Warszawa 1974.
  • Praca zbiorowa: Zabytki Architektury i budownictwa w Polsce. Kraków, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2007, ISBN 978-83-9229-8-1

Linki zewnętrzne

  • Gazeta Kraków: Architekt dwóch światów - o Ludwiku Wojtyczce
  • ISNI: 0000000034647567
  • VIAF: 3555036
  • LCCN: n2004007880
  • PLWABN: 9810588686505606
  • NUKAT: n2003087505
  • PWN: 3997612