Jan Oleszkowicz

Jan Oleszkowicz
Data i miejsce urodzenia	30 września 1947 Jelenia Góra
Pochodzenie	polskie
Instrumenty	fortepian, skrzypce, klarnet
Gatunki	muzyka poważna, muzyka współczesna, muzyka elektroniczna
Zawód	kompozytor, pedagog
Odznaczenia

Zobacz w Wikiźródłach hasło Jan Oleszkowicz w Encyklopedii Muzycznej PWM

Jan Oleszkowicz (ur. 30 września 1947 w Jeleniej Górze)^[1] – polski kompozytor i pedagog.

Życiorys

Po ukończeniu nauki gry na skrzypcach, fortepianie i klarnecie w liceum muzycznym we Wrocławiu odbył studia kompozytorskie w PWSM w Warszawie u Grażyny Bacewicz i Andrzeja Dobrowolskiego (1971 dyplom z wyróżnieniem). W latach 1977–1980 studiował w Konserwatorium Paryskim w klasie kompozycji Oliviera Messiaena i Ivo Malca oraz w klasie muzyki elektroakustycznej Guya Reibela. W 1978 uczestniczył w kursach mistrzowskich prowadzonych przez Iannisa Xenakisa w Aix-en-Provence. W 1981 odbył staż kompozytorski w centrum muzyki komputerowej Institut de Recherche et de Coordination Acoustique/Musique (IRCAM) w Paryżu^[1]^[2]^[3].

W 2004 uzyskał stopień doktora sztuki w zakresie kompozycji w Akademii Muzycznej we Wrocławiu, a w 2017 – stopień doktora habilitowanego w dziedzinie kompozycji i teorii muzyki na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie^[3].

Od 1971 współpracuje z Polskim Radiem i Telewizją Polską i oraz ze Studiem Eksperymentalnym Polskiego Radia, w którym powstało wiele jego utworów z taśmą^[1]^[3].

Od 1982 uczy improwizacji fortepianowej w Państwowej Szkole Muzycznej II st. im. J. Elsnera w Warszawie, gdzie w 1997 założył studio muzyki komputerowej, w którym prowadzi zajęcia. Wykładał nowoczesne metody nauczania improwizacji z zastosowaniem komputerów na seminariach dla pedagogów muzycznych^[4]^[3].

Nagrody i odznaczenia

Za osiągnięcia w dziedzinie dydaktyki muzycznej, w tym za autorskie programy nauczania, otrzymał 1996 Srebrny Krzyż Zasługi. Jest autorem m.in. książki I ty możesz improwizować (Warszawa 1997), nagrodzonej 1997 na konkursie Centrum Edukacji Artystycznej w Warszawie. Jest laureatem konkursów kompozytorskich, m.in. Konkursu Młodych ZKP (1972) za Concerto grosso, konkursów ZKP: 1984 za Trzynaście minut zaskorupiania, 1986 za III Kwartet smyczkowy, 1995 za Lux aeterna, a także Międzynarodowego Konkursu im. K. Serockiego (1987) za Embryon, międzynarod. konkursu muzyki elektronicznej w Bourges (1990) za Scontra, Międzynarodowego Konkursu Światowych Dni Muzyki w Warszawie (1991) za minioperę dziecięcą Pan Słoń, Konkursu Programu II PR (1996) za Apel oraz konkursu na mszę w Katowicach (1998) za Mszę Bogucką^[4].

Twórczość

Twórczość Oleszkowicza cechuje różnorodność wyrazowa: od neutralności po skrajną ekspresję. Jego język muzyczny obejmuje zarówno swobodną atonalność, politonalność, jak i neotonalność. Istotną rolę odgrywa harmonia, która wraz z elementem kolorystycznym, a niekiedy także ze środkami elektroakustycznymi, służy do kształtowania zróżnicowanego obrazu muzycznego. Olechowicz należy do kompozytorów, którym bliska jest tradycja francuska^[4].

Kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych^[4]^[3])

Epigraf na orkiestrę smyczkową (1967)
I Kwartet smyczkowy (1969)
Stabat Mater na trzech recytatorów, flet, klarnet i róg (1971)
Pastorałki polskie na chór mieszany, recytatora i instrumenty (1971)
Concerto grosso na grupę beatową i orkiestrę symfoniczną (1972)
Kołysanka na orkiestrę kameralną (1973)
II Kwartet smyczkowy (1974)
Nike, balet (1974)
Cztery gry na fortepian (1975)
Mozaika na orkiestrę kameralną (1976)
Trzy propozycje dla jury na 7 instrumentów (1977)
Symfonia gwiazd na orkiestrę (1979)
Trans na skrzypce amplifikowane (1979)
Nr 16670 Maksymilian Kolbe in memoriam na tenor, trzech recytatorów-wokalistów i 15 instrumentów (1980)
Trzy postludia na bis na fortepian (1981)
Salve Regina na chór mieszany i organy (1981)
Spazm na taśmę (1981)
Zaśpiew na skrzypce (1981)
Kameraliki na klarnet i fortepian (1982)
Koncert skrzypcowy (1983)
Hieny na kwintet dęty blaszany (1983)
Ptak śmierci na flet i taśmę (1983)
Trzynaście minut zaskorupiania na kwintet dęty drewniany (1984)
Mare Imbrium na perkusję i taśmę (1984)
Dramma na mezzosopran i 7 instrumentów (1985)
III Kwartet smyczkowy (1986)
Embryon na orkiestrę symfoniczną (1986)
IV Kwartet smyczkowy (1987)

Skeleton I na 10 instrumentów (1987)
Skeleton II na róg i fortepian (1988)
Duplex na fortepian (1988)
Fretillement I na flet i fortepian (1989)
Sinfonia mistica na chór mieszany i orkiestrę (1989)
Scontra na skrzypce i taśmę (1990)
Pan Słoń, miniopera dla dzieci (1991)
Skeleton III na fagot i kwartet smyczkowy (1991)
Fretillement II na kontrabas (1992)
Babel na chór mieszany (1992)
Metamorfozy kapiącego deszczu na sopran, skrzypce, perkusję i syntezator (1992)
Harmonia mundi na komputer i przetworzony głos dziecka (1992)
Śpiewy ulatującej duszy na sopran i taśmę (1993)
Hosanna na orkiestrę (1994)
Skąd to zwierzę w operze?, opera buffo dla dzieci (1994)
Impromptu na syntezator i komputer (1994)
Lux aeterna na orkiestrę (1995)
Apel na 10 głosów i 3 grupy perkusyjne (1995)
Monologi na głos chłopięcy i orkiestrę smyczkową (1995)
Droga na sopran i perkusję (1996)
Żywioł (Element) na orkiestrę (1997)
Mała modlitwa na sopran i orkiestrę (1997)
Msza Bogucka [wersja I] na głosy solowe, chór i organy (1998)
Double Concerto na flet, klarnet i orkiestrę smyczkową (1999)
Ściana płaczu na skrzypce i fortepian (1999)

Prośba św. Kingi na mezzosopran, obój i orkiestrę smyczkową (1999)
Jurassic Music na fagot i kwartet smyczkowy (2000)
Tzigane Concert na akordeon i kwartet smyczkowy (2000)
Msza Bogucka [wersja II] na głosy solowe, chór i orkiestrę (2000)
Wariacje księżycowe na wiolonczelę i brzmienia elektroniczne (2000)
Cascade na orkiestrę symfoniczną (2002)
Full Concert na róg i orkiestrę symfoniczną (2002)
Atavi na zespół instrumentalny i warstwę elektroniczną (2003)
Concerto mexicano na klarnet i orkiestrę kameralną (2005)
Piano Concerto „Pan American” na fortepian i orkiestrę symfoniczną (2005)
Pierścienie Saturna na orkiestrę smyczkową (2006)
Jurassic Music na obój, klarnet, fagot i orkiestrę kameralną (2007)
Procesja katyńska na orkiestrę (2010)
Concertino da camera na orkiestrę (2010)
CyberSongs na orkiestrę smyczkową i brzmienia elektroniczne (2011)
Zaświat na chór mieszany (2014)
Godzinki – oratorium na 4 solistów, chór mieszany i orkiestrę (2014)
Lava na wielką orkiestrę symfoniczną (2015)
Seans terapeutyczny 2 na 4 wokalistów, puzon, fortepian, wibrafon i dzwonki (2015)
Droga – wersja na trąbkę i instrumenty perkusyjne (2016)
Seans terapeutyczny 3 na 4 wokalistów (sopran, alt, tenor, bas), puzon, fortepian i perkusję (2017)
De profundis na chór mieszany, 4 waltornie, 2 trąbki i 2 puzony (2017)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Widłak 2002 ↓, s. 157.
↑ Chodkowski 1995 ↓, s. 632.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Jan Oleszkowicz. [w:] Polskie Centrum Informacji Muzycznej [on-line]. [dostęp 2018-04-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-25)]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d Widłak 2002 ↓, s. 158.

Bibliografia

Elżbieta Widłak: Oleszkowicz Jan. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 7: NOPa część biograficzna. Kraków: PWM, 2002, s. 157-158. ISBN 83-224-0808-0. (pol.).
Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).