Jadwiga Barańska

Jadwiga Barańska
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

21 października 1935
Łódź

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Jerzy Antczak (od 1956)[1]

Lata aktywności

1958–2013

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Odcisk dłoni i podpis J. Barańskiej w Alei Gwiazd w Międzyzdrojach

Jadwiga Barańska (ur. 21 października 1935 w Łodzi) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, scenarzystka.

Życiorys

W 1958 ukończyła studia w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Łodzi.

Karierę w teatrze rozpoczęła na deskach Teatru Klasycznego w latach 1959–1966. Następnie grała w Teatrze Polskim w Warszawie do 1972. Odniosła sukces jako aktorka filmowa, występując głównie w filmach męża, Jerzego Antczaka. Największą sławę przyniosła jej rola Barbary Niechcic w adaptacji powieści Noce i dnie Marii Dąbrowskiej, jak również w kreacji tytułowej w filmie Hrabina Cosel. Jest również aktorką Teatru Telewizji. Grała w nim Siostrę Marię w Chłopcach Stanisława Grochowiaka (reż. Tadeusz Jaworski; 1966) oraz Mademoiselle w Asmodeuszu François Mauriaca (reż. Jan Bratkowski, 1968).

W 1978 roku wyemigrowała z mężem do Stanów Zjednoczonych, skąd powróciła do Polski na początku lat 90. Pobyt ten zaowocował filmem Antczaka Dama kameliowa (1994) według scenariusza Barańskiej oraz dwoma spektaklami Teatru Telewizji w reżyserii Antczaka: Cezar i Pompejusz i Ścieżki chwały. W 2000 przystąpiła – jako współautorka scenariusza i współreżyserka – do realizacji filmu Antczaka o związku Fryderyka Chopina i George SandChopin. Pragnienie miłości (2002), w którym zagrała rolę Tekli Justyny Chopin, matki Fryderyka Chopina. W 2013 obchodziła w Warszawie jubileusz 55-lecia pracy artystycznej.

Życie prywatne

Żona reżysera Jerzego Antczaka, z którym ma syna Mikołaja (ur. 1964).

Filmografia

scenarzystka
aktorka
Filmy fabularne
Rok Tytuł Rola Reżyseria
1958 Żołnierz królowej Madagaskaru jedząca ciastko w „Arkadii” Jerzy Zarzycki
1968 Hrabina Cosel Anna Konstancja Cosel Jerzy Antczak
1970 Kłopotliwy gość sekretarka Jerzy Ziarnik
1970 Epilog norymberski więźniarka w Oświęcimiu Jerzy Antczak
1975 Noce i dnie Barbara Niechcic Jerzy Antczak
1976 Trędowata hrabina Idalia Elzonowska Jerzy Hoffman
1977 Nido de viudas[2] Carmen Tony Navarro
2002 Chopin. Pragnienie miłości Tekla Justyna Chopin Jerzy Antczak
Seriale telewizyjne
1968 Hrabina Cosel Anna Konstancja Cosel Jerzy Antczak
1977 Noce i dnie Barbara Niechcic Jerzy Antczak

Ordery i odznaczenia

Nagrody i wyróżnienia

  • Złota Apsara – I nagroda za rolę tytułową w filmie Hrabina Cosel na II Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Phnom Penh w Kambodży (1969)
  • Złoty Gwóźdź – nagroda w VII Plebiscycie Popularności (1974)
  • Nagroda za rolę Barbary Niechcic w filmie Noce i dnie na II Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku (1975)
  • Nagroda państwowa I stopnia (zespołowa) za film Noce i dnie (1976)
  • Srebrny Niedźwiedź za najlepszą rolę kobiecą – Barbary Niechcic w filmie Noce i dnie na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie (1976)
  • Nagroda Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za kreację aktorską w serialu telewizyjnym Noce i dnie (1978)
  • „Złoty Ekran” za rolę Barbary Niechcic w serialu telewizyjnym Noce i dnie (1979)
  • Odcisk dłoni na Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach (1999)
  • Złota Sowa Polonii za twórczość filmową (2015)
  • Diamentowe Lwy – nagrodę publiczności biorącej udział w plebiscycie na najlepszą polską aktorkę czterdziestolecia Festiwalu Filmów Polskich, m.in. za rolę Barbary Niechcic w filmie Noce i dnie (2015)[6].
  • Modjeska Prize przyznawana przez Helena Modjeska Art and Culture Club w Los Angeles (2018)
  • Diamentowy Nenufar za Całokształt Dokonań Artystycznych na Festiwalu Twórczości Jadwigi Barańskiej i Jerzego Antczaka w Sokołowie Podlaskim (2018)

Przypisy

  1. Życie na gorąco nr 14, 2 kwietnia 2015, s. 56-57.
  2. Nido de viudas w bazie IMDb (ang.)
  3. Święto polskiej kinematografii [online], Filmopedia [dostęp 2023-05-08]  (pol.).
  4. MKiDN - Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis [online] [dostęp 2023-05-08]  (pol.).
  5. Filmowcy otrzymali medale Gloria Artis. wp.pl, 29 października 2008. [dostęp 2012-12-05].
  6. Diamentowe Lwy w Gdyni przyznane! Gajos, Barańska i "Noce i Dnie" triumfują [online], wpolityce.pl [dostęp 2023-05-20] .

Bibliografia

Linki zewnętrzne

  • Jadwiga Barańska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-04-09] .
  • Jadwiga Barańska na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka
  • Jadwiga Barańska w bazie Akademii Polskiego Filmu
  • p
  • d
  • e
1950-1979
1980-1999
2000-2020
  • p
  • d
  • e
1974–1980
1981–1990
1991–2000
2001–2010
2011–2020
2021–2030
  • ISNI: 0000000046956703
  • VIAF: 56418610
  • LCCN: no2008055368
  • GND: 1150722207
  • BnF: 17014587k
  • NKC: xx0161095
  • PLWABN: 9810677015405606
  • NUKAT: n2008147724
  • WorldCat: lccn-no2008055368
  • PWN: 3874275
  • ETP: 2381
Identyfikatory zewnętrzne:
  • FilmPolski.pl: 112231