Hieronim Pinocci

Hieronim Pinocci
Girolamo Pinocci
Ilustracja
Miedzioryt M. Sommera, Norymberga 1663
Data i miejsce urodzenia

31 grudnia 1612
Lukka

Data i miejsce śmierci

28 października 1676
Warszawa

Zawód, zajęcie

kupiec
sekretarz królewski
dyplomata

Małżeństwo

Magdalena Szober

Hieronim Pinocci, wł. Girolamo Pinocci, (ur. 31 grudnia 1612 w Lukce, zm. 28 października 1676 w Warszawie) – włoski kupiec, sekretarz królewski, dyplomata i pisarz, poseł nadzwyczajny Rzeczypospolitej w Królestwie Anglii w 1659 roku[1], poseł nadzwyczajny Rzeczypospolitej w Republice Zjednoczonych Prowincji w 1658 roku[2].

Życiorys

Pochodził z patrycjuszowskiej rodziny ze Sieny. Był synem Paola, matka pochodziła z rodu Barsottich. Rodzina Pinoccich pozostawała w służbie Habsburgów i Paolo otrzymał szlachectwo dla siebie i potomstwa w 1643 roku. Do Polski przybył około 1638 roku, w 1640 roku uzyskał prawa miejskie w Krakowie, gdzie był kupcem win i włoskich tkanin w rodzaju aksamitu, brokatu i złotogłowiu. Został wybrany rajcą miejskim, a w latach 1645 i 1649 pełnił funkcję burmistrza Krakowa.

Od 1645 był sekretarzem królewskim, odznaczał się wysoką kulturą i szerokimi zainteresowaniami intelektualnymi. Od 1644 roku rozpowszechniał tzw. nowiny polsko-włoskie, a w 1661 roku objął redakcję pierwszej gazety drukowanej w Polsce – Merkuriusz Polski Ordynaryjny. W służbie królewskiej brał udział w poselstwach dyplomatycznych, wykonywał również tajne misje. W czasie potopu szwedzkiego został stronnikiem króla Jana Kazimierza[3], przebywał razem z dworem na Górnym Śląsku, w Głogówku, u hrabiego Oppersdorffa. W 1660 roku został mianowany zarządcą lwowskiej mennicy. Od 1651 roku był właścicielem wsi Dziećkowice, (dziś część Mysłowic) a w 1662 roku otrzymał polski indygenat szlachecki – herb Nałęcz odmienny[4].

Napisał wiele prac, większość nie została opublikowana; między innymi praca na temat emisji monet złej próby, komentarze do aktualnej sytuacji politycznej i ekonomicznej. Tytuły zaginionych rękopisów oraz zachowane notatki świadczą o zainteresowaniach fizyką, astronomią i astrologią, alchemią i medycyną. Potwierdzają również jego liczne kontakty z uczonymi w Polsce i za granicą, pozostawił imponujący księgozbiór, do dziś przetrwało około 360 egzemplarzy w Bibliotece Jagiellońskiej.

Z małżeństwa z Magdaleną Szober, córką mieszczanina krakowskiego miał pięciu synów – Pawła (1646–1675) dworzanina króla Jana III Sobieskiego, Rafała (1647–1686) kustosza kolegiaty św. Michała w Krakowie na Wawelu, Mikołaja osiadłego w Krakowie, Jana, dziedzica wsi Dziećkowice, Aleksandra (1654–1734) w zakonie karmelitów. Jedyna córka Teresa została bernardynką w kościele św. Agnieszki, w Krakowie, na Stradomiu.

Syn Jan otrzymał w podziale rodzinnym wieś Dziećkowice, w sąsiedztwie parafii Jaworzno. On sam i jego potomkowie występują w księgach metrykalnych Jaworzna jako chrzestni; utrzymują również kontakty rodzinne z Franciszkiem Locci, dzierżawcą w Byczynie, który był krewnym (przyrodnim bratem żony Mikołaja Pinocci). W pobliskim Jeleniu rezydował Ludwik Grabiański starosta lipowieckiego klucza biskupa krakowskiego. Pomiędzy dworami w Dziećkowicach, Jeleniu i Byczynie kursowali stale posłańcy z korespondencją. Jak świadczą zachowane listy przekazywano sobie najnowsze wieści, informacje o bieżących wydarzeniach w rodzinie, udzielano pomocy i rady w codziennych kłopotach. W każdą niedzielę umawiano się na spotkania po mszy w kościele w Jaworznie lub Dziećkowicach.

Przypisy

  1. Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1938, Warszawa 1938, s. 146.
  2. Tamże, s. 84.
  3. Jan Kazimierz w roku 1660 pisał o nim: Hier. Pinocci Sekretarz nasz, dobrze nam i Rzpltey zasłużony. (Wiadomość o Hieronimie Pinoccim, w: Ambroży Grabowski, Ojczyste spominki w pismach do dziejów dawnéj Polski, diaryusze, relacye, pamiętniki i.t.p. służyć mogące do objaśnienia dziejów krajowych tudzież listy historyczne do panowania królów Jana Kazimiérza i Michała Korybuta oraz listy Jana Sobieskiego marszałka i hetmana wielkiego koronnego. T. 1, Kraków 1845).
  4. Indygenat Urodzonego Hieronima Pinociego, Volumina Legum t. 4 s. 408, f. 867n.

Bibliografia

  • Polski Słownik Biograficzny, Pinocci Hieronim, t. XXVI s. 341–343
  • Biblioteka PAU i PAN w Krakowie, Rodzina Pinocci, nr 426, 690; Księga ochrzczonych parafii Jaworzno 1670–1736
  • Archiwum Państwowe w Krakowie, Pinocciana, sygn. IT-386, 387, 395, 395, 396, 401, 402, 403
  • Zarys historii rodu Pinocci-cy, wersja elektroniczna – [1]

Linki zewnętrzne

  • Dzieła Hieronima Pinocciego w bibliotece Polona
  • ISNI: 0000000381959661
  • VIAF: 263376181
  • GND: 129232548
  • LIBRIS: khw06p7342vvfgc
  • SUDOC: 189884630
  • PLWABN: 9810625319605606
  • NUKAT: n2006084578
  • LIH: LNB:CQ8y;=Br
  • WorldCat: viaf-263376181
  • PWN: 3957380