Grabštejn

Zamek Grabštejn
Ilustracja
Widok ogólny zamku
Państwo

 Czechy

Kraj

 liberecki

Miejscowość

Chotyně

Styl architektoniczny

obecnie renesansowy

Ukończenie budowy

XIII wiek[1]

Ważniejsze przebudowy

1654-1669
1818
1989 do nadal

Pierwszy właściciel

burgrabia von Dohna

Kolejni właściciele

Georg Mehl von Strehlitz,
Ferdinand Hoffmann von Grünbühl,
Johann Wenzel von Gallas

Położenie na mapie kraju libereckiego
Mapa konturowa kraju libereckiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Zamek Grabštejn”
Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, u góry znajduje się punkt z opisem „Zamek Grabštejn”
Ziemia50°50′59,456″N 14°52′35,155″E/50,849849 14,876432
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Zamek Grabštejn – zamek położony w północnej części Czech, nad brzegiem Nysy Łużyckiej, w pobliżu miejscowości Hrádek nad Nisou w kraju libereckim[2].

Historia

Po raz pierwszy w dokumentach warownia jest wymieniona w 1256 roku jako własność burgrabiego Donina z Miśni, którą otrzymał jako lenno od króla Przemysława Otakara II[1]. W rękach rodziny Dohna, zamek pozostawał przez kolejnych trzysta lat broniąc doliny Nysy wraz z prowadzącą przez nią drogą do Czech. W XV wieku twierdza służyła jako miejsce wypadów łupieskich do pobliskich Łużyc. Rodzina Dohnów mieszkała w zamku do połowy XVI wieku. W 1562 roku Dohnowie sprzedali posiadłość, którą zakupił radca ziemski i cesarski urzędnik – Georg Mehl von Strehlitz. Nowy właściciel, w latach 1654–1669, przebudował swoją siedzibę i stary średniowieczny gród zamienił w renesansowy zamek. W tym czasie Mehl wybudował również gotycką kaplicę świętej Barbary, w której znalazło się wyposażenie oraz malowidła ścienne. Mehl nie cieszył się długo swoim majątkiem i w 1586 roku, musiał sprzedać zamek a nowym właścicielem został Ferdinand Hoffmann von Grünbühl. W 1622 roku w zamku wybuchł pożar, a w 1645 roku zamek został opanowany przez wojska szwedzkie, które stąd kontrolowały okolicę. Po wojnie trzydziestoletniej Grabštejn stał się własnością rodziny Trauttmansdorff[1].

W 1704 roku posiadłość kupił hrabia Johann Wenzel von Gallas i przyłączył ją do swojego majątku w północnych Czechach. Z inicjatywy rodziny Clam-Gallasów zbudowano poniżej Grabštejnu nowy, klasycystyczny pałac, który w 1818 roku otoczono parkiem. W 1843 roku zamek pomniejszono o jedno piętro co było następstwem pożaru, kolejnego w dziejach zamku. W rękach rodziny Clam-Gallasów posiadłość pozostawała do 1945 roku.

Po drugiej wojnie światowej zamek z roku na rok coraz bardziej podupadał. W 1989 roku rozpoczęto prace remontowe, które trwają do dnia dzisiejszego[3].

Przypisy

  1. a b c Marek Gaworski: Najpiękniejsze zamki, pałace Śląska i pogranicza polsko-czeskiego. Strzelce Opolskie: Matiang, 2012, s. 10. ISBN 978-83-932293-6-9.
  2. Czechy - Zamek Grabstejn. [dostęp 2012-12-09].
  3. Zamek Grabstejn. [dostęp 2012-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-19)].

Linki zewnętrzne

  • Czechy - zamek Grabstejn. geographer.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-11)].
  • Gród i zamek Grabštejn
  • Grabstejn - informacje. hrad-grabstejn.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-23)].
  • Zamek Grabštejn. karkonosze.ws. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-19)].