Generalny Okręg Białorusi

 Ten artykuł od 2023-02 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Generalny Okręg Białorusi
Generalbezirk Weißruthenien
Генеральная акруга Беларусь
1941–1944
Flaga
 Godło III Rzeszy
Flaga Godło
Położenie III Rzeszy
Stolica

Mińsk

Zależne od

Komisariat Rzeszy Wschód

Głowa terytorium

Komisarz Generalny Kurt von Gottberg

Multimedia w Wikimedia Commons
b. siedziba administracji Generalnego Okręgu Białorusi (1941-1944), KC KPB (1947-1991), obecnie administracji Prezydenta Białorusi

Generalny Okręg Białorusi (niem. Generalbezirk Weißruthenien, biał. Генеральная акруга Беларусь) – jednostka administracyjna na terytorium Białorusi, okupowanym przez nazistowskie Niemcy podczas II wojny światowej. Powołany 17 lipca 1941, a wraz z generalnymi okręgami Litwy, Łotwy i Estonii był częścią Komisariatu Rzeszy Wschód (Reichskommissariat Ostland) z siedzibą w Rydze a następnie w Kownie, który był jednostką Ministerstwa Rzeszy dla okupowanych Ziem Wschodnich (Reichsministerium für die besetzten Ostgebiete)[1].

Komisarze Generalni

  • Gauleiter Wilhelm Kube: 1 września 1941 - 22 października 1943 (zginął w zamachu zorganizowanym przez białoruski radziecki ruch oporu)[2]
  • SS-Obergruppenführer Curt von Gottberg: 22 października 1943 - lipiec 1944 (wyzwolenie Białorusi przez Armię Czerwoną)[2]

Aparat bezpieczeństwa

Dowódcy SS i Policji

Dowódcy Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa

Białoruska Policja Pomocnicza

  • kapitan Franciszek Kuszel: komendant policji w Mińsku oraz kursów dla policjantów od lipca 1941, w sierpniu 1943 mianowany jej głównym zwierzchnikiem na całym okupowanym obszarze.

Weißruthenische Hilfspolizei powstała w lipcu 1941, min. z inicjatywy Abwehry, podległa Ordnungspolizei. Uczestniczyła ona w nazistowskich zbrodniach popełnionych w tym kraju, często wyręczając w nich okupanta. Środowisko było pełne degeneratów i zbrodniarzy przeciwko czemu protestował sam Kuszel widząc w policji zalążek przyszłej białoruskiej armii. Białoruska Obrona Krajowa, której trzon stanowiła białoruska policja pomocnicza, powstała w lutym 1944 z inicjatywy Białoruskiej Centralnej Rady kolaborującej z hitlerowskim okupantem. Dowódcą został Franciszek Kuszel (awansowany na majora)[5]. BKA nie zdążyła odegrać większej roli w wojnie. Z żołnierzy, którzy wycofali się z Niemcami sformowano brygadę SS zaś ci, którzy zostali w kraju albo poddali się Sowietom albo przystąpili do antyradzieckiego ruchu oporu.

Siedziba

Administracja mieściła się w budynku wybudowanym w latach 1939-1941 dla Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Białorusi.

Przypisy

  1. ↑ Mironowicz E., Historia Białorusi XX-XXI wieku, Białystok: Fundacja Sąsiedzi, 2021, s. 91.
  2. ↑ a b Mironowicz E., Historia Białorusi XX-XXI wieku, Białystok: Fundacja Sąsiedzi, 2021, s. 98, 135
  3. ↑ Kurt von Gottberg [online], www.dws-xip.pl [dostęp 2018-10-01]  (pol.).
  4. ↑ Zitat bei Ernst Klee: Das Personenlexikon zum Dritten Reich. Fischer Taschenbuch 2005, S. 607.
  5. ↑ E. Mironowicz, Wojna wszystkich ze wszystkimi, str. 157.

Bibliografia

  • MieczysławM. Juchniewicz MieczysławM., Polacy w radzieckim ruchu partyzanckim 1941-1944, Warszawa 1973 .
  • EugeniuszE. Mironowicz EugeniuszE., Historia Białorusi XX-XXI wieku, Białystok: Fundacja Sąsiedzi, 2021, ISBN 978-83-66912-03-8 .
Kontrola autorytatywna (jednostka administracyjna):
  • VIAF: 6216156619128728780007
  • PLWABN: 9811499622005606