Gęśle : Przypisy Wikipedia, wolna encyklopedia

Gęśle

Zobacz też: inne znaczenia.

Ten artykuł od 2011-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Gęśle
*ang. gusle*, *alb. lahuta*

Klasyfikacja naukowa
321.321-71 Chordofon złożony
Klasyfikacja popularna
strunowy, smyczkowy

Gęśle (nazwa spokrewniona ze staropolskim gędźba: muzyka; również gęśla lub gęśl^[1]) – stary, prosty, ludowy instrument smyczkowy, którego kształt i strój zmieniał się zależnie od epoki i terenu. Znane w krajach słowiańskich, bałkańskich i na Bliskim Wschodzie. Dźwięki wydobywa się przez szarpanie lub częściej przez pociąganie strun prymitywnym smyczkiem. Do dziś bywają używane (m.in. na Podhalu) występujący w trzech rodzajach:

gęśle archaiczne – najwcześniejsza forma drewnianych gęśli mająca od 5 do 9 strun;
gęśle bez „skrzydła” – masywniejsze niż gęśle „skrzydłopodobne” (archaiczne) i – jak sama nazwa mówi – nie mają skrzydła; mają zazwyczaj od 9 do 13 strun;
gęśle z „oknem” – pochodzą z XIII wieku. Mają 7 strun, z których jedna jest burdonowa, a pozostałe są nastrojone diatonicznie;
złóbcoki – charakterystyczne dla Podhala, mają od 3 do 4 strun.