Feliks Taranek

Franciszek Marian Taranek FSC
Feliks Taranek
Sługa Boży
zakonnik, prowincjał
Ilustracja
Br. Franciszek Taranek (ok. 1931)
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

1 czerwca 1915
Dworszowice Kościelne

Data i miejsce śmierci

15 grudnia 1982
Częstochowa

Miejsce pochówku

cmentarz św. Rocha w Częstochowie

Wizytator polskiej prowincji Zgromadzenia Braci Szkół Chrześcijańskich
Okres sprawowania

1973–1982

Przełożony domu klasztornego braci szkolnych w Częstochowie
Okres sprawowania

1944–1945, 1962–1968,
1971–1973, 1982–1986

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Zgromadzenie Braci Szkół Chrześcijańskich (bracia szkolni)

Śluby zakonne

14 listopada 1943

Multimedia w Wikimedia Commons
Przyczyna śmierci

rak żołądka

Zawód, zajęcie

pedagog

Narodowość

polska

Edukacja

Uniwersytet Łódzki,
Katolicki Uniwersytet Lubelski

Rodzice
  • Kasper
  • Franciszka z d. Rodek
    • Krewni i powinowaci
  • s. Anna Amelia Taranek ZSNM (siostra)
  • s. Brunona Taranek ZSNM (bratanica)
  • ks. Bogdan Żurek (siostrzeniec)
    • Multimedia w Wikimedia Commons
    Strona internetowa

    Feliks Taranek (imię zakonne Franciszek Marian; ur. 1 czerwca 1915 w Dworszowicach Kościelnych, zm. 15 grudnia 1982 w Częstochowie) – polski duchowny, zakonnik w Zgromadzeniu Braci Szkół Chrześcijańskich (bracia szkolni), trzykrotny wizytator polskiej prowincji braci szkolnych (prowincjał), mistrz nowicjatu, przełożony klasztorów w Częstochowie, Dusznikach-Zdroju i Lublinie, pedagog oraz Sługa Boży Kościoła katolickiego[1].

    Życiorys

    Lata dzieciństwa i młodości

    Feliks Taranek pochodził z ziemi sieradzkiej, gdzie się urodził 1915-06-01T00:00:00.001 1 czerwca 1915(dts) o godzinie 6:00[2] w Dworszowicach Kościelnych (ówczesna diecezja włocławska), w chłopskiej, zamożnej, religijnej rodzinie wielodzietnej (miał sześcioro rodzeństwa[a]) jako syn Kaspra i Franciszki z domu Rodek[1]. Następnego dnia (2 czerwca) został ochrzczony w miejscowym kościele św. Michała Archanioła, a rodzicami chrzestnymi byli Wojciech Majdzik i Józefa Wolska[2]. W rodzinnej wsi uczęszczał do szkoły podstawowej[1]. Wówczas, będąc pod wpływem pielęgnujących duchowość rodziców zaczął interesować się zaszczepioną przez nich wiarą. Zdarzało się, że w ławce szkolnej klękał i odmawiał w południe Anioł Pański, czytał książki i prasę katolicką, a często samotnie w domu się modlił[1]. Warto dodać, że jego młodsza siostra Anna również wybrała drogę życia konsekrowanego, zostając zakonnicą w Zgromadzeniu Sióstr Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi oraz przyjmując imię zakonne Amelia[3]. Ponadto jego bratanica również wstąpiła do tego zgromadzenia jako s. Brunona Taranek ZSNM, a siostrzeniec Bogdan Żurek został księdzem w archidiecezji częstochowskiej[3].

    W zakonie braci szkolnych

    Kluczowym momentem w jego życiu było spotkanie ze szwagrem od którego dowiedział się o przebywających w pobliskiej Częstochowie Braciach Szkół Chrześcijańskich, nazywanych potocznie braćmi szkolnymi, którzy przy ul. Pułaskiego mieli swój dom zakonny „Marianum”[1]. Spotkanie to i przemyślenia po nim były powodem wyboru przez niego życia konsekrowanego. 1931-09-02 2 września 1931(dts) wstąpił do zgromadzenia braci szkolnych, rozpoczynając postulat, a następnie nowicjat, po którym przyjął obłóczyny 14 grudnia tegoż roku, otrzymując imię zakonne Franciszek Marian (na cześć Matki Bożej i św. Franciszka z Asyżu)[1]. Podczas formacji początkowej poważnie zachorował na żołądek, tak że zachodziła obawa przerwania przez niego drogi zakonnej[1]. Problemy zdrowotne udało mu się pokonać i 1933-06-11 11 czerwca 1933(dts) złożył w Częstochowie pierwszą profesję zakonną[1]. Następnie pomagał przy nowicjacie i pracował jako ogrodnik, a po przeniesieniu nowicjatu za granicę pracował jako wychowawca w „Marianum” oraz – prawdopodobnie – przez krótki czas był nauczycielem i wychowawcą w domu dziecka w Liskowie[1]. W czerwcu 1938 po dwumiesięcznym kursie zdał egzamin końcowy, tzw. małą maturę w Krakowie[1].

    W sierpniu 1939 został skierowany na studia w seminarium nauczycielskim do Lwowa, gdzie zastał go wybuch II wojny światowej[1]. Ostatecznie w grudniu przedostał się ze Lwowa do jedynego ocalałego domu braci szkolnych w Polsce „Marianum” w Częstochowie, gdzie początkowo został ekonomem wspólnoty[1]. Od listopada 1941 pracował jako wychowawca, ekonom i zastępca dyrektora w domu dziecka przy al. Najświętszej Maryi Panny w Częstochowie[1]. Dom dziecka w październiku 1942 przeniesiono na Jasną Górę do tzw. pokoi królewskich, a w lutym 1943 na ulicę Krótką[1]. Przełożeni mieli w planie by został przełożonym częstochowskiej wspólnoty[1]. Z tego powodu jako jedyny brat szkolny 1943-11-14 14 listopada 1943(dts) złożył w czasie II wojny światowej śluby wieczyste, po których w marcu 1944 został przełożonym wspólnoty[1]. W tymże roku otrzymał świadectwo dojrzałości (maturę) i dalej na tajnych kompletach kontynuował naukę na studiach pedagogicznych i polonistycznych[1].

    Po zakończeniu II wojny światowej, został skierowany w lipcu 1945 do utworzonego sierocińca „Orlęta” w Dusznikach-Zdroju[b], gdzie został najpierw ekonomem, nauczycielem i kierownikiem szkoły, a od lipca 1947 dyrektorem wspólnoty tamtejszych braci szkolnych[1]. Po likwidacji sierocińca w marcu 1949 powrócił do pracy w domu dziecka przy ul. Krótkiej w Częstochowie, a w lipcu tegoż roku został przeniesiony do wspólnoty przy ul. Pułaskiego, gdzie był ekonomem i ogrodnikiem[1]. Równolegle z tą pracą uzupełniał swoje wykształcenie i w styczniu 1952 na Uniwersytecie Łódzkim uzyskał tytuł magistra pedagogiki[1]. W latach (1952–1956) był studentem na wydziale filologii klasycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, po ukończeniu którego obronił w 1958 pracę dyplomową pod kierunkiem doc. dr Janiny Niemirskiej-Pliszczyńskiej na temat: „Ród i rodzina w Odysei”[1]. Równolegle ze studiami w okresie (1952–1962) był przełożonym oraz wychowawcą i nauczycielem w Niższym Seminarium Duchownym braci szkolnych tzw. „Biskupiaku” w Lublinie[1]. W lipcu 1962 powrócił do Częstochowy, zostając dyrektorem wspólnoty, nauczycielem łaciny w Niższym Seminarium Duchownym i Instytucie Teologicznym oraz ogrodnikiem, a ponadto uczył braci języków obcych (francuskiego i niemieckiego)[1]. Następnie w sierpniu 1968 został wicedyrektorem nowicjatu i ekonomem prowincji, a od sierpnia 1971 mistrzem nowicjatu i dyrektorem wspólnoty[1].

    1973-06-08 8 czerwca 1973(dts) został wybrany drugim w historii wizytatorem polskiej prowincji, przenosząc się do Lublina na ul. Podwale[1]. Zainicjował powstanie trzech nowych placówek braci szkolnych w: Sopocie (1973), Częstochowie przy ul. Kard. Wyszyńskiego (1975) i Zawadzkiem (1976)[1]. Po wyborze 1976-06-25 25 czerwca 1976(dts) na drugą kadencję prowincjała, przeniósł się do Częstochowy do „Marianum”, zostając dodatkowo w okresie (1976–1978) ponownie mistrzem nowicjatu[1]. W 1978 aktywnie uczestniczył w II Synodzie Diecezjalnym w Częstochowie[1]. W czerwcu 1979 spotkał się z papieżem Janem Pawłem II na Jasnej Górze podczas jego pierwszej pielgrzymki do Polski[1]. 1980-01-16 16 stycznia 1980(dts) został wybrany na trzecią kadencję prowincjała[1]. Podczas ostatniej kadencji zorganizował i brał udział 1980-04-04 4 kwietnia 1980(dts) na Jasnej Górze w obchodach 300-lecia powstania zgromadzenia braci szkolnych, a ponadto w tej kadencji powstała nowa placówka w Łodzi (1981)[1]. W dniach od 30 kwietnia do 6 lipca 1981 uczestniczył w Rzymie, w kongresie wizytatorów zgromadzenia[1]. Jesienią tegoż roku (21 listopada) spotkał się ponownie z papieżem Janem Pawłem II w Rzymie[1].

    W sierpniu 1982 przestał pełnić urząd prowincjała, zostając mistrzem nowicjatu oraz dyrektorem wspólnoty klasztornej przy ul. Pułaskiego w Częstochowie[1]. Wkrótce okazało się, że cierpi na nieuleczalną chorobę – raka żołądka[1]. 1982-12-14 14 grudnia 1982(dts) podczas pracy zasłabł, a wezwana karetka pogotowia przewiozła go do szpitala, gdzie przeprowadzono operację[1]. Zaawansowanie choroby było jednak tak dotkliwe, że następnego dnia (15 grudnia) około godziny 13:00 zmarł w szpitalu[1]. Ceremonia pogrzebowa pod przewodnictwem bp. Tadeusza Szwagrzyka odbyła się 1982-12-18 18 grudnia 1982(dts) w kościele Matki Bożej Zwycięskiej w Częstochowie z udziałem rodziny, ponad dwudziestu księży, duchowieństwa diecezjalnego i zakonnego oraz wiernych, po czym został pochowany w grobowcu braci szkolnych na cmentarzu św. Rocha (sektor 41, nr rzędu 13, nr grobu 16[7])[1].

    Proces beatyfikacyjny

    W 1995 powstała w zgromadzeniu braci szkolnych wstępna propozycja wyniesienia go na ołtarze[1]. Rada prowincji zebrana w Częstochowie 2009-01-06 6 stycznia 2009(dts) jednogłośnie poparła wniosek o rozpoczęcie przygotowań do podjęcia procesu beatyfikacyjnego[1]. Metropolita częstochowski abp Stanisław Nowak, pismami z 2009-10-02 2 października 2009(dts) ustanowił wnioskodawcę procesu beatyfikacyjnego – polską prowincję zgromadzenia braci szkolnych oraz mianował postulatora diecezjalnego procesu, którym został br. Marek M. Urbaniak FSC[1]. Następnie postulator 2011-05-23 23 maja 2011(dts) zwrócił się z oficjalną prośbą do abp. Nowaka o wszczęcie procesu beatyfikacyjnego, który w czerwcu tegoż roku zwrócił się o opinię w tej strawie do Konferencji Episkopatu Polski[8]. Po uzyskaniu pozytywnej odpowiedzi Konferencji Episkopatu Polski skierowano pismo do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych w Rzymie, celem uzyskania zgody na przeprowadzenie procesu tzw. nihil obstat[8]. Następnie abp. Nowak 2011-08-19 19 sierpnia 2011(dts) wydał edykt, w którym poprosił wszystkich o przekazanie do 2011-11-30 30 listopada 2011(dts) wszelkich dokumentów, pism i informacji mogących pomóc w tym procesie[8]. Stolica Apostolska 7 października tegoż roku wydała zgodę na przeprowadzenie tego procesu[9]. Odtąd przysługuje mu tytuł Sługi Bożego.

    Upamiętnienie

    • W pierwszą rocznicę śmierci (1983-12-15 15 grudnia 1983(dts)) w nowym budynku przy ul. Pułaskiego w Częstochowie (którego był inicjatorem) wmurowano okolicznościową tablicę pamiątkową jemu poświęconą[1].
    • Ułożono – za zezwoleniem Kurii Metropolitalnej w Częstochowie z dnia 31 marca 2009 – specjalną modlitwę za jego wstawiennictwem[10]. Każda ze wspólnot polskiej prowincji w jednym dniu tygodnia odmawia modlitwę o łaski za jego przyczyną i wyniesienie go na ołtarze[1].
    • Jedna z jego sióstr Antonina Gładszy zadedykowała mu jeden z pożegnalnych wierszy ku jego pamięci pt. Pożegnanie[11].

    Zobacz też

    Uwagi

    1. ↑ Rodzeństwo jego to: Anna, Katarzyna, Antonina, Józefa, Maria i Stanisław[3].
    2. ↑ 1945-07-30 30 lipca 1945(dts) wyjechało z domu dziecka przy ulicy Krótkiej 28 w Częstochowie do Dusznik-Zdroju (obecnie ul. Wojska Polskiego 37) sześciu braci szkolnych (w tym m.in. br. Franciszek Taranek) i pięćdziesięciu chłopców w wieku 6–16 lat, gdzie utworzono szkołę oraz chłopięcy dom dziecka dla sierot wojennych o nazwie „Orlęta”. Liczba wychowanków wzrosła po kilku miesiącach do 130. Łącznie w budynku „Wisła” mieszkało 180 dzieci. Część wychowanków pochodziła z domu dziecka sióstr oblatek z Częstochowy. 1949-03-11 11 marca 1949(dts) decyzją rządu ośrodek „Orlęta” został zlikwidowany. Część wychowanków (zupełnych sierot) pozostała pod zarządem nowych, świeckich pedagogów. 1994-09-01T00:00:00.001 1 września 1994(dts) w obiektach tych utworzono Dom Wczasów Dziecięcych. W czerwcu 2005 wychowankowie ufundowali pamiątkowy pomnik znajdujący się na terenie ośrodka, informujący o istnieniu placówki „Orlęta”, prowadzonej przez braci szkolnych[4]. Warto dodać, że organizowane są cykliczne zloty wychowanków, do których należy m.in. dolnośląski lekarz, specjalista ginekologii, położnictwa i cytolog dr Wiesław Nikodem[5][6].

    Przypisy

    1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq Marek M.M.M. Urbaniak Marek M.M.M., Sługa Boży brat Franciszek Taranek FSC. Biografia dłuższa [online], franciszektaranek.tumblr.com [zarchiwizowane z adresu 2023-02-27] .
    2. ↑ a b Znani mieszkańcy gminy: Brat Franciszek Taranek (1915-1982) [online], spnowabrzeznica.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-12-09] .
    3. ↑ a b c JolantaJ. Gołębiowska JolantaJ., ŚP. S. Amelia Taranek (1917-2013), [w:] Zgromadzenie Sióstr Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi [online], siostrywspolnejpracy.pl, 13 listopada 2013 [zarchiwizowane z adresu 2022-09-28] .
    4. ↑ Historia i Zakres działalności [online], dwd-duszniki.pl .
    5. ↑ MaciejM. Maciejewski MaciejM., Dusznickie sieroty uhonorowane [online], wroclaw.tvp.pl, 28 czerwca 2014 [zarchiwizowane z adresu 2023-02-27] .
    6. ↑ MagdalenaM. Janiszewska MagdalenaM., Wydarzyło się – Prezydent odznaczył zasłużonych w walce o niepodległość Polski. Wśród nich dolnośląski lekarz, dr n. med. Wiesław Nikodem. (PDF), „Medium”, Nr 12/2018-1/2019 (341-342), Wrocław: Dolnośląska Izba Lekarska, 20 grudnia 2018, s. 34, ISSN 1425-9397 [zarchiwizowane z adresu 2023-02-04] .
    7. ↑ Śp. Franciszek Taranek, [w:] Częstochowa. Cmentarz św. Rocha w Częstochowie [online], czestochowa.grobonet.com [zarchiwizowane z adresu 2021-11-17] .
    8. ↑ a b c Edykt, „Tygodnik katolicki „Niedziela””, Nr 36/2011, niedziela.pl, 19 sierpnia 2011, s. 20 [zarchiwizowane z adresu 2023-02-27] .
    9. ↑ ~1982~ Feliks Taranek (Franciszek Marian) [online], newsaints.faithweb.com [dostęp 2020-05-30]  (ang.).
    10. ↑ Modlitwa o uproszenie łaski (do użytku prywatnego) [online], mtrojnar.rzeszow.opoka.org.pl [zarchiwizowane z adresu 2021-05-13] .
    11. ↑ Poezja. Wiersze p. Antoniny Gładszy – siostry br. Franciszka Taranka [online], franciszektaranek.tumblr.com [zarchiwizowane z adresu 2023-02-27] .

    Bibliografia

    • Marek M.M.M. Urbaniak Marek M.M.M., Brat Franciszek Taranek: ze Zgromadzenia Braci Szkół Chrześcijańskich 1915-1982, Kopiec: Postulacja Braci Szkolnych, 2009, OCLC 1014108730 .

    Linki zewnętrzne

    • Franciszek Taranek. Brat Szkolny 1915 – 1982. Kandydat na Ołtarze [online], mtrojnar.rzeszow.opoka.org.pl [zarchiwizowane z adresu 2023-02-27] .
    • Marek M.M.M. Urbaniak Marek M.M.M., Lubelscy święci. Żył dla innych, „Tygodnik katolicki „Niedziela””, Nr 37/2004, niedziela.pl, 2004 [zarchiwizowane z adresu 2023-02-27] .
    • Taranek Franciszek FSC, Przemiany w sposobach formacji w zgromadzeniach niekleryckich (10 lat po Soborze Watykańskim II), [w:] Serwis Informacyjny Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich w Polsce, zyciezakonne.pl, 15 października 1975 [zarchiwizowane 2020-05-31] .