Col du Tourmalet

Col du Tourmalet
ilustracja
Państwo

 Francja

Wysokość

2115 m n.p.m.

Pasmo

Pireneje Środkowe

Położenie na mapie Francji
Mapa konturowa Francji, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Col du Tourmalet”
Ziemia42°54′29″N 0°08′42″E/42,908056 0,145000
Multimedia w Wikimedia Commons

Col du Tourmaletprzełęcz w Pirenejach Centralnych położona na wysokości 2115 m n.p.m. w południowej Francji, w departamencie Hautes-Pyrénées. Najbliżej położoną na wschód większą miejscowością jest Sainte-Marie-de-Campan, a na zachód Luz-Saint-Sauveur. Po wschodniej stronie przełęczy znajduje się ośrodek narciarski La Mongie.

Profil trasy

Droga przez przełęcz jest najwyżej położoną asfaltową drogą w Centralnych Pirenejach. Podjazd od strony Luz-Saint-Sauveur ma długość 19 km i średnie nachylenie rzędu 7,4%, przy różnicy poziomów wynoszącej 1404 m[1]. Od strony Sainte-Marie-de-Campan podjazd ma długość 17,2 km i takie samo średnie nachylenie, przy nieco mniejszej różnicy poziomów wynoszącej 1268 m[2].

Z przełęczy prowadzi droga do obserwatorium na szczycie Pic du Midi de Bigorre.

Tour de France

Począwszy od 1910 roku Col du Tourmalet często jest częścią Tour de France. Jest to jedna z najczęściej wykorzystywanych przełęczy przy ustalaniu trasy Wielkiej Pętli. Pierwszym kolarzem, który przejechał przez Col du Tourmalet w ramach Touru był Octave Lapize, który wygrał cały wyścig w 1910 roku. Do 2019 kolarze wjeżdżali na przełęcz 85 razy. W latach 1974, 2010 i 2019 na przełęczy znajdowała się meta etapu. Na przełęczy znajduje się pomnik Jacques’a Goddeta, dyrektora Tour de France w latach 1936-1987 oraz pomnik Octave'a Lapize'a, pierwszego zwycięzcy etapu TdF przebiegającego przez przełęcz.

Oprócz Wielkiej Pętli także trasa Vuelta a España parokrotnie przebiegała przez Col du Tourmalet.

Etapy Tour de France z metą na przełęczy

Rok Etap Start etapu Dystans Zwycięzca
2019 14 Tarbes 118 km Francja Thibaut Pinot
2010 17 Pau 174 km Luksemburg Andy Schleck
1974 17 Saint-Lary-Soulan 119 km Francja Jean-Pierre Danguillaume

Etapy Tour de France przebiegające przez przełęcz

Rok Etap Start Meta Lider na Col du Tourmalet
2018 19 Lourdes Laruns Francja Julian Alaphilippe
2016 8 Pau Bagnères-de-Luchon Francja Thibaut Pinot
2015 11 Pau Cauterets - Vallée de Saint-Savin Polska Rafał Majka
2014 18 Pau Hautacam Francja Blel Kadri
2012 16 Pau Bagnères-de-Luchon Francja Thomas Voeckler
2011 12 Cugnaux Luz-Ardiden Francja Jérémy Roy
2010 16 Bagnères-de-Luchon Pau Francja Christophe Moreau
2009 9 Saint-Gaudens Tarbes Włochy Franco Pellizotti
2008 10 Pau Hautacam Francja Rémy Di Grégorio
2006 11 Tarbes Val d’Aran Hiszpania David de la Fuente
2003 15 Bagnères-de-Bigorre Luz-Ardiden Francja Sylvain Chavanel
2001 14 Tarbes Luz-Ardiden Szwajcaria Sven Montgomery
1999 16 Lannemezan Pau Włochy Alberto Elli
1998 10 Pau Bagnères-de-Luchon Włochy Alberto Elli
1997 9 Pau Loudenvielle Hiszpania Javier Pascual Rodríguez
1995 15 Saint-Girons Cauterets Francja Richard Virenque
1994 12 Lourdes Luz-Ardiden Francja Richard Virenque
1993 17 Tarbes Pau Szwajcaria Tony Rominger
1991 13 Jaca Loudenvielle Włochy Claudio Chiappucci
1990 16 Blagnac Luz-Ardiden Hiszpania Miguel Ángel Martínez
1989 10 Cauterets Superbagnères Wielka Brytania Robert Millar
1988 15 Saint-Girons Luz-Ardiden Hiszpania Laudelino Cubino
1986 13 Pau Superbagnères Francja Dominique Arnaud
1985 17 Tuluza Luz-Ardiden Hiszpania Pello Ruiz Cabestany
1983 10 Pau Bagnères-de-Luchon Kolumbia José Patrocinio Jiménez
1980 13 Pau Bagnères-de-Luchon Francja Raymond Martin
1978 11 Pau Saint-Lary-Soulan Francja Michel Pollentier
1977 2 Auch Pau Belgia Lucien Van Impe
1976 15 Saint-Lary-Soulan Pau Francisco Galdós
1975 11 Pau Saint-Lary-Soulan Belgia Lucien Van Impe
1974 18 Bagnères-de-Bigorre Pau Gonzalo Aja
1973 14 Bagnères-de-Luchon Pau Francja Bernard Thévenet
1972 8 Pau Bagnères-de-Luchon Belgia Roger Swerts
1971 16 Bagnères-de-Luchon Eaux-Bonnes Belgia Lucien Van Impe
1970 19 Bagnères-de-Bigorre Mourenx Andrés Gandarias
1969 17 La Mongie Mourenx Belgia Eddy Merckx
1968 8 Pau Saint-Gaudens Francja Jean-Pierre Ducasse
1967 17 Bagnères-de-Luchon Pau Julio Jiménez
1965 9 Dax Bagnères-de-Bigorre Julio Jiménez
1964 16 Bagnères-de-Luchon Pau Julio Jiménez
Federico Bahamontes
1963 17 Pau Bagnères-de-Bigorre Francja Raymond Poulidor
Federico Bahamontes
1962 17 Pau Saint-Gaudens Federico Bahamontes
1961 17 Bagnères-de-Luchon Pau Francja Marcel Queheille
1960 11 Pau Bagnères-de-Luchon Szwajcaria Kurt Gimmi
1959 10 Bajonna Bagnères-de-Bigorre Belgia Armand Desmet
1957 18 Saint-Gaudens Pau Portugalia José Manuel Ribeiro da Silva
1955 18 Saint-Gaudens Pau Miguel Poblet
1954 12 Pau Bagnères-de-Luchon Federico Bahamontes
1953 11 Cauterets Bagnères-de-Luchon Włochy Jean Robic
1952 18 Bagnères-de-Luchon Pau Włochy Fausto Coppi
1951 14 Tarbes Bagnères-de-Luchon Luksemburg Jean Diederich
1950 11 Pau Saint-Gaudens Francja Kléber Piot
1949 11 Pau Bagnères-de-Luchon Włochy Fausto Coppi
1948 8 Lourdes Tuluza Francja Jean Robic
1947 15 Bagnères-de-Luchon Pau Francja Jean Robic
1939 9 Pau Tuluza Belgia Edward Vissers
1938 8 Pau Bagnères-de-Luchon Gino Bartali
1937 15 Bagnères-de-Luchon Pau Julián Berrendero
1936 16 Bagnères-de-Luchon Pau Belgia Sylvère Maes
1935 15 Perpignan Bagnères-de-Luchon Belgia Sylvère Maes
1934 15 Tarbes Pau Francja René Vietto
1933 18 Tarbes Pau Vicente Trueba
1932 5 Pau Bagnères-de-Luchon Francja Benoît Fauré
1931 9 Pau Bagnères-de-Luchon Belgia Jef Demuysere
1930 9 Pau Bagnères-de-Luchon Francja Benoît Fauré
1929 9 Bajonna Bagnères-de-Luchon Francja Victor Fontan
1928 9 Hendaye Bagnères-de-Luchon Belgia Camille Van de Casteele
1927 11 Bajonna Bagnères-de-Luchon Luksemburg Nicolas Frantz
1926 10 Bajonna Bagnères-de-Luchon Belgia Odiel Taillieu
1925 8 Bajonna Bagnères-de-Luchon Belgia Omer Huyse
1924 6 Bajonna Bagnères-de-Luchon Ottavio Bottecchia
1923 6 Bajonna Bagnères-de-Luchon Francja Robert Jacquinot
1921 6 Bajonna Bagnères-de-Luchon Belgia Hector Heusghem
1920 6 Bajonna Bagnères-de-Luchon Belgia Firmin Lambot
1919 6 Bajonna Bagnères-de-Luchon Francja Honore Barthelemy
1914 6 Bajonna Bagnères-de-Luchon Belgia Firmin Lambot
1913 6 Bajonna Bagnères-de-Luchon Belgia Philippe Thys
1912 10 Bagnères-de-Luchon Bajonna Belgia Odile Defraye
1911 10 Bagnères-de-Luchon Bajonna Francja Paul Duboc
1910 10 Bagnères-de-Luchon Bajonna Francja Octave Lapize

Galeria

  • Widok z przełęczy na zachód
    Widok z przełęczy na zachód
  • Widok z przełęczy na wschód
    Widok z przełęczy na wschód
  • Droga na Pic du Midi de Bigorre
    Droga na Pic du Midi de Bigorre
  • Pomnik Goddeta
    Pomnik Goddeta

Przypisy

  1. climbbybike.com: Saint Sauveur > Col du Tourmalet (ang.)
  2. climbbybike.com: Sainte Marie de Campan > Col du Tourmalet (ang.)

Linki zewnętrzne

  • Col du Tourmalet na Le Dico Du Tour (fr.)
  • Lista zwycięzców etapów TdF na memoire-du-cyclisme.eu. memoire-du-cyclisme.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-14)]. (fr.)
  • VIAF: 99144647638514384671
  • SNL: Col_du_Tourmalet
  • Catalana: 0066513